Kỹ năng lắng nghe được coi là kỹ năng vô cùng quan trọng trong bất kỳ cuộc giao tiếp nào. Vậy kỹ năng lắng nghe là gì, là thế nào để rèn luyện kỹ năng lắng nghe hiệu quả cũng như chìa khóa vàng về kỹ năng lắng nghe trong giao tiếp…
Kỹ năng lắng nghe là gì? Tại sao trong nghệ thuật giao tiếp hàng ngày chúng ta cần phải học được kỹ năng lắng nghe? Tại bài viết dưới đây chúng tôi sẽ dề cập đến bạn những thông tin chi tiết nhất về kỹ năng lắng nghe trong cuộc sống. Để thành công trong công việc chắc chắn bạn không nên bỏ qua kỹ năng lắng nghe trong giao tiếp.
I. Tìm hiểu về kỹ năng lắng nghe
Bạn đã từng biết đến câu nói “Người ta sinh ra có có 2 cái tai để lắng nghe nhưng lại chỉ có 1 cái miệng để nói”. Câu nói này phần nào nhấn mạnh tầm quan trọng của kỹ năng lắng nghe trong cuộc sống. Phần này sẽ giúp bạn hiểu hơn về kỹ năng lắng nghe là gì và vai trò của kỹ năng lắng nghe trong giao tiếp tích cực.
1. Kỹ năng lắng nghe là gì?
Kỹ năng lắng nghe là một quá trình chủ động tiếp nhận thông tin, người nghe chủ ý mong muốn được tập trung lắng nghe để lĩnh hội thông tin và có thể hiểu được điều người nói mong muốn truyền đạt. Kỹ năng lắng nghe không chỉ dừng ở việc nghe thụ động mà còn cần phải thể hiện những đồng cảm, tán thành hay ủng hộ, thậm chí là có thể đưa thêm lời khuyên cho họ.
Kỹ năng lắng nghe là gì?
2. Tầm quan trọng của kỹ năng lắng nghe
Có rất nhiều hiệu quả tích cực của kỹ năng lắng nghe hiệu quả, dưới đây là một trong số chúng:
- Trong công việc: kỹ năng lắng nghe tích cực giúp bạn học hỏi được nhiều kinh nghiệm làm việc của đồng nghiệp, nhân viên bên dưới và cả sếp của bạn. Bên cạnh đó, sự lắng nghe chính là chìa khóa để kết nối giữa các nhân viên trong một tổ chức hơn. Mọi người biết lắng nghe và thấu hiểu cho nhau sẽ góp phần dễ đưa ra các giải pháp thích đáng để tránh các xung đột không đáng có.
- Trong cuộc sống, kỹ năng lắng nghe đem đến các mối quan hệ tốt đẹp. Thông qua việc vận dụng kỹ năng lắng nghe vào các mối quan hệ như bạn bè, gia đình chúng ta có thể hiểu nhau hơn, gắn bó hơn và giúp đỡ bằng những lời động viện kịp thời.
Vai trò của kỹ năng lắng nghe
II. 7 nguyên tắc vàng để có được kỹ năng lắng nghe trong nghệ thuật giao tiếp
1. Tập trung vào nghệ thuật giao tiếp và lắng nghe một cách chủ động
Tập trung vào cuộc trò chuyện là yếu tố hàng đầu góp phần thành công trong kỹ năng lắng nghe hiệu quả. Chỉ khi bạn tập trung vào cuộc nói chuyện giữa hai người, bạn mới có thể hiểu một cách rõ ràng những gì người đối diện muốn nói và đưa ra lời khuyên đúng lúc. Bên cạnh đó đôi khi bạn nên chủ động hỏi chuyện để gợi ý đối phương đề cập tới vấn đề đó.
2. Tuyệt đối không được ngắt lời
Thực ra trong trò chuyện giữa hai người hoặc cuộc nói chuyện giữa nhiều người thì việc ngắt lời người đang nói được coi là sự bất lịch sự, thậm chí là rất vô duyên. Do đó với kỹ năng lắng nghe tích cực bạn hạn chế mắc phải điều này nhé.
3. Thấu hiểu khi lắng nghe
Các bạn nghĩ rằng khả năng thấu hiểu và đồng cảm là một việc khó khăn. Thế nhưng hãy cố gắng thể hiện điều này bằng các điệu bộ đơn giản như việc hiểu được mong muốn và các ngôn ngữ không lời của đối phương. Chẳng hạn như có một chuyện buồn mà họ không muốn nghĩ đến cảm giác đó, bạn không nên cố hỏi họ mà thay vào đó hãy chọn một chủ đề để cả hai cảm thấy vui vẻ hơn.
4. Không phán xét hay áp đặt đối phương
Người ta bảo đầu óc trẻ thơ như một tờ giấy trắng vậy. Và hãy để đầu óc của mình thật trẻ thơ trong khi lắng nghe mọi người. Điều đó có nghĩa là hãy bắt đầu kỹ năng lắng nghe trong giao tiếp chuyên nghiệp bằng việc tập trung lắng nghe họ. Đôi khi chỉ một cái nhướn mày hay một câu phản đối cũng góp phần khiến cuộc trò chuyện bị dừng lại.
5. Đặt câu hỏi đúng cách
Người thông minh là người biết cách đặt câu hỏi và đặt câu hỏi đúng lúc. Đây là yếu tố quan trọng trong kỹ năng lắng nghe trong giao tiếp thành công. Một số câu hỏi bạn có bắt đầu bằng “Thật vậy cơ…”, “Tớ thật không thể tin được mọi chuyện lại…” hay “Trời ạ!”
6. Sử dụng ngôn ngữ hình thể
Đôi khi kỹ năng lắng nghe thành công không chỉ dừng lại ở việc bạn chú tâm lắng nghe hay thấu hiểu mà đối phương mong muốn nhận được một số cử chỉ từ bạn. Chẳng hạn, khi người bạn thân của bạn kể về một câu chuyện buồn và bạn ý khóc rất thảm thương, lúc ý tốt nhất là bạn hãy vỗ lưng hay có những cử chỉ thông cảm và thấu hiểu.
7. Đưa ra ý kiến cá nhân và diễn giải nó thật đúng cách
Một chìa khóa vàng để thể hiện bạn là một người lắng nghe chân thành đó là đưa ra các quan điểm cá nhân. Tiếp theo, bạn diễn đạt chúng thật rõ ràng để đối phương có thể hiểu được và nhận ra tầm quan trọng của việc thực hiện điều đó. Kỹ năng giao tiếp là cuộc trò chuyện và thấu hiểu giữa hai bên, nếu chỉ có một bên chỉ nói và một bên chỉ nghe thì điều đó sẽ không hiệu quả.
III. Nguyên nhân khiến kỹ năng lắng nghe của bạn chưa thật sự hiệu quả
Có phải đôi lúc bạn tự hỏi, bạn đã rất chú tâm lắng nghe đối phương nhưng vẫn không hiểu chuyện gì đang xảy ra với họ, thậm chí bạn muốn an ủi nhưng lại không biết mở lời thế nào. Đôi khi có một số sự nhầm tưởng khiến việc vận dụng kỹ năng lắng nghe trong giao tiếp bị thất bại.
1. Im lặng không phải lúc nào cũng tốt
Trong nghệ thuật giao tiếp, có những lúc bạn phải tập trung chú ý cuộc trò chuyện để hiểu và thông cảm với đối phương. Tuy nhiên, sẽ thật tồi tệ nếu bạn chỉ im lặng từ đầu đến cuối. Do đó, hãy mở lời khi cần thiết nhé. Đừng để sự im lặng là lý do khiến kỹ năng lắng nghe của bạn thất bại nặng nề.
2. Thái độ lắng nghe của bạn
Thái độ lắng nghe có thể hiểu là sự chú tâm của bạn vào cuộc giao tiếp, nói chuyện. Và cả cách bạn phản ứng trước những gì đối phương chia sẻ. Ví dụ, khi họ đang kể một chuyện buồn thì bạn bỗng dưng bật cười thật to. Đừng để mắc phải sai lầm này, bạn nhé.
3. Bạn chưa chuẩn bị cho một cuộc giao tiếp
Phần lớn nguyên nhân thất bại trong mọi thứ hiện nay đều có thể xuất phát từ sự không chuẩn bị. Và trong giao tiếp cũng vậy, bạn cũng nên xem trước đối tác bạn sẽ gặp là ai, họ là người như thế nào, cuộc trò chuyện mà các bạn sẽ đề cập tới là gì. Nếu cần bạn có thể tìm hiểu kỹ trước để có thể đưa ra các lời khuyên có trọng tâm và giá trị.
IV. Mách nhỏ bạn cách rèn luyện kỹ năng lắng nghe hiệu quả
Dưới đây là 4 mẹo giúp bạn rèn luyện kỹ năng lắng nghe của mình.
1. Tập trung lắng nghe
Như đã nói ở trên, tập trung trong lắng nghe là một trong những chìa khóa vàng giúp bạn vận dụng hiệu quả kỹ năng lắng nghe chuyên nghiệp trong kỹ năng giao tiếp. Để giúp người nói hiểu được bạn đang chú ý trong câu chuyện của họ như nào, bạn có thể thể hiện với các cử chỉ như gật đầu tán thành, ánh mắt thấu hiểu…
2. Khuyến khích người nói
Hãy thể hiện thái độ của bạn về việc tán thành câu chuyện của họ và khuyến khích họ tiếp tục với các câu như “Tiếp theo mọi chuyện xảy ra như nào?” hay “Vậy rốt cuộc… có làm sao không…”. Việc khuyến khích người nói tiếp tục thể hiện câu chuyện theo chiều hướng bạn muốn nghe sẽ khiến mối quan hệ của hai người trở nên tốt đẹp hơn.
3. Phản hồi người nói
Trong các bài giảng kỹ năng lắng nghe, giảng viên thường khuyến khích các bạn tích cực phản hồi người nói bằng việc đặt các câu hỏi cho họ. Các bạn có thể dành các lời khen ngợi cho câu chuyện đối phương chia sẻ như câu chuyện thật tuyệt nhưng giá mà mọi thứ đã diễn ra khác một chút thì mọi chuyện đã khác… Điều này thể hiện sự quan tâm của bạn dành cho câu chuyện và những gì đối phương đã nói. Bên cạnh đó việc đặt các câu hỏi là cách để bạn khai thác thêm các thông tin bạn mong muốn được hiểu sâu hơn. Hãy nhớ những điều này để kỹ năng lắng nghe đạt được hiệu quả cao nhất.
4. Những mẹo lắng nghe giúp ích cho cuộc sống của bạn
Hiện nay các bài giảng kỹ năng lắng nghe xuất hiện rất nhiều trên các phương tiện truyền thông và ở các khóa học online và offline. Bạn có thể hoàn toàn học miễn phí thông qua các tài liệu trên Internet. Dưới đây là tổng hợp các mẹo lắng nghe hữu ích để cuộc sống của bạn thêm tuyệt vời hơn:
- Trước một kỹ năng giao tiếp diễn ra, việc để điện thoại ở chế độ im lặng hoặc thậm chí là tắt nguồn sẽ giúp cuộc trò chuyện của bạn tập trung hơn. Từ đó kỹ năng lắng nghe được phát huy tốt nhất.
- Trong kỹ năng giao tiếp, hạn chế ngắt lời người đang nói, bạn muốn nói gì hãy kiên nhân chờ họ nói hết ý rồi khéo léo đưa ra quan điểm của mình.
- Kỹ năng lắng nghe hiệu quả trong các buổi hội thảo, bài giảng là việc lắng nghe và ghi chép các ý chính để khiến bạn nhớ lâu hơn.
- Chuẩn bị trước cho một buổi gặp mặt quan trọng bằng cách tìm hiểu về đối phương, chủ đề cuộc trò chuyện và nếu cần hãy ghi các ý chính vào sổ tay của bạn.
V. Kết bài
Trên đây là các kiến thức hữu ích dành cho việc rèn luyện kỹ năng lắng nghe của bạn. Lắng nghe không chỉ đơn thuần là việc nghe để hiểu mà còn cần sự thông cảm, thấu hiểu và đưa ra các lời khuyên cần thiết đúng lúc. Đây là một trong những kỹ năng giao tiếp hiệu quả được rất nhiều người áp dụng thành công trong công việc.