Gần đây, dư luận xôn xao về loại vi khuẩn ăn thịt người gây ra bệnh Whitmore - loại bệnh nguy hiểm có thể gây tử vong. Điều này gây hoang mang, lo lắng đến người dân. Vậy bệnh whitmore là gì? Cùng tìm hiểu trong bài viết này nhé!
Bệnh melioidosis hay còn được gọi là bệnh Whitmore, đây là bệnh truyền nhiễm có thể lây nhiễm cho người hoặc động vật. Nguyên nhân gây bệnh là do vi khuẩn Burkholderia pseudomallei tồn tại trong nước và đất bị ô nhiễm. Đặc biệt sau khi miền Trung vừa trải qua một đợt mua lũ lớn khiến số ca mắc bệnh Whitmore tăng nhanh. Liệu bạn có biết rõ về căn bệnh này, tình hình tại miền Trung đang như thế nào? Hãy cùng 123job tìm hiểu ngay sau đây.
I. Bệnh Whitmore là gì và biểu hiện thế nào?
Bệnh melioidosis hay còn được gọi là bệnh Whitmore, đây là bệnh truyền nhiễm có thể lây nhiễm cho người hoặc động vật. Nguyên nhân gây bệnh là do vi khuẩn Burkholderia pseudomallei tồn tại trong nước và đất bị ô nhiễm. Bệnh này chủ yếu xảy ra ở các nước khí hậu nhiệt đới, đặc biệt là ở Đông Nam Á và miền bắc Australia do lây truyền sang người và động vật thông qua tiếp xúc trực tiếp với nguồn bệnh bị ô nhiễm.
1.Cách thức lây nhiễm bệnh Whitmore
Bất kỳ ai đều có thể bị bệnh truyền nhiễm Melioidosis thông qua tiếp xúc trực tiếp với đất và nước mặt bị ô nhiễm. Con người và động vật được cho là bị nhiễm trùng do hít phải bụi bẩn hoặc giọt nước bị nhiễm bẩn, uống phải nguồn nước bị ô nhiễm và tiếp xúc với đất bị ô nhiễm, đặc biệt là qua các vết trầy xước trên da.
Rất hiếm khi người bệnh bị mắc bệnh truyền nhiễm do lây truyền từ người khác. Một vài trường hợp đã được ghi nhận, đất và nước mặt bị ô nhiễm là cách thức chủ yếu mà con người bị nhiễm bệnh này. Bên cạnh con người, nhiều loài động vật dễ bị bệnh melioidosis, bao gồm: Cừu; Dê; Heo; Ngựa; Mèo; Loài chó; Gia súc...
Hình ảnh vi khuẩn bệnh Whitmore
2. Triệu chứng khi mắc bệnh Whitmore
Do có một số loại melioidosis khác nhau và mỗi loại đều gây cho người bệnh những các triệu chứng khác nhau. Tuy nhiên, điều quan trọng cần lưu ý là melioidosis có một loạt các dấu hiệu và triệu chứng có thể bị nhầm lẫn với các bệnh khác như bệnh lao hoặc bệnh viêm phổi.
Nhiễm trùng cục bộ:
- Đau hoặc sưng cục bộ
- Sốt
- Loét
- Áp xe
Nhiễm trùng phổi:
- Ho
- Đau ngực
- Sốt cao
- Đau đầu
- Chán ăn
Nhiễm trùng máu:
- Sốt
- Đau đầu
- Suy hô hấp
- Khó chịu ở bụng
- Đau khớp
- Mất phương hướng
Nhiễm trùng lan truyền:
- Sốt
- Giảm cân
- Đau dạ dày hoặc ngực
- Đau cơ hoặc khớp
- Đau đầu
- Động kinh
Khoảng thời gian tiếp xúc vi khuẩn gây bệnh và lúc xuất hiện các triệu chứng của bệnh không được xác định rõ ràng, nhưng có thể từ một ngày đến nhiều năm, nhưng nhìn chung các triệu chứng thường xuất hiện sau hai đến bốn tuần tiếp xúc.
Mặc dù những người khỏe mạnh có thể bị bệnh melioidosis, có một số người dễ mắc bệnh hơn như người mắc bệnh sau:
- Bệnh tiểu đường
- Bệnh gan
- Bệnh thận
- Bệnh thalassemia
- Ung thư hoặc một tình trạng ức chế miễn dịch khác không liên quan đến HIV
- Bệnh phổi mãn tính (như bệnh u xơ nang, bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính (COPD) và bệnh giãn phế quản)
3. Nguy cơ phơi nhiễm bệnh Whitmore
Trong khi nhiễm melioidosis đã diễn ra trên toàn thế giới, Đông Nam Á và Bắc Úc là những khu vực thường xuất hiện bệnh truyền nhiễm. Tại Hoa Kỳ, các trường hợp được báo cáo trong những năm trước đã dao động từ 0 đến 5 và xảy ra ở những người đi du lịch và người nhập cư đến từ những nơi mà căn bệnh này lan rộng. Ngoài ra, bệnh melioidosis còn được tìm thấy trong số quân đội của tất cả các quốc gia đã phục vụ trong các khu vực có bệnh lan rộng. Số lượng lớn nhất của các trường hợp mắc melioidosis được báo cáo tại:
- Nước Thái Lan
- Malaysia
- Singapore
- Bắc Úc
Mặc dù hiếm khi được báo cáo, các trường hợp được cho là thường xuyên xảy ra tại:
- Papua New Guinea
- Hầu hết các tiểu lục địa Ấn Độ
- Miền Nam Trung Quốc
- Hồng Kông
- Đài Loan
- Việt Nam
- Indonesia
- Campuchia
- Lào
- Myanmar (Miến Điện)
Bên ngoài Đông Nam Á và Úc, các trường hợp đã được báo cáo ở:
- Nam Thái Bình Dương (New Caledonia)
- Sri Lanka
- Mexico
- El Salvador
- Panama
- Ecuador
- Peru
- Guyana
- Puerto Rico
- Martinique
- Guadeloupe
- Brazil
- Một số phần của Châu Phi và Trung Đông
4. Điều trị bệnh Whitmore
Bác sĩ khám bệnh trước khi điều trị cho bệnh nhân
Khi chẩn đoán nhiễm melioidosis, bệnh có thể được điều trị bằng cách sử dụng thuốc thích hợp.
Tùy thuộc vào loại melioidosis bị nhiễm trùng và cách thức điều trị sẽ ảnh hưởng đến kết quả điều trị lâu dài của người bệnh. Việc điều trị thường bắt đầu bằng tiêm thuốc kháng sinh đường tĩnh mạch trong 10 - 14 ngày, sau đó là 3-6 tháng điều trị thuốc kháng sinh đường uống.
Điều trị tiêm tĩnh mạch bao gồm:
- Ceftazidime dùng mỗi 6-8 giờ.
- Hoặc: Meropenem dùng mỗi 8 giờ
Điều trị kháng sinh đường uống bao gồm:
- Trimethoprim-sulfamethoxazole uống mỗi 12 giờ
- hoặc Amoxicillin / axit clavulanic (co-amoxiclav) được thực hiện mỗi 8 giờ
Nếu bệnh nhân bị dị ứng penicillin thì nên thông báo cho bác sĩ và các nhân viên Y tế khác được biết để thực hiện thuốc điều trị thay thế.
II. Phân biệt "vi khuẩn ăn thịt người" với vi khuẩn gây bệnh Whitmore
Đại diện Cục Y tế dự phòng cho biết, vi khuẩn gây bệnh Whitmore là một vi khuẩn có tên Burkholderia pseudomallei, gây chết người do viêm phổi, nhiễm trùng máu và trong trường hợp nặng nhất là suy nội tạng khi không được điều trị kịp thời và đúng cách. Loại vi khuẩn này tồn tại có khả năng kháng nhiều loại kháng sinh thông thường, trong khi đó hệ miễn dịch của cơ thể không thể chống lại vi khuẩn này một cách hiệu quả.
Vi khuẩn gây bệnh Whitmore được liệt vào danh sách vi khuẩn có tính khủng bố sinh học vì mức độ nguy hiểm vô cùng của nó.
III. Bệnh Whitmore tăng ở miền Trung
Thông tin từ Bệnh viện Trung ương Huế (Thừa Thiên - Huế) cho biết từ đầu tháng 10-2020 đến giữa tháng 11-2020, đơn vị ghi nhận 28 trường hợp mắc bệnh Whitmore, tăng đột biến so với trung bình hằng năm. Trong đó, khoảng 50% bệnh nhân là người dân Thừa Thiên - Huế, còn lại là các bệnh nhân từ các tỉnh Thanh Hóa, Hà Tĩnh, Quảng Bình, Quảng Trị... Nhiều bệnh nhân đến viện ở giai đoạn muộn của bệnh, khi đã có tình trạng nhiễm khuẩn huyết, sốc nhiễm khuẩn hoặc suy đa tạng... khiến việc điều trị khó khăn, chi phí điều trị cao nhưng kết quả không khả quan.
Theo thống kê tại Bệnh viện Trung ương Huế, từ 2014-2019 có 83 trường hợp được chẩn đoán Whitmore (cấy bệnh phẩm dương tính với Burkholderia Pseudomallei). Từ tháng 1 đến tháng 9-2020, có 11 bệnh nhân mắc bệnh Whitmore. Số lượng ca bệnh Whitmore có liên quan chặt chẽ và tỉ lệ thuận với lượng mưa hằng năm và đặc biệt tăng cao sau lũ lụt do sự phát triển mạnh mẽ của vi khuẩn Burkholderia Pseudomallei.
Thạc sĩ, bác sĩ chuyên khoa II Hoàng Thị Lan Hương - phó giám đốc Bệnh viện Trung ương Huế, cho biết để chủ động phòng bệnh Whitmore, người dân cần hạn chế tiếp xúc với các nguồn ô nhiễm; sử dụng giày, dép, găng tay khi tiếp xúc với đất, nước bẩn, nước lụt. Đặc biệt khi có vết thương hở, vết loét... cần cần tránh tiếp xúc với đất hoặc nước lũ bị ô nhiễm nặng.
Những người có bệnh mãn tính như tiểu đường, suy giảm miễn dịch cần được chăm sóc, bảo vệ các tổn thương để ngăn ngừa nhiễm khuẩn do nước lũ gây ra. Khi nghi ngờ nhiễm bệnh cần đến cơ sở y tế để được tư vấn, khám phát hiện, xét nghiệm xác định nhiễm vi khuẩn Burkholderia pseudomallei và điều trị kịp thời.
IV. Kết luận
Như vậy, chúng ta hoàn toàn có thể phòng ngừa bệnh whitmore một cách hiệu quả khi biết đầy đủ thông tin về vi khuẩn bệnh Whitmore. Không nên quá hoang mang lo lắng vì sự đồn vi khuẩn ăn thịt người và cũng không thể chủ quan với các dấu hiệu, triệu chứng gây nhầm lẫn của bệnh. Mong rằng những thông tin 123job vừa chia sẻ có thể giúp ích cho bạn trong việc nhận biết và phòng ngừa "vi khuẩn ăn thịt người" Whitmore.
Nguồn: Tổng hợp