Kiểm toán Nhà nước Việt Nam là một hội thành lập, được hoạt động độc lập và tuân theo pháp luật, thực hiện việc kiểm toán. Vậy kiểm toán nhà nước có quyền hạn và nhiệm vụ như thế nào?
Kiểm toán nhà nước có nhiệm vụ kiểm sát, xác nhận tính đúng đắn, hợp pháp của dữ liệu, số liệu trong kế toán, báo cáo quyết toán của cơ quan nhà nước, đơn vị doanh nghiệp, đơn vị kinh tế nhà nước và quần chúng, các tổ chức xã hội có sử dụng kinh phí do ngân sách nhà nước cung cấp. Từ đó có thể biết kiểm toán nhà nước là làm gì? Hãy theo dõi bài viết của 123job dưới đây để có những thông tin bổ ích nhất nhé.
I. Kiểm toán nhà nước là gì?
1. Kiểm toán nhà nước là làm gì?
Theo quy định tại khoản 1 Điều 118 của Hiến pháp của nước Cộng hòa XHCN Việt Nam năm 2013: “Kiểm toán của nhà nước là cơ quan do Quốc hội tạo lập, các hoạt động độc lập và chỉ tuân theo pháp luật, thực hiện kiểm toán việc quản lý, sử dụng tài chính và tài sản công”.
Trong Luật Kiểm toán của nhà nước cũng nêu rất rõ quan điểm: Kiểm toán nhà nước có chức năng như là: đánh giá, xác nhận, kết luận và đề nghị đối với việc quản lý trực tiếp, sử dụng tài chính công, tài sản công.
2. Lịch sử hình thành của Kiểm toán Nhà nước
Kiểm toán nhà nước có nguồn gốc xuất phát từ tiếng Latinh và theo nghĩa của từ "Audit". Kiểm toán được ra đời từ thời La Mã, thế kỷ thứ III trước Công nguyên. Nhưng trong hoạt động kiểm toán sẽ chỉ phát triển mạnh mẽ và mang tính phổ biến trong khoảng vài trăm năm trở lại đây. Còn ở Đức, từ năm 1714, Vua Phổ là Friedrich Wilhelm I đã ra Sắc lệnh thành lập Phòng Thẩm kế tối cao (hoặc Thẩm kế viện dưới thời Đế chế Đức). Ở Pháp, từ năm 1807, dưới thời Hoàng đế Napoleon I, Toà Thẩm kế (Cour des comptes) đã được thành lập.
Kiểm toán nhà nước là làm gì?
Hoạt động kiểm toán nhà đã xuất phát từ yêu cầu sử dụng hợp lệ và phù hợp với các nguồn tài nguyên của Nhà nước. Vậy nên, mục tiêu cụ thể của công tác này là sử dụng các thiết bị xác thực và có kết quả tốt với nguồn kinh phí công, phấn đấu đạt được sự quản lý kinh tế vô cùng chặt chẽ, có tính hợp lệ của công tác quản lý hành chính và công việc liên quan đến thông tin cho các cơ quan nhà nước cũng như là công luận thông qua việc công bố các báo cáo khách quan về sự ổn định và phát triển của nền tài chính nhà nước.
Kiểm toán là sự hiện diện như là một công cụ không thể thiếu được trong bất kỳ một mô hình kinh tế điển hình nào, một hình thái xã hội và không hề bị chi phối bởi các kiến trúc thượng tầng khác. Nhưng các hoạt động luật kiểm toán nhà nước 2015 chỉ thực sự có ý nghĩa quan trọng khi mà quá trình lành mạnh hóa nền tài chính quốc gia kể từ sau các cuộc cách mạng về kinh tế và hiện đại hoá trong những năm đầu của thế kỷ XX.
Cơ quan Kiểm toán nhà nước (KTNN) trong mỗi quốc gia sẽ có các tên gọi khác nhau. Ví dụ như là: Toà Thẩm kế Cộng hoà Pháp, Cơ quan Tổng Kế toán Hoa Kỳ, Uỷ ban Kiểm toán Nhật Bản; v.v.. Và phần lớn các khu vực trên thế giới đều thành lập Tổ chức các cơ quan kiểm toán tối cao trong khu vực.
Đồng thời các quốc gia cũng gia nhập Tổ chức Quốc tế các cơ quan kiểm toán tối cao (International Organization of Supreme Audit Institutions-INTOSAI). Cơ quan, tổ chức này gồm có 178 thành viên. Những năm 1997, Kiểm toán nhà nước Việt Nam là thành viên chính thức của Tổ chức các Cơ quan Kiểm toán tối cao châu Á.
II. Chức năng của Kiểm toán nhà nước
Chức năng của kiểm toán nhà nước là làm gì? Tổng kiểm toán nhà nước có các chức năng như là: đánh giá, xác nhận, kết luận và kiến nghị đối với vấn đề quản lý, sử dụng tài chính công, tài sản công.
III. Nhiệm vụ chính của Kiểm toán nhà nước
- Quyết định và các kế hoạch kiểm toán hàng năm và báo cáo của quốc hội trước khi thực hiện những việc được giao.
- Tổ chức và lên kế hoạch luật kiểm toán nhà nước 2015 và thực hiện các nhiệm vụ kiểm toán theo yêu cầu của Quốc hội cũng như Ủy ban thường vụ Quốc hội, Chủ tịch nước, Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ.
- Xem xét và quyết định các vấn đề kiểm toán khi có đề nghị của Hội đồng các dân tộc, các Ủy ban, các Đoàn đại biểu Quốc hội, Thường trực Hội đồng nhân dân, Ủy ban nhân dân tỉnh hay thành phố trực thuộc các trung ương và cơ quan, tổ chức không có khi lên kế hoạch luật kiểm toán nhà nước 2015 của nhà nước.
- Trình ý kiến của luật kiểm toán nhà nước để Quốc hội xem xét, quyết định ngân sách nhà nước, quyết định phân bổ ngân sách của trung ương, quyết định chủ trương đầu tư trong chương trình để đạt mục tiêu quốc gia, dự án quan trọng của quốc gia, phê chuẩn quyết toán ngân sách của nhà nước.
Nhiệm vụ chính của Kiểm toán nhà nước là làm gì?
- Tham gia với các cơ quan của Quốc hội và của Chính phủ trong việc xem xét về dự toán ngân sách trong tổng kiểm toán nhà nước, các phương án về các ngân sách trung ương, phương án điều chỉnh dự toán ngân sách của nhà nước, có các phương án bố trí ngân sách cho chương trình mục tiêu quốc gia cùng với dự án quan trọng quốc gia do Quốc hội có quyền quyết định và quyết toán ngân sách của nhà nước.
- Báo cáo luật kiểm toán nhà nước 2015 và kết quả thực hiện kết luận, kiến nghị kiểm toán; gửi báo cáo tổng hợp kết quả kiểm toán năm và kết quả thực hiện việc kết luận, kiến nghị kiểm toán cho Chủ tịch nước, Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, Hội đồng ; cung cấp kết quả kiểm toán cho nhân và các cơ quan liên quan khác theo quy định của nhà nước.
- Giải trình các kết quả liên quan đến luật kiểm toán nhà nước đối với Quốc hội và các cơ quan có thẩm quyền của Quốc hội theo quy định của pháp luật.
- Tổ chức và công bố công khai theo báo cáo kiểm toán, báo cáo tổng hợp kết quả kiểm toán trong năm và báo cáo kết quả để thực hiện kết luận, kiến nghị luật kiểm toán nhà nước 2015 theo quy định tại các Điều 50, Điều 51 của Luật này và quy định khác của pháp luật kiểm toán nhà nước có liên quan.
IV. Những quyền hạn của Kiểm toán nhà nước
- Trình bày và lên các dự án luật, dự án pháp lệnh, dự thảo nghị quyết trước Quốc hội và ủy ban thường vụ Quốc hội theo quy định của pháp luật.
- Yêu cầu đối với các đơn vị được tổng kiểm toán nhà nước và tổ chức, cá nhân có liên quan cung cấp đầy đủ, chính xác, kịp thời thông tin, tài liệu phục vụ cho việc luật kiểm toán nhà nước.
- Yêu cầu đơn vị được tổng kiểm toán nhà nước thực hiện kết luận, kiến nghị kiểm toán của nhà nước đối với việc sai phạm trong báo cáo tài chính và sai phạm trong việc chấp hành các pháp luật kiểm soát nhà nước;
- Kiến nghị từ cơ quan, người có thẩm quyền yêu cầu đơn vị được kiểm toán để thực hiện các nhiệm vụ đầy đủ, kịp thời các kết luận, kiến nghị kiểm toán về các sai phạm trong việc báo cáo tài chính và sai phạm trong việc chấp hành pháp luật; đề nghị xử lý theo các quy định của pháp luật kiểm toán nhà nước những trường hợp không thực hiện hoặc thực hiện không đầy đủ, không kịp thời kết luận và kiến nghị kiểm toán của Kiểm toán nhà nước.
- Kiến nghị các cơ quan có liên quan, người có thẩm quyền để xử lý những vi phạm pháp luật kiểm toán nhà nước 2015 của cơ quan, tổ chức, cá nhân đã được làm rõ thông qua các hoạt động tổng kiểm toán nhà nước.
Quyền hạn của tổng kiểm toán nhà nước
V. Giá trị cốt lõi trong Kiểm toán nhà nước
Dưới sự lãnh đạo, chỉ đạo cũng như sát sao của Đảng, Quốc hội, Chính phủ; sự quan tâm, giúp đỡ và phối hợp của mọi người ngày càng có hiệu quả từ các Bộ, các ngành, địa phương, đơn vị xã hội thông qua kiểm toán, công chúng và xã hội trong cả nước, với sự cố gắng và luôn nỗ lực không mệt mỏi.
Kiểm toán nhà nước ngày càng phát triển, lớn mạnh, hoàn thành ngày càng trở nên tốt hơn về chức năng, nhiệm vụ được giao; xây dựng được uy tín và sự tin cậy trong sự nghiệp xây dựng tài chính nhà nước minh bạch và trở nên bền vững; phục vụ tốt trong sự nghiệp với nền công nghiệp hoá, hiện đại hoá của đất nước và hội nhập quốc tế của Việt Nam.
VI. Kết luận
Như vậy thông qua bài viết trên của 123job thì bạn đã hiểu hơn và có nhiều thông tin bổ ích về khái niệm kiểm toán nhà nước là làm gì để từ đó có thể tìm được công việc tốt cho mình mong muốn trong thời gian sớm nhất.