Hai khái niệm cô độc và hướng ngoại tưởng chừng như đối lập lại có thể cùng tồn tại trong một người. Vấn đề này được gọi là “cô độc hướng ngoại”. Nghiêm trọng hơn là hai trạng thái trên không thể trung hòa và vì vậy, nó tạo nên sự xung đột trong chúng ta.
Với nhịp sống ngày một nhanh hơn, áp lực hơn, vấn đề “cô độc hướng ngoại” ngày càng trở nên phổ biến. Vậy cô độc hướng ngoại là gì? Biểu hiện nào cho thấy bạn là người cô độc hướng ngoại? Nên hạn chế tình trạng cô độc hướng ngoại như thế nào? Cùng tìm hiểu bài viết để tìm câu trả lời phù hợp nhất!
1. Cô độc hướng ngoại là gì?
Khái niệm cô độc hướng ngoại mô tả trạng thái tâm lý đối ngược trong mỗi người. Đó là khi bạn có thể dễ dàng xuôi theo dòng chảy của đám đông nhưng cũng thật tự nhiên mà tách biệt bản thân với thế giới xung quanh.
Hai khái niệm “cô độc” được đặt cùng “hướng ngoại” vốn được coi là đối lập, trái nghĩa nay lại được đặt cạnh nhau và tạo nên một cụm từ có ý nghĩa. Những chính sự khó hiểu đó phần nào lột tả được tính chất của trạng thái “cô độc hướng ngoại”. Đó là sự xung đột giữ những trạng thái cảm xúc:
- Một bên là đơn độc trên con đường của mình và tự thân đối chọi với mọi khó khăn.
- Một bên là sôi nổi cuồng nhiệt và dễ dàng chia sẻ - hợp tác cùng người khác.
Vấn đề “cô độc hướng ngoại” dễ bắt gặp ở người trẻ hiện nay. Nguyên nhân là họ là đối tượng dễ chịu tác động và bị tổn thương bởi những áp lực từ môi trường sống, cách giáo dục và công việc quay cuồng ngày nay.
2. Biểu hiện nào cho thấy bạn là người cô độc hướng ngoại
2.1. Điện thoại luôn bên người
Người cô độc hướng ngoại khó rời xa khỏi chiếc điện thoại cá nhân. Nguyên nhân không hẳn do họ nghiện điện thoại, mà đối với họ, điện thoại có vai trò như một tấm lá chắn. Nó giúp người cô độc hướng ngoại tách mình khỏi những tác nhân bên ngoài.
Ví dụ như, họ sẽ tìm tới điện thoại ngay lập tức khi cảm thấy bản thân mất kết nối hay khó hòa nhập với đám động. Tương tác với điện thoại cho họ thế giới riêng và dễ dàng phớt lờ đi mọi thứ diễn ra xung quanh. Mục đích của sự chăm chú này là quên đi những cuộc hội thoại gượng gạo hoặc né tránh chính cảm xúc bơ vơ, lạc lõng giữa đám đông.
2.2. Hiểu chuyện từ sớm
Nhiều khoảng trầm tư cho phép người cô độc hướng ngoại tập trung quan sát và lắng nghe nhiều hơn. Cũng chính từ điều đó, họ đã sớm hình thành nên nhận thức sâu sắc về mọi việc diễn ra quanh mình. Thế giới quan rộng mở, chín chắn và hiểu rõ điều gì nên và không nên làm.
Hiểu chuyện hay trưởng thành từ sớm đều vô cùng đáng mừng. Tuy nhiên, đôi khi chính việc “già trước tuổi” đó lại tạo nên những áp lực, đè nặng trái tim và tâm trí của người cô độc hướng ngoại. Từ việc bản thân mang nhiều suy tư nhưng khó mở lời tới những áp lực vô hình khi phải giữ bản thân hoàn hảo để tránh né sự phán xét của người đời.
2.3. Dường như mình có “đa nhân cách”
Bạn có bao giờ tự cảm thấy bản thân mình mang nhiều gương mặt khác nhau? Với mỗi một đối tượng khác nhau, bạn lại thể hiện ra một mặt cá tính khác và giấu nhẹm đi phần còn lại.
Với người lạ, người cô độc hướng ngoại có thể niềm nở, dễ gần. Với người đã quen, bạn thể hiện mặt chừng mực, hoàn nhã. Với người thân, đôi khi lại trở nên thờ ơ, lạnh nhạt. Với mỗi một mối quan hệ và mỗi một người, người cô độc hướng ngoại lại chọn cư xử với họ theo những “nhân cách” khác nhau.
2.4. Người cô độc hướng ngoại thường vui buồn bất chợt
Tâm trạng buồn vui thất thường cũng là điều dễ thấy ở người cô độc hướng ngoại. Một mặt, bạn có thể sôi nổi, hò hét và vui đùa không ngừng với mọi người - biểu hiện nổi bật ở những người hướng ngoại. Nhưng mặt khác, bạn có thể trầm mặc, suy tư và thờ ơ với mọi diễn biến xung quanh.
Những mặt cảm xúc đối lập này có đôi khi nối đuôi nhau cùng kéo đến? Và dù như thế nào, nó cũng khiến mọi người thấy bạn thật khó hiểu. Tại sao năng lượng của một người lại tan biến trong phút chốc? Câu trả lời nằm ở tâm lý và trạng thái căng thẳng thần kinh khiến họ khó điều chỉnh và cân bằng cảm xúc của bản thân. Ngoài ra, vấn đề trên cũng xuất phát từ những vấn đề tâm lý như rối loạn lưỡng cực, rối loạn trầm cảm.
2.5. Dễ dàng lắng nghe nhưng chẳng thể chia sẻ cảm xúc của chính mình
Việc hiểu chuyện giúp người cô độc hướng ngoại dễ dàng lắng nghe và chia sẻ với câu chuyện của người khác. Có thể nói, họ là những người bạn đáng tin cậy nhất mà bạn có thể dựa vào bất cứ khi nào cảm xúc dao động. Ngoài việc được an ủi, họ cũng là người cố vấn luôn đưa ra những lời khuyên giúp bạn vượt qua khó khăn nhanh chóng.
Dễ dàng chia sẻ với khúc mắc của người khác là vậy, nhưng chính những người cô độc hướng ngoại lại khó thoát ra khỏi câu chuyện của chính mình. Họ mù mờ trong việc xác định nguyên nhân và đưa ra giải pháp thích hợp. Đồng thời, cũng chính họ lại là người e dè, khó khăn trong việc chia sẻ và tìm kiếm sự giúp đỡ từ người thân, bạn bè.
2.6. Luôn hoài niệm quá khứ
Một biểu hiện dễ thấy khác ở người cô độc hướng ngoại là xu hướng nhớ về những kỷ niệm đã qua thay vì suy nghĩ cho tương lai. Chủ đề chính trong mỗi buổi hội thoại của họ đều liên quan tới những sự kiện đã xảy ra. Với mỗi điều đã đi qua, họ lại tập trung nhiều hơn vào sự nuối tiếc, điều đã bỏ lỡ hay những giá như… nào đó.
Mải mê chia sẻ về quá khứ sẽ chẳng đáng nói nếu như người cô độc hướng ngoại không đắm chìm trong cảm giác dằn vặt và tự trách. Nghiêm trọng hơn là đắn đo ấy ngày một lớn dần và biến thành nỗi ám ảnh. Nó khiến họ chẳng màng tới tương lai, cũng chẳng thể tập trung tiến về phía trước.
3. Cô độc hướng ngoại là tốt hay xấu?
Cô độc hướng ngoại có phải là một căn bệnh tâm lý hay không? Cô độc hướng ngoại là tốt hay xấu? Cả 2 câu hỏi trên là thắc mắc chung của nhiều hiện nay.
Với câu hỏi đầu tiên, cô độc hướng ngoại là một vấn đề liên quan tới cảm xúc tâm lý. Cô độc hướng ngoại hoàn toàn không phải một căn bệnh tâm lý được giới khoa học công nhận.
Cô độc hướng ngoại được xem là xấu khi xu hướng “cô độc” lấn át đi mặt “hướng ngoại". Mặc dù cô độc cho bạn những điểm nhìn tốt như giỏi quan sát, thấu đáo. Tuy nhiên, điều này cũng đồng nghĩa bạn quá khép kín, tự dựng nên rào cản khiến người khác khó tiếp cận và chia sẻ cùng. Nếu giữ trạng thái này lâu dài, bạn dễ rơi vào trạng thái căng thẳng, lạc lõng và có thể gặp các vấn đề tâm lý khác nghiêm trọng hơn như stress.
Khi xu hướng hướng ngoại chiếm phần nhiều hơn thì đây là một tín hiệu an toàn. Việc này đảm bảo bạn có đủ kết nối và tương tác cần thiết với mọi người xung quanh. Thường xuyên chia sẻ cảm xúc, suy nghĩ của mình với người thân giúp bạn không rơi vào tình trạng đè nén cảm xúc. Với một phần cô độc vẫn còn đó, bạn vẫn có đủ khả năng độc lập, tự chủ cũng như những suy nghĩ sâu xa, sắc bén để giải quyết những vấn đề diễn ra xung quanh.
4. Cách hạn chế những tiêu cực do hội chứng cô độc hướng ngoại
Tình trạng cô độc hướng ngoại phần nào phản ánh những áp lực và kỳ vọng mà xã hội, thị trường lao động áp đặt lên con người (đặc biệt là giới trẻ). Đó là lý do nhiều người phải căng mình thể hiện những mặt tích cực, sôi nổi với bên ngoài mà bỏ quên những tổn thương bên trong.
Để đối diện với vấn đề trên, lời khuyên là mỗi người cần: (1) Quan tâm và cải thiện sức khỏe tinh thần của mình; (2) Học cách cân bằng học tập, công việc và cuộc sống để trạng thái tinh thần luôn ở mức ổn định nhất. Dưới đây là một số hướng dẫn mà bạn có thể áp dụng.
- Rèn luyện tính kỷ luật bản thân, kỹ năng quản lý bản thân ngay từ sớm để không bị ngợp trước bất kỳ thách thức nào trong công việc, cuộc sống.
- Đặt ra mục tiêu cá nhân và kế hoạch cho phát triển bản thân. Có mục tiêu rõ ràng, bạn sẽ không mất thời gian cho những suy nghĩ mơ hồ, mất định hướng.
- Tập cách chia sẻ suy nghĩ và biểu đạt cảm xúc của bản thân với bạn bè và người thân. Giao tiếp, chia sẻ cũng là điều kiện tiên quyết để bạn tạo ra kết nối với mọi người cũng như môi trường xung quanh.
- Rèn luyện kỹ năng thấu cảm và chọn lọc thông tin tích cực, hữu ích với bản thân. Việc tự tạo động lực để bản thân luôn vững vàng và nhanh chóng phục hồi sau mỗi lần vấp ngã cũng là điều cần thiết.
- Học cách quản lý cảm xúc, tự chăm sóc sức khỏe tinh thần của mình ngay từ khi còn ngồi trên ghế nhà trường là cách để bản thân không rơi vào trạng thái căng thẳng, lo âu quá độ.
- Dành thời gian cho bản thân, gia đình nhiều hơn. Việc chăm sóc bản thân, nghỉ ngơi đầy đủ, ăn uống đủ dưỡng chất, tích cực tập thể dục cũng là việc cần thiết. Chỉ khi cơ thể khỏe mạnh, sức khỏe tinh thần mới vững mạnh hơn bao giờ hết.
Kết luận
Hy vọng bài viết trên giúp bạn hiểu rõ hơn khái niệm cô độc hướng ngoại và có cái nhìn đúng đắn về trạng thái tâm lý đặc biệt này. Sự mâu thuẫn diễn ra dưới áp lực cuộc sống này cần sớm được nhìn nhận và điều chỉnh kịp thời. Duy trì lối sống lành mạnh, cân bằng và chăm sóc cảm xúc của bản thân nhiều hơn là những điều bạn cần làm ngay bây giờ để có một tinh thần khỏe mạnh nhất.
