Mã số thuế cá nhân là gì và những lợi ích không thể bỏ qua

Đăng ký mã số thuế cá nhân không phải là điều gì quá mới mẻ đối với mỗi người, đặc biệt là với những người đã đi làm. Vậy mã số thuế cá nhân là gì, cách đăng ký mã số thuế cá nhân thuận tiện nhất, những lợi ích bạn nhận được từ việc này…

Bạn hiểu rằng việc nộp thuế không chỉ là trách nhiệm mà còn là nghĩa vụ của bạn đối với đất nước nơi bạn sinh ra và con người trên đất nước đó. Tuy nhiên thực tế lại chỉ ra rằng có rất nhiều bài báo, thậm chí tin thời sự đưa tin về những vụ trốn thuế, họ đa dạng trong các ngành nghề như những ca sĩ nổi tiếng, doanh nhân sở hữu doanh nghiệp giá trị cao… Vậy đối với những người nộp thuế và đăng ký mã số thuế cá nhân để thực hiện việc này sẽ nhận được những lợi ý gì, ngược lại các trường hợp không đăng ký hay chậm đăng ký mã số thuế thì phải chịu hình thức phạt gì. Bài viết này sẽ đề cập các vấn đề liên quan đếnmã số thuế cá nhân - phương tiện để mỗi người thực hiện việc nộp thuế của mình cũng như tìm hiểu về mã số thuế cá nhân là gì. 

I. Mã số thuế cá nhân là gì? 

Việc đầu tiên để đem lại hiệu quả nhất cho các bạn khi đọc bài viết này là chúng ta cần hiểu mã số thuế cá nhân là gì. Mã số thuế cá nhân chính là mã số dành cho mỗi cá nhân, mã số này là duy nhất, nghĩa là sẽ không có hai cá nhân nào có chung một mã số thuế. Thông qua mã số này nhà nước sẽ dễ dàng hơn trong việc quản lý thuế thu nhập cá nhân của người nộp thuế. Mã số này cũng giúp cá nhân dễ dàng kê khai các khoản thu nhập. Bạn có thể đăng ký mã số thuế cá nhân tại các cơ quan chi trả thu nhập hoặc tại các cơ quan thuế. 

Mã số thuế cá nhân liên quan trực tiếp tới thuế thu nhập cá nhân. Vậy thuế thu nhập cá nhân là gì, tôi sẽ nói rõ hơn cho các bạn về thuế TNCN (thu nhập cá nhân) để các bạn hiểu hơn về mã số thuế cá nhân. 

Bạn có thể hiểu đơn giản thuế TNCN chính là khoản tiền nộp vào Ngân sách nhà nước mà những người có thu nhập phải trích trong phần lương theo bảng chấm công hoặc từ các nguồn thu nhập của cá nhân đó. Đóng thuế TNCN chính là nghĩa vụ và quyền lợi của công dân. Điều này góp phần làm tăng thu ngân sách nhà nước từ đó góp phần vào sự phát triển của đất nước. Thuế TNCN sẽ có nhiều mức khác nhau, người không có thu nhập như học sinh, sinh viên không đi làm sẽ không cần nộp thuế; người có thu nhập cao sẽ tăng dần mức nộp thuế trên khoản thu nhập của mình. 

Mã số thuế thu nhập cá nhân là gì

II. Mã số thuế cá nhân dùng để làm gì? 

Các cá nhân có thu nhập thường xuyên sẽ được cơ quan thuế cấp cho một mã số duy nhất để kê khai các khoản thu nhập. Mã số này chính là mã số thuế thu nhập cá nhân. Vậy mã số thuế cá nhân được sử dụng như nào:

• Mã số thuế cá nhân giúp cơ quan thuế nhận biết, xác định các cá nhân nộp thuế. Do đó các cá nhân khác nhau sẽ có mã số thuế khác nhau. 
• Đối với người có thu nhập, mã số thuế cá nhân chính là cách để họ thể hiện sự có trách nhiệm của mình với nhà nước và quốc gia nơi họ sinh sống. Việc nộp thuế thu nhập cá nhân thông qua việc sở hữu mã số thuế cá nhân sẽ giúp họ cảm thấy sống thực sự có ý nghĩa với cộng đồng.

III. Khi nào phải đăng ký mã số thuế cá nhân?  

Theo điều 27 thuộc Nghị định số 65/2013/NĐ-CP quy định về chính sách về quản lý thuế thu nhập cá nhân, theo đó: Cá nhân có thu nhập chịu thuế cần thực hiện việc đăng ký mã số thuế cá nhân để cơ quan thuế cấp mã số thuế cá nhân cho họ và cho mỗi người phụ thuộc được giảm trừ gia cảnh. 

Các tổ chức/cá nhân trả thu nhập chịu thuế cần thực hiện việc đăng ký mã số thuế để cơ quan cấp mã số thuế. Đối với trường hợp tổ chức, cá nhân trả thu nhập đã được cấp mã số thuế cá nhân trước ngày nghị định 65/2013/NĐ-CP này có hiệu lực thi hành thì vẫn tiếp tục sử dụng được mã số đã cấp đó. 
Cá nhân hoặc tổ chức thuộc đối tượng cần phải đăng ký thuế thu nhập cá nhân, bao gồm:

a. Cá nhân, tổ chức trả thu nhập:

Các tổ chức, công ty/doanh nghiệp và cá nhân kinh doanh bao gồm cả các chi nhánh phụ thuộc có tư cách pháp nhân (tư cách pháp lý do nhà nước công nhận cho một tổ chức, cá nhân có khả năng tồn tại, hoạt động độc lập và quan trọng là chịu trách nhiệm về các hành động trước pháp luật.)
Các tổ chức chính trị
Các tổ chức quốc tế và nước ngoài hoạt động tại Việt Nam

b. Cá nhân là người có thu nhập chịu thuế thu nhập cá nhân

Cá nhân - những người có thể có thu nhập từ các hoạt động sản xuất, kinh doanh, kể cả các hộ gia đình sản xuất nông nghiệp cũng không thuộc đối tượng miễn thu nhập cá nhân. Trong trường hợp này, cá nhân đăng ký thuế thu nhập cá nhân và nhận mã số thuế thu nhập cá nhân.

Cá nhân có thu nhập từ tiền lương hàng tháng kể cả cá nhân là người nước ngoài đang làm việc cho doanh nghiệp nước ngoài nhưng tại Việt Nam. 
Cá nhân có hoạt động chuyển nhượng bất động sản

c. Người phụ thuộc được giảm trừ gia cảnh

IV. Cá nhân được hưởng những quyền lợi gì khi đăng ký mã số thuế? 

Có thể nói một trong những vấn đề thu hút sự quan tâm của người đăng ký mã số thuế cá nhân đó là họ nhận được lợi ích gì từ việc này hay cụ thể hơn “lợi ích của việc đăng ký mã số thuế cá nhân là gì”. Ngoài việc đây là trách nhiệm của mọi người có thu nhập với xã hội và cộng đồng thì chính bản thân họ cũng nhận được nhiều điều thuận lợi. 

1. Được tính giảm trừ gia cảnh cho người phụ thuộc

Thông tư 111/2013/TT-BTC quy định về việc giảm trừ gia cảnh cho người phụ thuộc nói rằng: người nộp thuế khi đã đăng ký mã số thuế cá nhân và được cấp mã số thuế sẽ được áp dụng tính giảm trừ gia cảnh cho người phụ thuộc. Điều này có nghĩa là cá nhân chưalàm mã số thuế cá nhân thì sẽ không được đăng ký giảm trừ cho người phụ thuộc.

2. Được khấu trừ thuế thu nhập cá nhân 10% 

Điều này có nghĩa là các cá nhân đăng ký và đã sở hữu mã số thuế thu nhập cá nhân tại thời điểm cam kết và sẽ được áp dụng việc không khấu trừ 10% thuế TNCN. Cá nhân là người có thu nhập tại một nơi, cũng chưa đến mức phải nộp thuế thu nhập cá nhân và đã ký vào bản cam kết. Ngược lại, các cá nhân không đăng ký làm mã số thuế sẽ bị khấu trừ 10% trên tổng nguồn thu nhập của họ. 

3. Được giảm thuế nếu bị thiên tai, hỏa hoạn, tai nạn bất ngờ hoặc bị bệnh hiểm nghèo

Một số trường hợp bất ngờ xảy ra như thiên tai, hỏa hoạn như cháy nhà… đôi khi thậm chí cá nhân gặp tai nạn hay phát hiện ra mình mắc bệnh hiểm nghèo vậy thì họ có nhận được điều gì đặc việc khi nộp thuế không nhỉ. Câu trả lời là có. Họ có thể được giảm thuế khi gặp các trường hợp nêu trên, thậm chí mức độ nghiêm trọng họ còn có thể được hưởng chế độ miễn phí thuế. 

4. Được hoàn thuế thu nhập cá nhân nếu nộp thừa

Trong trường hợp không may xảy ra là bạn nộp thừa tiền thuế thu nhập cá nhân, bạn lo lắng về việc không biết liệu có nhận lại được khoản tiền thừa đó không. Vậy thì thông tư 111/2013/TT-BTC có quy định rõ trong điều 28 về việc hoàn thuế thu nhập cá nhân chỉ được áp dụng đối với những cá nhân đã đăng ký và được cấp mã số thuế cá nhân tại lúc nộp hồ sơ quyết toán thuế. Đây là một trong những lợi ích của việc đăng ký mã số thuế cá nhân mang lại. 

5. Được cung cấp các dịch vụ về thuế nhanh chóng, thuận tiện

Điều này là hoàn toàn dễ hiểu, khi bạn có mã số cá nhân riêng, bạn hoàn toàn có thể tra cứu mã số thuế cá nhân, tìm mã số thuế cá nhân thậm chí kiểm tra các mức thuế bạn cần nộp thông qua các website của tổng cục thuế bằng việc đăng nhập online vào tài khoản của mình. Phía dưới đây chúng tôi sẽ hướng dẫn chi tiết hơn về cách đăng ký mã số thuế cá nhân cũng như nênđăng ký mã số thuế cá nhân ở đâu. 

V. Không đăng ký mã số thuế cá nhân cho người lao động bị xử phạt 

Bạn hiểu rằng việc nộp thuế TNCN là điều gì đó thật thiêng liêng, nó là nghĩa vụ và quyền lợi của mỗi công dân. Và đã là nghĩa vụ thì bạn cần phải thực hiện nó một cách nghiêm túc. Vậy thì không đăng ký mã số thuế cá nhân, các mức phạt đối với trường hợp không có mã số thuế cá nhân là gì.

Điều 7 tạithông tư 166/2013/TT-BTC có quy định rất rõ về các điều luật liên quan đến hành vi khôngđăng ký mã số thuế cá nhân như dưới đây:

• Nộp hồ sơ đăng ký thuế quá thời gian quy định từ 1 đến 10 ngày sẽ bị phạt cảnh cáo. 
• Nộp hồ sơ đăng ký thuế quá thời gian quy định trong vòng 30 ngày sẽ bị phạt tiền trong khoảng từ 400.000 đồng đến 1. 000. 000 đồng tùy vào mức độ và việc có tình tiết để giảm nhẹ hay không.
• Nộp hồ sơ đăng ký thuế quá thời gian là 30 ngày thì mức phạt tiền từ 800. 000 đồng đến 2. 000. 000. 

Tóm lại, với hành vi không đăng ký mã số thuế cá nhân thì sẽ có hai mức phạt là phạt cảnh cáo và phạt tiền. Trong mức phạt tiền thì người lao động sẽ phải chịu mức phạt cao nhất là 2 triệu đồng, mức phạt này được tính theo số ngày chậm đăng ký mã số thuế. 

VI. Hồ sơ và thủ tục đăng ký mã số thuế cá nhân 

Bạn đã hiểu ra tầm quan trọng của việc đăng ký và sở hữu mã số thuế cá nhân. Vậy hồ sơ và thủ tục đăng ký mã số thuế cá nhân là gì, liệu có phức tạp không nhỉ sẽ là những điều mà bạn quan tâm. Yên tâm nhé, vì tôi sẽ chỉ cho các bạn thấy ngay bây giờ đây. 

1. Hồ sơ đăng ký mã số thuế cá nhân

Hồ sơ đăng ký mã số thuế cá nhân được quy định cụ thể theo thông tư 95/2016/TT.BTC tại điều số 7, theo đóhồ sơ đăng ký được chia ra với hai đối tượng cụ thể như bên dưới:

a. Với cá nhân nộp hồ sơ đăng ký tại cơ quan thuế:

• Tờ khai đăng ký thuế
• Bản sao chứng minh nhân dân có công chứng/thẻ căn cước công dân
• Nếu cá nhân không có quốc tịch Việt Nam thì thay bản sao chứng minh nhân dân bằng việc chứng thực hộ chiếu còn thời gian hiệu lực.

b. Với cá nhân nộp hồ sơ tại cơ quan chi trả thu nhập

• Văn bản ủy quyền
• Giấy tờ cá nhân như bản sao chứng minh nhân dân có công chứng, hộ chiếu còn hiệu lực đối với người nước ngoài và còn hiệu lực. 

2. Thủ tục đăng ký mã số thuế cá nhân

Có nhiều hình thức trong việc đăng ký mã số thuế cá nhân, bạn có thể đăng ký mã số thuế cá nhân online hoặc tự đăng ký mã số thuế cá nhân tại các cơ quan thu thuế. Phần lớn hiện nay người dùng lựa chọn đăng ký online vì họ có thể dễ dàng tra cứu mã số thuế cá nhân đơn giản và nhanh chóng thậm chí là kiểm tra mã số thuế cá nhân của mình mà không tốn nhiều thời gian. Thủ tục đăng ký được chia thành 2 hình thức chính:

a. Đối với đăng ký tại các cơ quan thuế:
Hồ sơ đăng ký mã số thuế cá nhân tại các cơ quan thuế thường là hồ sơ bằng giấy. Để đăng ký bạn cần trải qua 3 bước như bên dưới đây:

Bước 1: Cá nhân chuẩn bị hồ sơ đăng ký với đầy đủ các giấy tờ theo quy định. 

Bước 2: Thông tin đăng ký thuế được tổng hợp vào tờ khai đăng ký thuế nhờ doanh nghiệp. Tờ khai đăng ký thuế chuẩn có mẫu số 05-ĐK-TCT (ở tờ khai này sẽ có hướng dẫn cụ thể để ghi thông tin cho chính xác). Xem ảnh bên dưới để hiểu rõ hơn nhé. 

Mã số thuế cá nhân là gì? Mẫu tờ khai đăng ký thuế chuẩn. 

Bước 3: Nhận và thông báo kết quả: hồ sơ đăng ký mã số thuế cá nhân sẽ được tiếp nhận và đóng dấu cũng như được ghi rõ thời gian nhận hồ sơ. 

b. Đối với đăng ký mã số thuế cá nhân online:
Các bạn có thể hiểu để hoàn tất thủ tục đăng ký mã số thuế cá nhân hay cách đăng ký mã số thuế cá nhân online trong trường hợp này cần tiến hành qua 2 bước: 

Bước 1: Truy cập vào trang web của Tổng cục thuế thông qua đường link: http://tongcucthue.org/. Bạn cần kê khai các thông tin trong tờ khai đăng ký thuế và gửi các tài liệu trong hồ sơ của mình (tất cả được nén dưới dạng điện tử). Sau này khi đăng ký thành công bạn hoàn toàn có thểtra cứu mã số thuế cá nhân tổng cục thuế vô cùng đơn giản và thuận tiện. 

Bước 2: Tổng cục thuế tiếp nhận thông tin và thông báo kết quả kê khai.
Tổng cục thuế sẽ thông báo kết quả bằng việc gửi kết quả vào địa chỉ email mà người kê khai cung cấp trong hồ sơ của họ. Thông thường tiến trình này sẽ diễn ra trong vòng 3 ngày kể từ thời điểm nhận được hồ sơ đăng ký. Một số thông tin bạn cần chú ý:

• Trường hợp 1: đủ điều kiện để nhận mã số thuế cá nhân do tổng cục thuế cấp, bạn sẽ nhận được thông báo theo mẫu 06/TBTĐT về việc đồng ý chấp nhận việc đăng ký và có nêu rõ thời gian trả kết quả. 
• Trường hợp 2: Hồ sơ không đủ điều kiện tiến hành cấp mã số thuế cá nhân vẫn sẽ nhận được thông báo dưới mẫu 06/TBTĐT tuy nhiên đây là  thông báo về việc hồ sơ không được chấp nhận và gửi thông tin bổ sung để cá nhân hoàn tất lại hồ sơ. 

Trên đây là thủ tục đăng ký mã số thuế cá nhân, thực ra không quá phức tạp, chỉ cần bạn làm hồ sơ và chuyển bị đầy đủ các thông tin như tôi đã hướng dẫn.  

VII. Mẫu tờ khai đăng ký mã số thuế cá nhân và hướng dẫn ghi 

Đối với mẫu tờ khai đăng ký mã số thuế cá nhânthì như đã đề cập ở phần trên, mẫu 05-ĐK-TCT chính là mẫu tờ khai chuẩn nhất hiện nay. (bạn tham khảo ở ảnh phía trên). Một mẫu đăng ký mã số cá nhân sẽ gồm các phần 2 phần: phần dành cho cơ quan thuế ghi và phần dành cho người đăng ký mã số thuế ghi. 

a. Phần dành cho cơ quan thuế ghi đều có phần chú thích bên dưới, cơ quan thuế sẽ ghi 2 mục là ngày nhận tờ khai và mã số thuế. 

b. Phần dành cho người làm đăng ký mã số thuế cá nhân: chính là các phần khai báo thông tin: 

• Họ và tên người đăng ký mã số thuế
• Ngày và tháng năm sinh
• Giới tính
• Quốc tịch
• Địa chỉ cư trú, địa chỉ liên lạc…
• Địa chỉ cơ quan chi trả thu nhập tại thời điểm đăng ký.

Dưới đây là bảng hướng dẫn cách viết mẫu kê khai đăng ký mã số thuế cá nhân: 

Mã số thuế cá nhân là gì: Bảng hướng dẫn cách kê khai đăng ký

VIII. Địa điểm nộp hồ sơ đăng ký mã số thuế cá nhân là gì?  

Dưới đây là một số địa điểm nộp hồ sơ đăng ký mã số thuế dành cho cá nhân nộp hồ sơ trực tiếp các cơ sở của các cơ quan thuế:

• Chi cục thuế nơi cá nhân đang sống: Ví dụ bạn đang làm việc và sinh sống ở quận Cầu Giấy, bạn có thể nộp hồ sơ đăng ký mã số thuế tại quận Cầu Giấy.
• Nếu là cá nhân nước ngoài đang sử dụng tiền viện trợ nhân đạo có thể nộp tại chi cục nơi cá nhân đó đang sống.
• Cá nhân cư trú tại Việt Nam và làm việc nhận lương cho các tổ chức, công ty nước ngoài hay các Lãnh sự quán tại Việt Nam sẽ nộp tại Cục thuế trực tiếp chịu trách nhiệm quản lý.
• Cá nhân không làm việc tại Việt Nam nhưng đang có thời gian cư trú tại Việt Nam sẽ nộp tại Cục thuế trực tiếp quản lý. 

VIII. Kết luận 

Vậy là ở bài viết này tôi đã cung cấp tới bạn các kiến thức nền tảng và cốt lõi liên quan tới mã số thuế cá nhân, lợi ích khi đăng ký mã số thuế cũng như cách để đăng ký mã số thuế. Vậy thì nếu bạn đang có thu nhập mà chưa có mã số thuế thì hãy đăng ký mã số thuế đi ngay nhé!