Trắc nghiệm đa trí thông minh MI (Multiple Intelligences) là phương pháp đánh giá trí thông minh nổi trội của mỗi người, dựa trên Lý thuyết đa trí thông minh (Theory of Multiple Intelligences) nghiên cứu bởi Giáo sư Tâm lý học Howard Gardner.
Theo lý thuyết này, Howard Gardner đã phản bác quan niệm truyền thống về khái niệm thông minh, từng được thống nhất và đánh giá bởi bài kiểm tra IQ. Có nghĩa, một người có khả năng giải quyết dễ dàng một bài toán phức tạp, chưa chắc đã thông minh hơn một người trật vật, loay hoay mãi không giải xong.
Kết quả trắc nghiệm MI sẽ trả lời cho câu hỏi “Bạn có trí thông minh nổi trội trong lĩnh vực nào?”. Từ đó giúp mỗi cá nhân hiểu bản thân mình hơn, cũng như đưa ra quyết định chính xác không chỉ với lựa chọn nghề nghiệp mà còn với tất cả vấn đề xoay quanh cuộc sống. Tuy nhiên, kết quả này không phải là “hằng số” trong suốt cuộc đời mà có thể sẽ thay đổi tùy vào sự trau dồi của mỗi cá nhân.
Với lý thuyết này, nhà tâm lý học Gardner bác bỏ những quan điểm cố hữu cho rằng trí thông minh của một người là tự nhiên, đồng thời khẳng định có nhiều loại trí thông minh khác nhau. Bạn có thể không giỏi giải những bài toán cần tư duy nhanh nhưng không có nghĩa là bạn thiếu thông minh mà đơn giản là bạn có kiểu thông minh khác mà thôi.
Trắc nghiệm MI còn được gọi là bài kiểm tra đa trí thông minh xây dựng dựa trên lý thuyết Đa Trí thông minh được phát triển bởi nhà tâm lý học Howard Gardner công bố năm 1983. Trắc nghiệm MI được sử dụng để đo lường năng lực, trí tuệ của một người trong nhiều lĩnh vực trí tuệ được phân loại như trí thông minh không gian, trí thông minh toán học/ logic, ...
Về cơ bản, trắc nghiệm MI sẽ gồm những câu hỏi khác nhau (hiện nay là bộ 86 câu trắc nghiệm) để kiểm tra, đánh giá cách mỗi cá nhân tương tác với thế giới xung quanh và qua đó thấy được thế mạnh trong trí tuệ của họ. Ban đầu, trắc nghiệm MI được sử dụng như một bài kiểm tra tìm hiểu phong cách học tập của học sinh, từ đó chỉ ra những chiến lược giảng dạy hiệu quả, phù hợp nhất.
Thực tế, khi mới ra đời thì lý thuyết đa trí thông minh và trắc nghiệm MI đã thu hút và có được sự ủng hộ rộng rãi của những nhà tâm lý học trên toàn thế giới (dù cho vẫn tồn tại một số quan điểm bất đồng do bản chất của tâm lý học là khó chứng thực 100% kết quả nghiên cứu). Ban đầu, trắc nghiệm MI phân loại các cá nhân theo 7 kiểu trí thông minh khác nhau nhưng đến ngày nay thì đã thành 9 kiểu là:
Đặc điểm – kỹ năng: Thông minh logic – toán học khả năng lập luận, phân tích các vấn đề, thích tổng hợp và phân tích để tìm ra bản chất và quy luật của các vấn đề. Nhạy bén trong các vấn đề liên quan về số học, suy diễn các trình tự và tư duy theo phương hướng nguyên nhân – kết quả. Trí thông minh logic – toán học thể hiện sự thông minh với các con số, khả năng suy luận, khả năng hiểu các vấn đề trừu tượng, khả năng xác định nguyên nhân, xâu chuỗi các sự kiện.
Nghề nghiệp điển hình
Đặc điểm – kỹ năng: Trí thông minh vận động là những người thực hành, thường xuyên muốn vận động cơ thể của họ và có “phản ứng bản năng” với các tình huống, sự vật.
Khả năng sử dụng toàn thân hay một phần thân thể để giải quyết vấn đề, đạt được mục đích hay tạo ra sản phẩm
Nghề nghiệp điển hình
Đặc điểm – kỹ năng: Trí thông minh không gian – thị giác sở hữu khả năng cảm nhận về hình ảnh và nhận thức không gian nhanh nhạy hơn số đông.
Họ có trí tưởng tượng phong phú, thường nắm bắt ý nghĩa sự việc thông qua hình ảnh, thích diễn đạt bằng mô hình, phác họa, sử dụng tốt bản đồ và định hướng tốt trong không gian…
Nghề nghiệp điển hình
Đặc điểm – kỹ năng: Trí thông minh triết học chỉ mới được xác định gần đây và không được bao gồm trong việc chấm bài kiểm tra này. Đó là khả năng xử lý, giải quyết những câu hỏi lớn về sự tồn tại và siêu hình của con người. Mọi người có thể cho rằng bạn có giác quan thứ sáu, một người mạnh mẽ, một “ông/bà cụ non” trong suy nghĩ. Bạn toát ra một cảm giác bình yên và sự sáng suốt, khôn khéo từ bên trong.
Nghề nghiệp điển hình
Đặc điểm – kỹ năng: Trong khi bạn đang bế tắc vì không biết làm gì trong tương lai, những người trí thông minh hiện sinh cao lại chẳng hề tỏ ra lo lắng. Họ luôn hiểu rõ mình muốn gì, thích suy ngẫm trong im lặng, tự đánh giá về những gì đã hoàn thành, từ đó lập ra kế hoạch và mục tiêu cho chính mình. Họ thích học tập qua các trải nghiệm tình cảm, điều khiển và làm chủ tốt việc cá nhân.
Nghề nghiệp điển hình
Đặc điểm – kỹ năng: Người sở hữu trí thông minh tự nhiên thường rất yêu thích thiên nhiên và các hoạt động ngoài trời. Họ có khả năng nhận biết nhiều loại động thực vật, nhận biết các hiện tượng thiên nhiên và áp dụng hữu hiệu trong cuộc sống thông qua săn bắt, trồng trọt.
Nghề nghiệp điển hình
Đặc điểm – kỹ năng: Những người thông thạo ngôn ngữ thường có khả năng đọc viết tốt, khả năng hiểu và giải thích ý tưởng dễ dàng thông qua ngôn ngữ. Người có trí thông minh thị giác cao thường thu nạp kiến thức thông qua việc nói và viết, thích chơi ô chữ, đố vui ….
Nghề nghiệp điển hình
Đặc điểm – kỹ năng: Trí thông minh nhạc điệu – âm thanh là những người nhạy cảm với âm thanh, thẩm âm tốt, có khả năng sáng tác âm nhạc, sử dụng nhạc cụ hoặc ca hát. Họ có thiên hướng học tập bằng âm nhạc, thích chơi nhạc cụ, hát…
Nghề nghiệp điển hình
Đặc điểm – kỹ năng: Trong khi bạn đang bế tắc vì không biết làm gì trong tương lai, những người trí thông minh hiện sinh cao lại chẳng hề tỏ ra lo lắng. Họ luôn hiểu rõ mình muốn gì, thích suy ngẫm trong im lặng, tự đánh giá về những gì đã hoàn thành, từ đó lập ra kế hoạch và mục tiêu cho chính mình. Họ thích học tập qua các trải nghiệm tình cảm, điều khiển và làm chủ tốt việc cá nhân.
Nghề nghiệp điển hình
Nếu như trước đây, lý thuyết và trắc nghiệm MI chủ yếu được ứng dụng vào giáo dục, tâm lý học sư phạm thì ngày nay, tính ứng dụng của trắc nghiệm MI rộng hơn nhiều. Các cá nhân quan tâm và làm bài test này với mục đích hiểu chính xác về thế mạnh của bản thân, lựa chọn và định hướng nghề nghiệp phù hợp. Về cơ bản, trắc nghiệm MI giúp bạn:
Nhận thức rõ về thế mạnh, trí tuệ của bản thân, tự tin và có động lực để phấn đấu:
Không ít người trong chúng ta từng nghi ngờ về năng lực của chính mình, vì sao vẫn một bài toán, một vấn đề thì người khác giải ra nhanh chóng còn mình thì không? Vì sao người khác có khả năng sinh tồn tuyệt vời, hòa nhập nhanh chóng với tự nhiên và môi trường mới còn mình thì áp lực? Chẳng lẽ vì bản thân không hề có một chút trí thông minh bẩm sinh nào?
Định hướng sự nghiệp theo trí thông minh nổi trội, tăng cơ hội chọn đúng ngành nghề:
Có trí thông minh ngôn ngữ, bạn có thể làm những công việc liên quan tới văn học, viết lách, biên tập,... trong khi nếu có trí thông minh triết học thì hướng nghiên cứu, tư duy đa chiều lại phù hợp hơn. Có kết quả trắc nghiệm MI, bạn hoàn toàn có thể căn cứ vào đó để định hướng, lựa chọn nghề nghiệp phù hợp nhất cho mình.
Có cái nhìn toàn diện, khách quan về bạn bè, đồng nghiệp về những người xung quanh, tránh định kiến:
Bên cạnh đó, bạn cũng có thể nhờ vào kết quả trắc nghiệm MI để nhận ra rằng, mỗi người đều có ưu điểm và khuyết điểm riêng, không ai hoàn toàn không có điểm mạnh. Khi nhìn nhận chính xác về bản thân, bạn cũng có thể bao dung với người khác. Điều này cực kỳ hữu ích trong việc xây dựng kết nối, có đánh giá khách quan, bỏ đi cái nhìn định kiến với người khác, từ đó thúc đẩy mối quan hệ và giúp bạn phát triển bản thân theo hướng tích cực.
Khi tìm hiểu và làm trắc nghiệm MI, bạn sẽ nhận ra rằng mình chỉ là sở hữu một loại trí thông minh khác mà thôi. Bạn có điểm yếu nhưng cũng có thế mạnh và bạn có thể tin tưởng, yêu quý, trân trọng bản thân đồng thời nỗ lực để phát triển thế mạnh của mình.
Cùng với các bài kiểm tra chuyên môn, ngoại ngữ hay trắc nghiệm tính cách như MBTI thì ngày nay, nhiều nhà tuyển dụng thay vì dùng bài test IQ lại chuyển sang trắc nghiệm MI để đánh giá chính xác và toàn diện về ứng viên. Kết quả trắc nghiệm MI giúp họ có cái nhìn toàn diện về thế mạnh của ứng viên, từ đó có căn cứ "chấm điểm" xem ứng viên đó phù hợp với vị trí hay không.
Giả sử, ứng viên ứng tuyển vị trí biên dịch viên Anh - Việt có trí thông minh ngôn ngữ xuất sắc thì sẽ cạnh tranh hơn so với ứng viên cùng vị trí nhưng mạnh về trí thông minh vận động. Ngược lại, người tìm việc có trí thông minh toán học nổi trội sẽ có ưu thế khi xin việc kế toán so với các bạn mạnh về trí thông minh âm nhạc.
Nhìn chung, trắc nghiệm MI không phải là bắt buộc nhưng vẫn là công cụ hữu ích, ngày càng được sử dụng rộng rãi nhờ những đóng góp thực tế cho cả các cá nhân và nhà tuyển dụng. Đó cũng là lý do vì sao mà gần như chuyên gia nhân sự nào cũng nghe nói, biết tới MI test, trong khi các bạn học sinh, sinh viên và ứng viên mới ra trường đang tìm đến trắc nghiệm MI như công cụ định hướng nghề nghiệp chính xác, hiệu quả.
Là một bài kiểm tra đánh giá tâm lý, trắc nghiệm MI có tính chất tương đối. Trước khi bắt đầu khám phá 86 câu hỏi trắc nghiệm này, bạn sẽ cần:
Nhìn chung, ngay từ trước khi làm bài trắc nghiệm MI bạn phải tâm niệm là sẽ nghiêm túc, trung thực và sử dụng kết quả để tham khảo. Chúng ta đều thay đổi mỗi ngày, trưởng thành và xuất sắc, giỏi giang hơn nếu biết cố gắng. Bạn có thể cải thiện các loại trí thông minh là điểm yếu nếu nỗ lực.
Bất kỳ ai trong chúng ta cũng muốn chọn đúng ngành nghề để phát huy điểm mạnh, thành công và đạt được những thành tựu nhất định. Để định hướng nghề nghiệp chính xác sẽ cần cân nhắc nhiều yếu tố, không thể chỉ dựa vào trắc nghiệm MI. Như đã đề cập thì kết quả trắc nghiệm Đa Trí thông minh này nên được coi là một yếu tố tham khảo chứ không phải để bạn ngay lập tức ra quyết định thi ngành nào, học trường nào hay tìm việc làm trong lĩnh vực nào.
Muốn lựa chọn nghề nghiệp phù hợp nhất và có thể gắn bó lâu dài, phát triển trong tương lai, bạn nên:
Lưu ý: Mọi gợi ý lựa chọn nghề nghiệp dựa theo loại trí thông minh bạn thuộc về đều mang tính chất tham khảo. Dù cho kết quả trắc nghiệm MI của bạn thế nào thì không có nghĩa là bạn giỏi giang, áp đảo người khác hay thua kém, yếu thế hơn trong học hành, cuộc sống hay công việc.
Lý thuyết đa trí thông minh và trắc nghiệm MI sẽ giúp mỗi cá nhân hiểu đúng về trí thông minh của bản thân, tạo điều kiện cho chúng ta có đánh giá toàn diện về mình, nắm chắc về năng lực nổi trội và vận dụng vào thực tiễn. Đã từ lâu, trắc nghiệm này được sử dụng rộng rãi để hỗ trợ chọn đúng nghề nghiệp. Chúc bạn thành công!