Công cụ tính Thuế thu nhập cá nhân chuẩn 2024

I. Thuế thu nhập cá nhân là gì?

Trước khi đi tìm hiểu về cách tính thuế thu nhập cá nhân 2019 thì chúng ta hãy cùng khám phá một số vấn đề cơ bản liên quan tới thuế thu nhập cá nhân. Theo tên gọi thì có thể biết đây là loại thuế được cơ quan Nhà nước trích nộp trực tiếp từ thu nhập của người lao động nhằm phục vụ cho các hoạt động xây dựng và phát triển đất nước, đồng thời làm giảm một cách hợp lý khoảng cách giàu nghèo trong xã hội. 
Dựa trên nguyên tắc công bằng và khả năng nộp thuế của từng người, cách tính thuế thu nhập cá nhân được xác định dựa trên tỷ lệ mức thu nhập hàng tháng của người lao động trong từng trường hợp cụ thể được quy định tại Luật Thuế thu nhập cá nhân do Nhà nước ban hành. Và do đó, những người lao động có thu nhập thấp, vừa đủ trang trải cuộc sống cho bản thân và gia đình ở mức cần thiết sẽ không phải nộp thuế. Vậy những đối tượng nào nằm trong diện bắt buộc phải nộp thuế thu nhập cá nhân và cách tính trong từng trường hợp cụ thể ra sao? 

II. Đối tượng chịu thuế và nộp thuế thu nhập cá nhân

1. Đối tượng chịu thuế

Theo quy định tại Luật thuế thu nhập cá nhân 2007 và Nghị định 65/2013/NĐ-CP thì đối tượng chịu thuế thu nhập cá nhân là tất cả các khoản thu nhập hợp pháp được tạo ra bởi các cá nhân là người lao động hợp pháp, bao gồm:

• Thu nhập từ các hoạt động kinh doanh, thương mại và dịch vụ.
• Thu nhập từ tiền lương và tiền công được chi trả bởi tổ chức sử dụng lao động.
• Thu nhập từ hoạt động đầu tư vốn và tài chính.
• Thu nhập từ hoạt động chuyển nhượng vốn.
• Thu nhập từ hoạt động chuyển nhượng bất động sản.
• Thu nhập từ trúng thưởng trong các giải thưởng, trò chơi có quy mô lớn.
• Thu nhập từ việc sử dụng và chuyển nhượng bản quyền.
• Thu nhập từ hoạt động nhượng quyền thương mại.
• Thu nhập từ việc nhận thừa kế hợp pháp, được pháp luật thừa nhận.
• Thu nhập từ việc nhận quà tặng có giá trị cao theo quy định cụ thể. 

Tất cả các khoản thu nhập được liệt kê ở trên đều là đối tượng chịu thuế tính từ đồng thu nhập đầu tiên mà người lao động có được. 

2. Đối tượng nộp thuế

Những người lao động, cá nhân có thu nhập nằm trong danh sách đối tượng chịu thuế sẽ phải nộp thuế cho ngân sách Nhà nước và được chia ra làm 2 loại là cá nhân cư trú và cá nhân không cư trú. 

Đầu tiên, với cá nhân cư trú phải nộp thuế sẽ bao gồm cá nhân cư trú có mặt tại lãnh thổ Việt Nam từ 183 ngày trở lên hoặc có nơi ở thường xuyên tại Việt Nam. Trường hợp cá nhân có nơi ở thường xuyên tại Việt Nam nhưng không có mặt từ 183 ngày trở lên tại lãnh thổ Việt Nam và không chứng minh được cư trú tại quốc gia nào thì vẫn sẽ được xác định là cá nhân cư trú tại Việt Nam và nằm trong đối tượng chịu thuế. Cụ thể:

Trường hợp thứ hai, nếu cá nhân có thu nhập nằm trong đối tượng chịu thuế mà không thuộc 1 trong 2 trường hợp kể trên sẽ được xác định là cá nhân không cư trú phải nộp thuế. Căn cứ vào tình hình cụ thể mà bạn có thể xác định mình có nằm trong đối tượng nộp thuế hay không để đảm bảo thực hiện đúng và đầy đủ nghĩa vụ và trách nhiệm với Nhà nước.

III. Một vài vấn đề liên quan tới cách tính thuế thu nhập cá nhân

Hiện nay, các cách tính thuế thu nhập cá nhân mà bạn có thể áp dụng như cách tính thuế thu nhập cá nhân 2018 hay cách tính thuế thu nhập cá nhân 2017 hoặc thậm chí là cách tính thuế thu nhập cá nhân 2016 đều hoàn toàn tương tự với cách tính thuế thu nhập cá nhân mới nhất được áp dụng cho năm 2019. Nhưng trước khi đi tìm hiểu về hướng dẫn cách tính thuế thu nhập cá nhân trong từng trường hợp cụ thể thì chúng ta hãy cùng điểm qua một vài vấn đề liên quan tới cách tính thuế thu nhập cá nhân mà bạn cần lưu ý.

1. Phương pháp tính thuế thu nhập cá nhân

Theo Luật thuế thu nhập cá nhân hiện hành, có 3 phương pháp tính thuế thu nhập cá nhân áp dụng cho các đối tượng nộp thuế khác nhau. Cụ thể là:

• Với cá nhân cư trú có hợp đồng lao động xác định thời hạn từ 3 tháng trở lên sẽ áp dụng cách tính thuế theo biểu thuế lũy tiến từng phần.
• Với cá nhân không có hợp đồng lao động hoặc có hợp đồng lao động thời hạn dưới 3 tháng sẽ áp dụng cách tính thuế khấu trừ 10%.
• Với cá nhân là người nước ngoài hoặc đối tượng cá nhân không cư trú tại Việt Nam sẽ áp dụng cách tính thuế khấu trừ 20%.

Tuy nhiên, cách tính thuế theo biểu thuế lũy tiến từng phần hay khấu trừ 10% và 20% không phải xác định trực tiếp trên tổng mức thu nhập hàng tháng của người lao động mà phải tuân theo các bước tính thuế cụ thể đã được quy định. 

2. Các bước tính thuế TNCN

Bước 1: Xác định mức tổng thu nhập trong tháng: Các cá nhân nằm trong đối tượng nộp thuế sẽ phải cộng tất cả các khoản thu nhập trong tháng của mình từ tiền lương cho tới tiền công và cả các khoản phụ cấp được chi trả. 

Bước 2: Xác định các khoản được miễn thuế TNCN theo quy định tại Luật thuế thu nhập cá nhân mới nhất do Nhà nước ban hành.

Bước 3: Tính mức thu nhập chịu thuế = Tổng thu nhập - Các khoản được miễn thuế TNCN

Bước 4: Xác định các khoản được giảm trừ thuế theo quy định của pháp luật.

Bước 5: Tính mức thu nhập tính thuế = Thu nhập chịu thuế đã tính ở bước 3 - các được giảm trừ thuế.

Bước 6: Tính mức thuế TNCN phải nộp = Thu nhập tính thuế đã xác định ở bước 5 x mức thuế suất theo quy định.

Theo công thức này, để tính toán ra mức thuế thu nhập cá nhân mà người lao động phải nộp cho cơ quan Nhà nước thì ngoài việc phải tính tổng thu nhập trong tháng, người lao động còn phải biết đâu là các khoản được miễn thuế TNCN và đâu là các khoản được giảm trừ thuế theo quy định của Pháp luật. Để giúp bạn đọc dễ dàng tính toán và cho ra kết quả chính xác, chúng tôi sẽ trình bày về các khoản được miễn hoặc giảm trừ thuế TNCN trong phần tiếp theo.

3. Các khoản miễn thuế TNCN

Theo quy định tại điều 4 Luật Thuế thu nhập cá nhân 2007 và Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật về thuế 2014 thì các khoản thu nhập được miễn thuế bao gồm:

• Thu nhập từ các hoạt động chuyển nhượng hoặc nhận thừa kế được Pháp luật công nhận về mặt pháp lý, cho tặng bất động sản giữa vợ với chồng có giấy chứng nhận; cho tặng bất động sản giữa cha đẻ, mẹ đẻ với con đẻ… 
• Thu nhập từ các hoạt động chuyển nhượng nhà ở và quyền sử dụng đất ở đi kèm với tài sản gắn liền với đất ở đối với cá nhân chỉ có duy nhất một nhà ở và đất ở. (Tham khảo thêm cách tính thuế thu nhập cá nhân khi bán nhà)
• Phần tiền lương có được do cá nhân, người lao động làm việc ban đêm hoặc làm thêm giờ và được trả cao hơn so với mức tiền lương trung bình làm việc vào ban ngày và làm trong giờ hành chính theo quy định của pháp luật.
• Thu nhập có được từ lãi tiền gửi mà cá nhân gửi tại các tổ chức tín dụng hoặc tiền lãi thu được từ các hợp đồng bảo hiểm nhân thọ…
• Tiền ăn trưa hoặc ăn giữa ca không vượt quá 730.000 đồng/tháng.
• Tiền phụ cấp về trang phục do đặc thù công việc khi làm việc tại cơ quan, tổ chức không vượt quá 5.000.000 đồng/năm 
• Tiền phụ cấp điện thoại và phụ cấp tiền xăng, tiền công tác phí theo quy chế của công ty quy định

Tất cả các khoản thu nhập mà chúng tôi liệt kê trên đây đều là những khoản thu nhập được miễn thuế TNCN, nghĩa là khi tính tổng thu nhập để xác định mức thuế TNCN phải nộp thì bạn có thể loại bỏ các khoản thu nhập kể trên. 

4. Các khoản giảm trừ thuế TNCN

Theo quy định tại điều 9 Thông tư 111/2013/TT-BTC của Bộ Tài chính và đã được sửa đổi, bổ sung tại Điều 15 của Thông tư 92/2015/TT-BTC ban hành năm 2015 thì các khoản được giảm trừ thuế TNCN bao gồm:

• Đối với người nộp thuế sẽ được giảm trừ 9 triệu đồng/tháng (tương đương với 108 triệu đồng/năm)
• Đối với mỗi người phụ thuộc của người nộp thuế sẽ được giảm trừ 3,6 triệu đồng/tháng (tương đương với 43,2 triệu đồng/năm)
• Đối với các khoản đóng bảo hiểm hoặc quỹ hưu trí tự nguyện cũng đều sẽ được giảm trừ thuế TNCN. Ngoài ra còn có các khoản đóng góp từ thiện vì cộng đồng, các khoản tiền quyên góp cho công tác nhân đạo hoặc quỹ khuyến học.

IV. Hướng dẫn cách tính thuế thu nhập cá nhân mới nhất

1. Đối với cá nhân cư trú ký hợp đồng lao động từ 3 tháng trở lên

Như đã trình bày ở trên, cá nhân cư trú ký hợp đồng lao động có thời hạn từ 3 tháng trở lên sẽ áp dụng cách tính thuế theo biểu thuế lũy tiến từng phần. Trong đó, mức thuế thu nhập cá nhân phải nộp sẽ được xác định theo công thức:

Thuế TNCN phải nộp = Thu nhập tính thuế x Thuế suất tương ứng.

Trong đó: 

Thu nhập tính thuế = Tổng thu nhập – (Các khoản miễn thuế + Các khoản giảm trừ + Các khoản không chịu thuế)

2. Đối với cá nhân cư trú ký HĐLĐ dưới 3 tháng hoặc không ký HĐLĐ

Đối với cá nhân cư trú không có hợp đồng lao động hoặc ký hợp đồng lao động có thời hạn dưới 3 tháng mà tổng mức trả thu nhập từ 2 triệu đồng/ tháng trở lên cho mỗi lần trả sẽ áp dụng phương pháp tính thuế khấu trừ 10% theo công thức:

Thuế TNCN phải nộp = Thu nhập tính thuế x 10%

3. Đối với cá nhân không cư trú

Đối với cá nhân là người nước ngoài hoặc cá nhân không cư trú tại Việt Nam sẽ áp dụng phương pháp tính thuế khấu trừ 20% theo công thức:

Thuế TNCN phải nộp = Thu nhập tính thuế x 20%

Trên đây là toàn bộ thông tin hướng dẫn cách tính thuế thu nhập cá nhân theo quy định mới nhất được ban hành. Hy vọng rằng thông qua bài viết này bạn đã có thể tự xác định chính xác mức thuế TNCN phải nộp của mình và người thân. Cảm ơn bạn đã dành thời gian theo dõi bài viết này và hẹn gặp lại bạn ở những tin tức tiếp theo của 123job