Ít ai biết rằng, ở các nước tiên tiến hiện nay, ngành y học dự phòng luôn nằm trong danh sách những ngành nhận được sự quan tâm hàng đầu từ chính phủ. Vậy ngành nghề đặc biệt này là gì? Hãy cùng tìm hiểu trong bài viết sau nhé!
Sự phát triển của khoa học ngày nay đem tới cho con người mức sống cao hơn, từ đó mà nhu cầu y tế trở thành một trong số những điều không thể thiếu. Đảm bảo cho con người một cuộc sống lành mạnh đòi hỏi ngành y tế luôn phải nỗ lực không ngừng. Và ngành y học dự phòng sinh ra như một điều tất yếu.
Do sự quan trọng của nó, mà ngày càng nhiều sinh viên quyết tâm theo học. Và vì vậy cũng không ít trường đại học mở thêm các ngành liên quan để phục vụ nhu cầu này. Bên cạnh đó, tính chất đặc thù của y học dự phòng khiến các bác sĩ cũng phải trang bị cho mình những tố chất, kỹ năng quan trọng mà không phải ai cũng dễ dàng có được. Cùng 123job.vn tìm hiểu ngành y học dự phòng trong bài viết sau nhé...
I. Y học dự phòng là ngành gì?
Y học dự phòng là gì?
Y học dự phòng có thể là cái tên khá lạ lẫm với nhiều người, nhưng sự tồn tại của nó lại vô cùng quan trọng đối với ngành y tế nói riêng và toàn xã hội nói chung. Y học dự phòng về cơ bản chính là cầu nối quan trọng nằm giữa y tế và “người đồng đội” y tế công cộng.
Vậy y tế và y tế công cộng là gì? Một cách khái quát, y tế nói chung là hoạt động đưa ra những chẩn đoán và điều trị bệnh cho các bệnh nhân, còn y tế công cộng lại có mối quan tâm đặc biệt tới phòng bệnh kết hợp với nâng cao sức khỏe toàn cộng đồng. Từ đó, chúng ta có câu trả lời cho y học dự phònglà gì… Với vai trò là “cầu nối”, y học dự phòng đóng vai trò trọng yếu trong việc nâng cao sức khỏe từng cá nhân, gia đình và cả cộng đồng.
Hoạt động của y học dự phòng thiên về triển khai thực hiện kết hợp đẩy mạnh các hoạt động nghiên cứu và xây dựng các chính sách nhằm thúc đẩy và bảo vệ sức khỏe toàn dân. Đồng thời, ngành y học dự phòng cũng có trách nhiệm giám sát sức khỏe mọi người, tìm hiểu nhu cầu của họ, từ đó lập nên những kế hoạch cụ thể để quản lý và đánh giá các dịch vụ y tế.
II. Triển vọng nghề nghiệp trong ngành y học dự phòng
Mục tiêu quan trọng nhất của ngành y học dự phòng là phòng chống dịch bệnh, đảm bảo sức khỏe cho cộng đồng. Tuy nhiên, muốn thực hiện tốt công tác này đòi hỏi rất nhiều yếu tố khác nhau. Một trong số đó là các bác sĩ thuộc ngành nghề này phải chiếm 25-30% nhân sự toàn ngành.
Đáng tiếc là những năm qua, số lượng bác sĩ ở ngành này chưa bao giờ thực sự đủ, thay vào đó là con số khá ít ỏi - 12% trong tổng số nhân sự toàn ngành. Sau nhiều nghiên cứu và thống kê khách quan, Cục y tế dự phòng cho biết, hiện nay các cơ sở y tế dự phòng ở tuyến huyện đang thiếu trầm trọng nhân lực với nhu cầu thêm lên tới 17.500 bác sĩ, trong khi đó, con số này ở tuyến tỉnh là 5.300.
Đến đây có thể thấy, để bổ sung đủ nhân lực y tế dự phòng, không có cách nào khác ngoài tăng cường đào tạo chất lượng cao, kết hợp với tập trung đẩy mạnh đầu tư tổng thể. Do đó, triển vọng nghề nghiệp trong ngành y tế dự phòng rất cao là điều không thể bàn cãi.
III. Chương trình đào tạo ngành y học dự phòng
Chương trình đào tạo của ngành y học dự phòng ngày nay là sự kết hợp của 3 chương trình chuyên biệt gồm có: y học lâm sàng, y tế công cộng và y học gia đình. Từ đó, ngành học sẽ cung cấp cho sinh viên một số kỹ năng chuyên môn về chẩn đoán và xử lý thành thạo các bệnh thông thường, kết hợp phát hiện và xử trí bệnh thường gặp theo quan điểm và phương pháp y học gia đình (như chăm sóc toàn diện, tư vấn sức khỏe, tiếp đến thực hiện được một số kỹ thuật, xét nghiệm trong y học dự phòng.
Sinh viên tốt nghiệp ngành y học dự phòng cũng biết cách thu thập và phân tích thông tin về sức khỏe cộng đồng, phát hiện và tổ chức phòng chống dịch bệnh, thực hiện các chương trình y tế quốc gia tại địa phương, từ đó xây dựng phương pháp truyền thông giáo dục sức khỏe để bảo vệ, chăm sóc và nâng cao sức khỏe nhân dân. Bác sĩ y học dự phòng cũng luôn đi đầu trong các hoạt động như tham gia công tác quản lý và đào tạo cán bộ y tế.
IV. Công việc của bác sĩ y học dự phòng
Công việc của bác sĩ y học dự phòng
Bác sĩ y học dự phòng có công việc khá đa dạng, nhưng thường sẽ xoay quanh một số nhiệm vụ chính như sau:
- Giám sát các yếu tố nguy cơ, từ đó phát hiện và tìm nguyên nhân căn bản, giải quyết vấn đề liên quan tới dinh dưỡng và an toàn thực phẩm, vệ sinh thực phẩm.
- Đưa ra quyết định có liên quan mật thiết tới các vấn đề sức khỏe ưu tiên cho cộng đồng, dân cư và xã hội, kết hợp lập các kế hoạch can thiệp và tổ chức thực hiện
- Giám sát, đánh giá tác động môi trường tự nhiên và xã hội lên sức khỏe người dân
- Tổ chức quản lý sức khỏe dân cư, phát hiện sớm các bệnh nghề nghiệp, giám sát phát hiện sớm và thực hiện công tác phòng chống dịch bệnh
- Thực hiện công việc tập huấn, giám sát hỗ trợ cho y tế cơ sở về các vấn đề sức khỏe của cộng đồng
- Thực hiện, tiến hành nghiên cứu khoa học, đề tài, dự án trong lĩnh vực y học và ngành y học dự phòng
- Bác sĩ y học dự phòng cần thông thạo phương pháp lấy mẫu cộng đồng, thu thập và xử lý số liệu và đánh giá hiệu quả các dự án, chương trình quốc gia về can thiệp liên quan tới ngành. Đồng thời, họ có khả năng thực hiện các chương trình hợp tác quốc tế trong lĩnh vực y tế dự phòng
- Chẩn đoán, kết hợp xử trí thành thạo các bệnh thông thường, các bác sĩ cũng có thể đề xuất chuyển tuyến một số bệnh chuyên khoa
- Bác sĩ y học dự phòng cần chuyên môn hóa việc thực hiện công tác tư vấn, truyền thông và giáo dục sức khỏe để nâng cao ý thức người dân về vấn đề sức khỏe
V. Tố chất cần có của người làm y học dự phòng
Tố chất cần có của bác sĩ y học dự phòng
Đặc thù của ngành y nói chung và y học dự phòng nói riêng đòi hỏi những người trong nghề phải có những tố chất đặc biệt. Điển hình như có sở thích chăm sóc người khác, hỗ trợ và nâng cao ý thức y tế cho cộng đồng.
Thêm vào đó, bác sĩ y học dự phòng cần biết tôn trọng và chân thành lắng nghe ý kiến của nhân dân về tổng thể các nhu cầu y tế, kết hợp với triển khai giải pháp để can thiệp nhằm nâng cao ý thức sức khỏe cho toàn dân. Đồng thời, muốn trở thành người làm trong ngành y học dự phòng, bạn cũng cần trang bị cho mình kỹ năng làm việc nhóm, biết hợp tác và phối hợp liên ngành - linh hoạt trong việc ngăn ngừa dịch bệnh lan rộng.
Các kỹ năng mà bác sĩ y học dự phòng cần có là:
- Biết cách thu thập kết hợp phân tích thông tin về sức khỏe cộng đồng và y tế công cộng
- Phát hiện và giám sát các nguy cơ có thể trở thành nguyên nhân của các vấn đề sức khỏe cộng đồng và y tế công cộng
- Phân tích các vấn đề và nhạy bén trong các lựa chọn ưu tiên
- Kỹ năng lập kế hoạch can thiệp vào các vấn đề y tế
- Tổ chức thực hiện và giám sát các yếu tố liên quan đến cộng đồng và y tế
- Thực hiện thành thạo một số kỹ thuật, xét nghiệm trong y học dự phòng
VI. Kết luận
Y tế nói chung và y học dự phòng nói riêng luôn là vấn đề cần nhận được sự quan tâm của toàn xã hội. Trong những năm gần đây, triển vọng nghề nghiệp trong ngành y học dự phòng vẫn chưa bao giờ hạ “nhiệt”. Mong rằng, qua bài viết trên, bạn đã có cho mình cái nhìn khái quát nhất và những thông tin bổ ích. Hãy đến với 123job ở những bài viết sau để tìm hiểu về những ngành nghề thú vị khác nhé!