Chỉ số EQ là gì? Tìm hiểu các loại hình trí tuệ cảm xúc

Chỉ số EQ là chỉ số quan trọng đại diện cho khả năng kiểm soát cảm xúc suy nghĩ và các giá trị nội tâm bên trong mỗi con người. Chỉ số EQ thậm chí còn được đánh giá cao hơn chỉ số IQ trong việc quyết định thành công của mỗi cá nhân.

Hệ thống đánh giá con người ngày một phát triển và gần gũi hơn với cuộc sống. Những bài test tính cách MBTI, các chỉ số IQ, AQ, CQ, EQ,... đã không còn xa lạ gì với các thế hệ bạn trẻ - luôn khao khát khám phá và phát triển bản thân. Qua bài viết này, 123job muốn đề cập đến 1 chỉ số rất quan trọng và phổ biến đó là chỉ số EQ - chỉ số thông minh cảm xúc. Cùng tìm hiểu chỉ số EQ là gì,có loại hình thông minh cảm xúc nào, chỉ số EQ bao nhiêu là cao và các hình thức test EQ, kiểm tra EQ đang hiện hành nhé!

I. EQ là gì?

Chỉ số EQ là gì? EQ là tên gọi viết tắt của thuật ngữ Emotional Quotient hay còn có nghĩa là trí tuệ cảm xúc, đôi khi còn được biết đến với cái tên Emotional Intelligence (EI). Theo Goleman, 1995; Mayer và Salovey, 1990), chỉ số EQ biểu đạt khả năng của cá nhân đối với cảm xúc của chính bạn cũng như cảm xúc của người khác, là một tính trạng số lượng được dùng để đo lường trí tưởng tượng, sáng tạo, độ linh hoạt của bộ não con người. 

Những người có EQ cao thường có khả năng nhận biết, đánh giá, thấu hiểu và như chế ngự cảm xúc của không chỉ bản thân mà còn của mọi người một cách rất tốt, bởi vậy họ thường trở thành những nhà lãnh đạo giỏi. So sánh với chỉ số thông minh IQ, những người thành đạt không hẳn là những người có chỉ số IQ cao nhất nhưng họ lại có chỉ số EQ cao nhất.

II. 5 loại trí tuệ cảm xúc

EQ là gì? 5 loại hình trí tuệ cảm xúc

Có 5 loại hình trí tuệ cảm xúc ở mỗi người gồm có: 

1. Self-awareness - Tự nhận thức

Được định nghĩa là khả năng nhận biết trạng thái cảm xúc khi nó xảy đến. Bạn có biết bạn đang tức giận? đang buồn? đang trong trạng thái có thể đưa ra những quyết định sai lầm. Việc bạn nhận biết được cảm xúc thật sự của bản thân sẽ giúp bạn có thể chế ngự và kiểm soát được nó. Có 2 yếu tố chính của sự tự nhận thức đó là: 

• Nhận thức cảm xúc - Khả năng nhận diện cảm xúc và tác động của chúng đến hành động, suy nghĩ của bạn.
• Sự tự tin - Sự chắc chắn về giá trị và khả năng của bản thân.

2. Self-regulation - Tự điều chỉnh

Sự tự điều chỉnh là kỹ thuật kiểm soát cảm xúc như giảm bớt những cảm xúc tiêu cực như giận dữ, lo lắng hoặc trầm cảm hay kéo dài thời gian tồn tại của những cảm xúc vui tươi tích cực. Sự điều chỉnh trong trí tuệ cảm xúc con người được đánh giá qua 5 yếu tố:

• Tự kiểm soát - Cách mà cá nhân quản lý các xung đột trong cảm xúc.
• Đáng tin cậy - Thời gian duy trì tiêu chuẩn trung thực và liêm chính.
• Sự tuân thủ - Chịu trách nhiệm về hiệu suất của riêng bạn.
• Khả năng thích ứng - Xử lý các thay đổi một cách linh hoạt.
• Sự đổi mới - Mức độ cởi mở, thân thiện với những ý tưởng mới.

3. Motivation - Động lực

Động lực bao gồm mục đích và những năng lượng tích cực giúp bạn đạt được mục đích đó. Loại hình trí tuệ này đánh giá cách bạn tạo động lực cho chính bản thân mình, cánh ban kiểm soát và chuyển hóa những năng lượng tiêu cực thành năng lượng tích cực nhằm thúc đẩy bản thân phát triển và đạt được những điều bạn mong muốn. Các yếu tố để có thể tạo động lực tốt cho bản thân gồm có:

• Thúc đẩy thành tích - Không ngừng nỗ lực  phấn đấu để cải thiện hoặc đáp ứng tiêu chuẩn xuất sắc.
• Cam kết - Phù hợp với các mục tiêu của đội nhóm hoặc tổ chức.
• Sáng kiến - Luôn sẵn sàng hành động khi có cơ hội.
• Lạc quan - Theo đuổi mục tiêu một cách bền bỉ, tích cực bất chấp những trở ngại và thất bại.

4. Empathy - Sự đồng cảm

Để đạt được thành công trong cuộc sống, bạn không chỉ cần hiểu bản thân mình mà còn cần biết cách cảm thông, đồng cảm với cảm xúc của người khác, những người xung quanh banh, quyết định đến chất lượng cuộc sống của bạn.

Bạn càng giỏi trong việc nhận ra những cảm xúc đằng sau những tín hiệu của người khác, bạn càng dễ dàng kiểm soát tốt hơn các tín hiệu bạn gửi cho họ. Một người thấu cảm vượt trội tại những điều sau: 

• Định hướng dịch vụ - Dự đoán, thấu hiểu và đáp ứng nhu cầu của khách hàng.
• Tận dụng sự đa dạng - Tận dụng cơ hội để rèn luyện khả năng thấu hiểu thông qua những người mà mình tiếp xúc, gặp gỡ.
• Nhận thức chính trị -  Nhận thức được dòng cảm xúc của nhóm và những mối quan hệ quyền lực.
• Thấu hiểu người khác - Làm sáng tỏ cảm xúc đằng sau nhu cầu và mong muốn của người khác.

5. Social skills - Kỹ năng xã hội

Kỹ năng giao tiếp tốt giúp bạn dễ dàng có được thành công trong công việc và đời sống. Kỹ năng xã hội chính là cách mà bạn giao tiếp, tương tác với thế giới, là cách bạn thể hiện cái tôi và các bạn lắng nghe. Các tiêu chí đánh giá kỹ năng xã hội bao gồm: 

• Sự ảnh hưởng - Cách bạn sử dụng chiến thuật thuyết phục hiệu quả.
• Kỹ năng giao tiếp - Khả năng truyền đạt thông tin một cách rõ ràng.
• Khả năng lãnh đạo - Khả năng truyền cảm hứng và dẫn dắt đội nhóm.
• Quản trị xung đột - Khả năng thấu hiểu, đàm phán và giải quyết các bất đồng có liên quan.
• Xây dựng kết nối - Khả năng nuôi dưỡng những mối quan hệ.
• Hợp tác và cộng tác - Khả năng cộng tác với mọi người để hướng tới mục tiêu chung.
• Kỹ năng làm việc nhóm - Tạo ra sức mạnh tổng hợp của đội nhóm 

III. Thang điểm chỉ số EQ

Chắc chắn sẽ có nhiều bạn tò mò: chỉ số eq bao nhiêu là cao? các thang điểm để đánh giá EQ là gì?  Các nhà khoa học và tâm lý học nghiên cứu về EQ thống nhất lấy cột mốc điểm 100 là điểm EQ trung bình. Theo thống kê chỉ số EQ trên toàn thế giới: 

• 8% dân số có chỉ số  EQ trung bình từ 85 – 115.
• 16% dân số có chỉ số EQ thấp từ 84 trở xuống.
• 14% dân chúng có điểm EQ cao từ 116 – 130.
• 2% dân chúng có điểm EQ cao tối ưu là từ 131 trở lên.

Như vậy nếu bạn có kết quả test EQ là 120 đồng nghĩa với việc bạn là 1 trong 14% người sở hữu chỉ số EQ cao trên thế giới.

EQ là gì? chỉ số eq bao nhiêu là cao

IV. Dấu hiệu nhận biết người có EQ cao

Bạn không cần thiết phải đi kiểm tra eq để có thể biết mình có chỉ số EQ cao hay không. Một người có kết quả kiểm tra EQ cao thường có những đặc điểm như sau: 

1. Khả năng kiểm soát cảm xúc tốt trước những lời chỉ trích

Có thể kiểm soát tốt những cảm xúc của bản thân là biểu hiện rõ ràng của một người có chỉ số EQ cao. Khả năng kiểm soát cảm xúc dễ dàng được đánh giá nhất là trước tình huống bị chỉ trích.

Nếu bạn là người có thể bình tĩnh đón nhận những lời góp ý không hay, thậm chí là trách móc từ người khác để từ đó rút kinh nghiệm và sửa đổi, thì xin chúc mừng bạn là người chắc chắn sẽ có kết quả kiểm tra EQ cao.

2. Khả năng linh hoạt đón nhận cơ hội từ sự thay đổi

Thay đổi là một phần của cuộc sống. Những người có kết quả kiểm tra EQ cao là những người thoải mái trước những thay đổi. Họ đón nhận thay đổi một cách linh hoạt và khéo léo, biến những thay đổi đó thành cơ hội, thành những dấu hiệu tốt đẹp giúp họ tiến tới sự thành công.

3. Khả năng thấu hiểu được cảm xúc của những người xung quanh

Nắm bắt cảm xúc của những người xung quanh tốt là yếu tố tiên quyết để chỉ số EQ của bạn ở vị trí cao trên thang điểm EQ. Những người nắm bắt cảm xúc tốt của cả bản thân và những người bạn bè đồng nghiệp, người thân yêu trong gia đình sẽ luôn nhận được sự yêu quý và tin tưởng của mọi người từ đó cuộc sống cũng như công việc của họ sẽ trở nên dễ dàng và hạnh phúc hơn.

4. Luôn suy nghĩ tích cực

Trước những thách thức và vấn đề xuất phát từ bản thân hay những người xung quanh thì những cá nhân có vị trí cao trên thang điểm eq là những người sẽ không quá tập trung vào việc nhắc đi nhắc lại vấn đề đó mà luôn hướng tới tìm cách giải quyết, hướng tới tương lai tích cực, thuận lợi.
Ngoài ra còn có các biểu hiện khác như: 

• Khen ngợi người khác
• Đưa ra những lời nhận xét hữu ích
• Không ngại nói lời xin lỗi
• Luôn cố gắng tha thứ và quên đi những điều xấu
• Giữ đúng cam kết, lời hứa
• Biết rõ điểm mạnh và điểm yếu của mình.
• Luôn tự động viên mình.

V. Vai trò của chỉ số EQ 

Ngày nay, nhiều chuyên gia tin rằng chỉ số EQ thậm chí còn quan trọng hơn cả chỉ số IQ. Thực tế cũng như nghiên cứu chỉ ra rằng một kết quả cao trên thang điểm EQ chính là dấu hiệu của sự thành công trong tương lai, của những mối quan hệ bền vững và hơn cả chính là bảo chứng cho một cuộc sống hạnh phúc và ý nghĩa trong tương lai.

1. Đối với sức khỏe

Chỉ số EQ cao đồng nghĩa với việc bạn luôn yêu thương và tôn trọng chính bản thân mình trước tiên. Vì thế bạn luôn có xu hướng chăm sóc sức khỏe cả về tinh thần và thể chất cho bản thân mình.

Bạn thấu hiểu những cảm xúc, suy nghĩ và biết cách phân tích, chế ngự những cảm xúc tiêu cực, nhờ đó bạn có thể tránh xa stress, những áp lực trong cuộc sống cũng như công việc - những thứ ảnh hưởng trực tiếp tới sức khỏe của bạn.

2. Đối với tâm hồn

Sở hữu kết quả test EQ cao giúp giảm lo lắng, tránh trầm cảm và những cảm xúc thay đổi thất thường. Hầu hết, những người có chỉ số EQ cao luôn rất lạc quan và tự tin, tâm hồn họ luôn ngập tràn niềm vui sống và năng lượng tích cực.

3. Đối với các mối quan hệ

Thấu hiểu cảm xúc của bản thân và của đối phương chính là nền tảng cho 1 mối quan hệ vững chắc, dài lâu. Các mối quan hệ của những người eq cao thường rất được tin tưởng, chắc chắn.

4. Trong việc giải quyết các xung đột

Giải quyết các mối xung đột từ khi còn ở giai đoạn “trứng nước” sẽ rất dễ dàng nếu bạn biết biết lắng nghe những người xung quanh. Đồng thời, chỉ số EQ cao còn giúp bạn trở thành những nhà thương lượng tài ba bởi bạn hiểu rõ những nhu cầu và mong muốn của đối thủ, từ đó có thể đưa ra những giải pháp có lợi cho bản thân nhưng vẫn khiến đối phương hài lòng.

5. Hướng tới sự thành công

Vai trò của EQ là gì tới thành công mỗi người

Bạn muốn trở thành người thành công trong bất cứ lĩnh vực nào thì điều kiện tiên quyết là cần có EQ cao. Chỉ số EQ cao đồng nghĩa với việc bạn có khả năng tập trung, có nguồn động lực tích cực đúng đắn và có những người bạn, mối quan hệ hỗ trợ bạn trên con đường đi tới thành công.

6. Lãnh đạo

Đỉnh cao của lãnh đạo chính là sự lắng nghe - lắng nghe để thấu hiểu, lắng nghe để cùng phát triển. Những nhà lãnh đạo đại tà đều là những người có EQ cao theo thang điểm eq chuẩn. 

VI. Cách cải thiện trí tuệ cảm xúc

EQ trong mỗi người, một phần là bẩm sinh, tuy nhiên một phần quyết định phụ thuộc vào môi trường giáo dục và rèn luyện mới. Vấn đề cải thiện trí tuệ cảm xúc cần được thực hiện ngay từ nhỏ, khi mà hệ thần kinh chưa trưởng thành, như vậy sẽ có nhiều cơ hội tiếp nhận cảm xúc mới và hoàn thiện những kỹ năng tốt nhất.

Tất nhiên, bạn vẫn có thể cải thiện kết quả test eq ngay cả khi đã trưởng thành. Theo nghiên cứu, chỉ số thông minh cảm xúc EQ có thể được rèn luyện. Vậy các cách rèn luyện chỉ số thông minh cảm xúc EQ là gì? 

• Rèn luyện khả năng tập trung để tâm trí luôn được ổn định và sáng suốt.
• Thiền chánh niệm - Mindfulness meditation
• Rèn luyện kỹ năng lắng nghe người khác
• Duy trì năng lượng và thái độ sống tích cực
• Củng cố và rèn luyện khả năng tự nhận thức
• Khả năng tiếp nhận những lời phê bình một cách có chọn lọc cần được rèn luyện
• Rèn luyện các kỹ năng lãnh đạo
• Học cách kiểm soát những cảm xúc tiêu cực
• Nâng cao, cải thiện vốn từ vựng trong giao tiếp
• Luôn đặt bản thân mình vào vị trí của người khác đối với các tình huống trong giao tiếp
• Học cách suy nghĩ tích cực trong mọi tình huống

VII. Kiểm tra chỉ số EQ

Với vai trò quan trọng trong thành công của mỗi cá nhân, rất nhiều người quan tâm đến những bài test eq. Họ tìm đến những bài trắc nghiệm eq để xác định chỉ số eq của bản thân từ đó có các phương án cải thiện chỉ số này. Hiện nay có rất nhiều các địa chỉ trên nền tảng internet cho phép các bạn làm bài test eq dưới dạng trắc nghiệm eq. 

EQ là gì? chỉ số eq bao nhiêu là cao

Có rất nhiều những mô hình và định nghĩa về chỉ số EQ đã được đưa ra nhưng chỉ có 2 mô hình cảm xúc được chấp nhận rộng rãi nhất trong những tài liệu khoa học đó là  Năng Lực (ability EI model) và mô hình cảm xúc Đặc Điểm (trait EI model). Các bài trắc nghiệm EQ cũng chủ yếu dựa trên 2 dạng này.

Mô hình EI - Năng Lực thường  sử dụng tối đa các bài Test EQ về hành vi để đo lường, trong khi mô hình EI - Đặc Điểm thường đánh giá chỉ số EI bằng các bài test EQ với câu hỏi tự trả lời, nên vì thế nó có mối liên hệ mật thiết với tính cách của bạn.

Bạn có thể thử truy cập những trang web kiểm tra EQ dưới đây và nhận kết quả trực tiếp với thang điểm EQ rõ ràng thông qua hướng dẫn của 123job.

1. Các website hỗ trợ test EQ

1.1 Arealme.com

Website Arealme.com này chuyên cung cấp các bài test tính cách, từ các test mang tính học thuật như EQ, IQ, MBTI cho đến các bài test giải trí vui như Who were you in your last life?,…

1.2 Iq-test.net

Website này chuyên nghiên cứu về chỉ số IQ và EQ. Tại đây, ngoài thực hiện test, bạn có thể tìm kiếm những kiến thức học thuật lẫn giải trí về IQ và EQ. Đặc biệt hơn, chuyên mục High IQ Members còn có profile của những thành viên có chỉ số IQ đáng ngưỡng mộ. Bạn có thể tìm kiếm, kết bạn và học hỏi từ những người bạn sở hữu chỉ số siêu phàm này.

1.3 Testyourself.psytests.com

Đây là website chi tiết về lĩnh vực tâm lý học. Bạn có thể có được tất cả những thông tin thú vị về tâm lý học thông qua website này như những phân tích chi tiết cho câu hỏi “chỉ số eq bao nhiêu là cao” và đương nhiên là cả những bài test EQ vô cùng thú vị nữa!

1.4 GoodTherapy.org

Được xếp hạng là một trong những tổ chức uy tín tìm kiếm nhà tâm lý trị liệu, GoodTherapy.com chuyên về chăm sóc sức khỏe tinh thần với các chuyên gia đến từ hơn 30 quốc gia trên toàn cầu và các phòng khám danh tiếng trên khắp nước Mỹ. Đây là 1 địa chỉ vô cùng uy tín để thực hiện các bài test eq đó.

1.5 Memorado.work

Trang web này có cách thức hoạt động rất thú vị. Bạn có thể làm bài test eq thông qua 3 bước combo sau:
Bước 1: Đặt mục tiêu -  Bạn chia sẻ những điều mà mình muốn cải thiện và phát triển
Bước 2: Các bài kiểm tra đánh giá - Các bài kiểm tra từ khó đến dễ để xác định chỉ số eq
Bước 3: Kế hoạch rèn luyện bản thân - Mỗi ngày 5 game nhỏ giúp phát triển những kỹ năng cần thiết cho mục tiêu tăng chỉ số eq của bạn.

1.6 Institute for Health and Human Potential

Bài kiểm tra eq trên trang web này tập trung vào những câu hỏi ngắn về cách bạn tương tác, xử lý vấn đề trong một vài tình huống cụ thể. Qua đó, bạn sẽ biết được khả năng kiểm soát cảm xúc của mình như thế nào. Kết thúc bài trắc nghiệm, bạn còn nhận được những hướng dẫn cách nâng cao chỉ số EQ.

2. Hướng dẫn làm bài test EQ

Khi làm bài test eq nhiều bán sẽ có thể bị vướng vào những câu hỏi, lo lắng như chỉ số eq bao nhiêu là cao, liệu kết quả này có đúng như mình mong đợi. Để có kết quả test EQ chính xác nhất, chúng mình có một vài hướng dẫn quan trọng sau: 

• Không thực hiện các bài trắc nghiệm eq khi bạn đang trong trạng thái tâm trạng không ổn định như buồn, quá phấn khích, quá căng thẳng, hoặc trạng thái thay đổi tính tình.
• Hãy trả lời câu hỏi trắc nghiệm eq theo đúng thực tế diễn ra trong đời sống hàng ngày, không trả lời theo những gì bạn muốn trở thành.
• Nên tiến hành làm bài test eq theo hướng dẫn của chuyên gia, không nên làm quá nhiều bài test eq khác nhau mà cần chọn lọc những bài trắc nghiệm EQ uy tín, được đảm bảo để thực hiện nhằm có được kết quả chính xác nhất.
• Nên thực hiện bài trắc nghiệm EQ theo chu kỳ 6 tháng - 1 năm 1 lần. Vì sau khoảng thời gian nhất định, có những trải nghiệm thay đổi diễn ra trong cuộc sống, tính cách của bạn dẫn đến việc tính cách và chỉ số thông minh cảm xúc có thể bị thay đổi.

VIII. Kết luận

EQ là một chỉ số quan trọng liên quan trực tiếp đến thành công và hạnh phúc của mỗi cá nhân. Hy vọng thông qua bài viết bạn đọc đã có thể hình dung ra một bức tranh toàn cảnh về eq là gì? chỉ số eq bao nhiêu là cao? những biểu hiện của người có chỉ số EQ cao và những cách thức để cải thiện chỉ số thông minh cảm xúc eq ở mỗi người.