Điện toán đám mây là một chủ đề đang được quan tâm không chỉ trong giới công nghệ mà còn trong nội bộ các doanh nghiệp. Vậy bạn đã hiểu điện toán đám mây là gì? Ứng dụng thực tế của nó như thế nào? Hãy cùng 123job.vn tìm hiểu qua bài viết dưới đây!
I. Điện toán đám mây là gì?
1. Khái niệm điện toán đám mây
Điện toán đám mây, hiểu đơn giản là mô hình phân phối các tài nguyên công nghệ thông tin cho người dùng tùy theo mục đích sử dụng thông qua Internet. Các nguồn tài nguyên này có thể là bất cứ thứ gì liên quan đến điện toán và máy tính như là dữ liệu, phần mềm, phần cứng, dịch vụ… được lưu trữ tại các máy chủ ảo (đám mây) trên mạng.
Công nghệ điện toán đám mây sẽ giúp người dùng thay vì vướng vào sự phức tạp khi sở hữu bộ máy cồng kềnh cơ sở hạ tầng máy tính thì có thể trả tiền để thuê quyền truy cập vào mọi thứ từ ứng dụng đến dữ liệu mà họ sử dụng. Doanh nghiệp thì chỉ cần tập trung hoạt động quản lý của mình bởi đã có người khác lo cơ sở hạ tầng và công nghệ cho thay họ. Và rất là dễ dàng khi chúng ta chỉ cần kết nối với hệ thống Internet là có thể truy cập vào bất cứ tài nguyên nào trên đám mây, vào bất kỳ thời điểm nào và từ bất kỳ đâu.
Điện toán đám mây là mô hình phân phối các tài nguyên công nghệ thông tin thông qua Internet
2. Điện toán đám mây hướng đến đối tượng nào
Các tổ chức thuộc mọi loại hình, quy mô và ngành hoạt động đều có thể sử dụng dịch vụ điện toán đám mây cho nhiều trường hợp như lưu trữ và sao lưu dữ liệu, cung cấp phần mềm, phân tích dữ liệu lớn và ứng dụng web tương tác với khách hàng… Nhưng về cơ bản sẽ có ba đối tượng chính là:
- Công ty, doanh nghiệp, tổ chức
- Nhà phát triển website, ứng dụng, phần mềm.
- Người dùng cá nhân - end user
Ví dụ điển hình cho mô hình điện toán đám mây là chiếc điện thoại Iphone hay Ipad mà chúng ta vẫn hay thường sử dụng. Trên các thiết bị đó, Apple thường hay cung cấp cho các bạn một tài khoản gọi là Icloud. Tài khoản này giúp các bạn đồng bộ và lưu trữ mọi dữ liệu cá nhân để bạn có thể sử dụng trên bất kỳ phương tiện nào.
Một ví dụ khác là đối với các nhà sản xuất trò chơi điện tử, họ đang sử dụng phần mềm điện toán đám mây để cung cấp các game trực tuyến cho hàng triệu người chơi trên toàn thế giới truy cập tại bất cứ đâu.
II. Phân loại những mô hình điện toán đám mây
Không phải tất cả các đám mây đều giống nhau và không phải một loại điện toán đám mây nào cũng phù hợp với tất cả mọi người. Các một mô hình và dịch vụ khác nhau đã được phát triển để đưa ra giải pháp phù hợp cho nhu cầu của bạn.
Hiện nay có bốn cách phổ biến để triển khai các mô hình điện toán đám mây là: điện toán đám mây công cộng, điện toán đám mây riêng, điện toán đám mây lai và điện toán đám mây cộng đồng.
Bốn mô hình điện toán đám mây hiện nay
1. Public Cloud - Điện toán đám mây công cộng
Public cloud là mô hình đang được sử dụng phổ biến nhất hiện nay, nơi người dùng có thể truy cập vào bất kỳ dịch vụ hay ứng dụng nào nằm trên hệ thống Cloud đó. Các nhà cung cấp dịch vụ điện toán sẽ trực tiếp sở hữu và quản lý dữ liệu trên điện toán đám mây công cộng.
Ưu điểm của mô hình này:
- Cung cấp tài nguyên cho nhiều đối tượng người dùng, không bị giới hạn về thời gian, không gian
- Chi phí đầu tư thấp, tiết kiệm hệ thống máy chủ và giảm gánh nặng quản lý cơ sở hạ tầng.
- Đám mây công cộng còn có thể co giãn theo nhu cầu người sử dụng. Các nhà cung cấp có thể tăng quy mô khi nhu cầu điện toán tăng và giảm quy mô một lần nữa khi nhu cầu giảm.
Nhược điểm lớn nhất của mô hình là việc khó kiểm soát và mức độ an toàn bảo mật.
Các nhà cung cấp dịch vụ điện toán đám mây công cộng hàng đầu bao gồm Amazon Web Services (AWS), Microsoft Azure, IBM và Google Cloud Platform
2. Private Cloud - Điện toán đám mây riêng
Dịch vụ điện toán đám mây riêng hay Private Cloud đề cập đến tài nguyên điện toán được sử dụng riêng bởi một doanh nghiệp hoặc tổ chức nhằm đảm bảo tính an toàn dữ liệu. Private cloud cho phép các tổ chức được hưởng lợi từ một số lợi thế của đám mây công cộng - nhưng vẫn được nắm quyền kiểm soát dữ liệu và dịch vụ vì nó bị giấu đằng sau tường lửa của công ty.
Ưu điểm:
- Kiểm soát chính xác dữ liệu đang được lưu giữ và có thể xây dựng cơ sở hạ tầng theo cách tổ chức muốn
- Vấn đề bảo mật ít gặp rủi ro hơn
Nhược điểm:
- Tốn chi phí để xây dựng và duy trì hệ thống
- Bị giới hạn trong nội bộ doanh nghiệp khi người dùng bên ngoài không thể tiếp cận và sử dụng
Các nhà cung cấp công nghệ đám mây riêng phổ biến bao gồm VMware và OpenStack.
3. Hybrid Cloud - Điện toán đám mây lai
Các đám mây lai hay Hybrid cloud là sự kết hợp các đám mây công cộng và đám mây riêng, liên kết với nhau bằng công nghệ cho phép dữ liệu và ứng dụng được chia sẻ giữa chúng. Những lý do chính là doanh nghiệp chọn công nghệ điện toán đám mây lai là kết hợp được điểm mạnh và khắc phục được điểm yếu của hai mô hình trên. Mục tiêu của điện toán đám mây lai là tạo ra một môi trường thống nhất, mở rộng, tận dụng tất cả những gì cơ sở hạ tầng đám mây công cộng có thể cung cấp trong khi vẫn duy trì quyền kiểm soát dữ liệu quan trọng. Đám mây lai thường sẽ do doanh nghiệp tạo ra và quản lý.
Ưu điểm của nó là:
- Sử dụng không giới hạn các dịch vụ điện toán đám mây
- Phát huy tính linh hoạt, tối ưu hóa cơ sở hạ tầng nhưng vẫn đảm bảo được an toàn cho các dữ liệu
Nhược điểm đó chính là gặp khó khăn về công nghệ cũng như vấn đề tài chính trong việc xây dựng và quản lý hệ thống
Điện toán đám mây cộng đồng - Community cloud là mô hình điện toán đám mây được xây dựng và chia sẻ bởi một số tổ chức, hỗ trợ một cộng đồng cụ thể có chung mối quan tâm ví dụ như các doanh nghiệp hoạt động trong lĩnh vực trò chơi trực tuyến.
Ưu điểm của dịch vụ này là:
- Tận dụng mạng lưới thông tin đồng nhất khi các cá nhân/tổ chức chung lĩnh vực hoạt động có thể cùng chia sẻ dữ liệu
- Đảm bảo sự an toàn và tuân thủ các chính sách tốt hơn.
Nhược điểm của mô hình này chính là tốn chi phí và tài nguyên trong việc xây dựng và quản lý hệ thống
III. Các mô hình cung cấp điện toán đám mây phổ biến nhất hiện nay
Hầu hết các mô hình cung cấp dịch vụ điện toán đám mây thuộc ba loại lớn: dịch vụ cơ sở hạ tầng (IaaS), dịch vụ nền tảng (PaaS) và dịch vụ phần mềm (SaaS). Biết chúng là gì và chúng khác nhau như thế nào sẽ giúp bạn hoàn thành mục tiêu kinh doanh dễ dàng hơn.
Ba mô hình cung cấp điện toán đám mây cơ bản là IaaS, PaaS và SaaS
1. Infrastructure as a service (IaaS) – Dịch vụ cơ sở hạ tầng
IaaS là mô hình dịch vụ pay-per-use (cho phép bạn chỉ trả tiền cho những gì bạn sử dụng). Nó giúp bạn tránh được chi phí và sự phức tạp của việc mua và quản lý các cơ sở hạ tầng trung tâm dữ liệu khác. Theo Amazon thì đây là mức độ cơ bản nhất của dịch vụ điện toán đám mây.
Nhà cung cấp dịch vụ IaaS sẽ cung cấp cho khách hàng các server (máy chủ), máy tính, thiết bị mạng, bộ nhớ, CPU, không gian lưu trữ, trang thiết bị trung tâm dữ liệu và một số tính năng bảo mật.
Những ứng dụng mà doanh nghiệp làm được với Iaas là phân tích dữ liệu lớn, thử nghiệm và ứng dụng web, điện toán hiệu năng cao, lưu trữ, sao lưu và phục hồi...
2. Platform as a service (PaaS) – Dịch vụ nền tảng
PaaS được thiết kế để giúp các nhà phát triển (developer) dễ dàng tạo nhanh các ứng dụng web hoặc di động mà không phải lo lắng về việc thiết lập hoặc quản lý cơ sở hạ tầng cơ bản của máy chủ, lưu trữ, mạng và cơ sở dữ liệu cần thiết để phát triển.
Về cơ bản, PaaS cũng khá giống với Iaas nhưng có cấp độ cao hơn một chút. Nó được trang bị thêm các công cụ khác như: phát triển doanh nghiệp thông minh (BI), middleware... Với PaaS, bạn sẽ có sẵn một nền tảng (Platform) để phù hợp với việc phát triển ứng dụng.
3. Software as a service (Saas) – Dịch vụ phần mềm
SaaS là mô hình dịch vụ điện toán đám mây cao nhất hiện nay, mang đến cho bạn sản phẩm hoàn chỉnh được nhà cung cấp dịch vụ vận hành và quản lý. Người dùng có thể dễ dàng kết nối với phần mềm qua Internet (thường là bằng trình duyệt web trên điện thoại, máy tính bảng hoặc PC).
Sự đa dạng của các phần mềm điện toán đám mây được phân phối qua SaaS là rất lớn, từ CRM, Office 365 cho đến web email (Gmail, Outlook, Yahoo Mail)... Các trang web (phần mềm) này cung cấp không gian lưu trữ cần thiết để bạn có thể upload/download dữ liệu thông qua internet.
IV. Lợi ích của điện toán đám mây đối với người dùng
Lợi ích chính xác của điện toán đám mây sẽ thay đổi tùy theo loại dịch vụ điện toán đám mây đang được sử dụng, nhưng về cơ bản, sử dụng dịch vụ đám mây sẽ giúp bạn:
- Tiết kiệm chi phí: Nó sẽ giúp bạn giúp loại bỏ chi phí vốn mua phần cứng và phần mềm, lắp đặt hệ thống, thuê các chuyên gia CNTT quản lý cơ sở hạ tầng
- Bảo vệ an toàn: các nhà cung cấp dịch vụ điện toán đám mây sẽ giúp bảo vệ dữ liệu, ứng dụng và cơ sở hạ tầng của bạn khỏi các mối đe dọa tiềm ẩn
- Nâng cao năng suất: Điện toán đám mây loại bỏ các công việc quản lý CNTT tốn thời gian khác và cho phép bạn dễ dàng tiếp cận nguồn tài nguyên phong phú phục vụ cho hoạt động kinh doanh
- Quy mô toàn cầu: Lợi ích của dịch vụ điện toán đám mây bao gồm khả năng mở rộng quy mô sang các khu vực địa lý mới và triển khai trên toàn cầu trong vài phút.
Điện toán đám mây mang lại rất nhiều lợi ích dành cho người dùng
V. Phương thức hoạt động của điện toán đám mây
Công nghệ điện toán đám mây có những đặc điểm hoàn toàn khác biệt so với phần cứng vật lý. Cloud Computing cho phép người dùng quyền truy cập một lượng lớn các tài nguyên từ ứng dụng, dữ liệu và những dịch vụ bằng internet. Tài nguyên này được sở hữu, quản lý và duy trì kết nối hoàn toàn bởi nhà cung cấp. Người tiêu dùng không cần gì ngoài máy tính và truy cập Internet để sử dụng.
Ví dụ là thay vì chạy một chương trình email trên máy tính của bạn thì bạn có thể đăng nhập tài khoản email thông qua internet từ xa. Các phần mềm và lưu trữ cho tài khoản của bạn không tồn tại trên máy tính của bạn mà là trên đám mây của dịch vụ.
VI. Ứng dụng của điện toán đám mây trong hoạt động doanh nghiệp
Cloud computing - điện toán đám mây có rất nhiều ứng dụng mà doanh nghiệp có thể sử dụng như là:
- Cung cấp dịch vụ cho nhiều đối tượng khách hàng
- Thử nghiệm và phát triển web, ứng dụng
- Cung cấp các dịch vụ bổ sung giúp tăng cường các ứng dụng: như quy trình làm việc, thư mục, bảo mật và lập lịch
- Phân tích big data (dữ liệu lớn)
- Lưu trữ dữ liệu cho website (còn gọi là cloud server)
- Sao lưu và chia sẻ dữ liệu dưới các nền tảng như Google Drive, Dropbox…
VII. Kết luận
Có thể nói công nghệ điện toán đám mây đang tạo mở ra những bước tiến mới cho các doanh nghiệp hoạt động hiệu quả và tiết kiệm chi phí hơn. Hy vọng bài viết trên đây sẽ giúp bạn hiểu thêm về công nghệ mới này và tầm quan trọng, từ đó nhanh chóng ứng dụng vào trong kế hoạch kinh doanh của mình.