Viết báo cáo thực tập kế toán khi chưa có kinh nghiệm đang là mối quan tâm chung của rất nhiều sinh viên ngành kế toán hiện nay. Làm sao để viết báo cáo vừa chuyên nghiệp lại vừa mang dấu ấn cá nhân? Hãy cùng 123job tìm hiểu ngay sau đây!

I. Hướng dẫn chung khi làm báo cáo thực tập kế toán

Để viết một bản báo cáo thực tập kế toán hay và chuyên nghiệp cùng như phát huy được khả năng sáng tạo của sinh viên thì điều quan trọng nhất nằm ở khâu lựa chọn công ty thực tập. Một công ty thực tập có quy mô đủ lớn và quy trình hoạt động rõ ràng cùng những đồng nghiệp sẵn sàng chia sẻ kinh nghiệm và hợp tác trong quá trình làm việc sẽ giúp ích cho bạn rất nhiều khi làm báo cáo thực tập. Ngoài ra bạn cũng cần lưu ý một số điểm quan trọng trước khi chính thức thực tập tại công ty, tổ chức hoặc doanh nghiệp.

kế toánHướng dẫn chung khi làm báo cáo thực tập kế toán

1. Các vấn đề cần quan tâm khi thực tập

Như đã trình bày ở trên, vấn đề mà sinh viên cần quan tâm hàng đầu đó chính là lựa chọn công ty thực tập thật chất lượng và phù hợp với đề tài báo cáo thực tập kế toán của bạn. Bạn có thể nhờ sự giúp đỡ của người quen, thực tập theo sự phân công của nhà trường hoặc tự mình đi tìm hiểu và xin thực tập tại một công ty mà mình mong muốn. Yêu cầu cần phải đảm bảo ở đây đó chính là công ty có lĩnh vực hoạt động phù hợp với chuyên ngành kế toán và tạo điều kiện cho thực tập sinh có thể tìm kiếm thông tin, tài liệu hỗ trợ trong quá trình làm báo cáo. 

Sau khi đã lựa chọn được công ty thực tập thì bạn hãy dành thời gian tìm hiểu các thông tin về công ty đó trước khi thực tập chính thức. Việc làm này tuy không phải bắt buộc nhưng có vai trò rất cần thiết để chứng minh tinh thần nhiệt huyết, tính trách nhiệm và tâm thế sẵn sàng cho vị trí thực tập sinh của bạn. Các vấn đề mà bạn cần tìm hiểu có thể kể đến như:

  • Các văn bản, tài liệu, bài báo liên quan tới công ty thực tập và đề tài báo cáo thực tập kế toán của bạn.

  • Chuẩn bị sẵn danh sách các câu hỏi và phỏng vấn trực tiếp những người có liên quan trong công ty.

  • Tìm hiểu về quy trình làm việc và văn hóa doanh nghiệp để dễ dàng hòa nhập.

  • Tìm hiểu và tham khảo các biểu mẫu để khảo sát, tài liệu hướng dẫn làm báo cáo như 260 mẫu báo cáo thực tập kế toán hay các mẫu báo cáo thực tập kế toán 2017 đạt kết quả cao của anh chị đi trước.

2. Hướng dẫn chung các mục khi làm báo cáo thực tập kế toán

Sau khi đã tìm hiểu về các vấn đề chung của công ty thì bạn nên xác định trước về cấu trúc cụ thể của một mẫu báo cáo thực tập kế toán để có định hướng khi tìm hiểu thông tin trong quá trình thực tập. Mỗi bản báo cáo với mục tiêu khác nhau sẽ yêu cầu cấu trúc và nội dung không giống nhau, ví dụ như báo cáo thực tập kế toán xác định kết quả kinh doanh hay báo cáo thực tập kế toán công ty thương mại. Thông thường, một mẫu báo cáo thực tập kế toán chuẩn sẽ có cấu trúc như sau:

Phần 1: Tổng quan chung về đặc điểm kinh tế và tổ chức bộ máy quản lý các hoạt động sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp (3 điểm)

Trong phần này, bạn cần nêu khái quát về lịch sử hình thành cũng như quá trình phát triển của công ty và các thành tựu cơ bản mà công ty đã đạt được. Bên cạnh đó là đặc điểm chung về hoạt động sản xuất kinh doanh (chức năng, nhiệm vụ, quy trình hoạt động, quy trình sản xuất, đặc điểm tổ chức sản xuất…) Tiếp theo là đặc điểm của bộ máy quản lý các hoạt động sản xuất kinh doanh của công ty, có thể biểu diễn bằng mô hình hoặc sơ đồ để thể hiện rõ chức năng, nhiệm vụ của từng bộ phận và thấy được mối quan hệ giữa các phòng ban với nhau. Cuối cùng là tình hình tài chính và sơ lược kết quả kinh doanh qua các kỳ, đặc biệt phân tích rõ các chỉ số trong báo cáo kết quả kinh doanh trong ít nhất là 03 năm gần nhất đối với báo cáo thực tập kế toán xác định kết quả kinh doanh. 

Phần 2: Sơ lược về tổ chức hệ thống kế toán tại công ty (4 điểm)

Trong phần này, bạn cần phân tích về tổ chức bộ máy kế toán tại công ty thông qua các mô hình tổ chức cũng như chức năng và nhiệm vụ của từng bộ phận. Tiếp theo hãy phân tích và tổng hợp thông tin về tổ chức hệ thống kế toán, bao gồm các thông tin có thể kể đến như các chính sách kế toán chung, tổ chức vận dụng hệ thống chứng từ, tài khoản, sổ sách và báo cáo kế toán. Cuối cùng là những thông tin về tổ chức kế toán các phần hành cụ thể dưới dạng mô tả bằng sơ đồ quy trình ghi sổ và giải thích ngắn gọn về tổ chức hạch toán của công ty.

Phần 3: Đánh giá của cá nhân về tình hình tổ chức hạch toán kế toán tại công ty (2 điểm)

Trong phần này, bạn cần đưa ra những đánh giá, phân tích và nhận định của bản thân về các ưu, nhược điểm của tổ chức bộ máy kế toán và công tác kế toán. Đây là nội dung giúp bạn phát huy khả năng phân tích vấn đề và tư duy logic của bản thân, do đó hãy mạnh dạn nêu ra suy nghĩ và quan điểm hợp lý của mình để hoàn thiện hơn bộ máy kế toán cũng như tối đa hóa hiệu quả hoạt động công tác kế toán tại doanh nghiệp. 

II. Dàn ý riêng cho một số mẫu báo cáo thực tập kế toán 

Như đã nói ở trên, mỗi một báo cáo thực tập kế toán khác nhau sẽ có cấu trúc và nội dung trình bày không giống nhau. Chính vì thế bạn cần căn cứ vào đề tài báo cáo thực tập kế toán cụ thể của mình để viết dàn ý cho phù hợp. Sau đây chúng tôi sẽ đưa ra mẫu dàn ý báo cáo thực tập của 4 lĩnh vực kế toán phổ biến nhất mà bạn có thể lựa chọn.

kế toánDàn ý riêng cho một số mẫu báo cáo thực tập kế toán

1. Báo cáo thực tập kế toán tiền lương 

Báo cáo thực tập kế toán tiền lương chủ yếu tập trung vào yếu tố con người. Do vậy việc phân tích và đánh giá chung về tình hình thực hiện và quản lý quỹ tiền lương của doanh nghiệp sẽ giúp các nhà quản lý, nhà hoạch định chính sách thấy rõ được những ưu và nhược điểm, những tồn tại và hạn chế trong công tác kế toán tiền lương để từ đó nghiên cứu và đưa ra những chính sách phù hợp. 

Một bản báo cáo thực tập kế toán tiền lương chuẩn sẽ bao gồm 4 nội dung cơ bản sau đây:

  • Phần 1: Cơ sở lý luận và yêu cầu thực tế của kế toán tiền lương cùng các khoản trích theo lương.

  • Phần 2: Tổng quan chung về hoạt động của công ty và tổ chức bộ máy kế toán.

  • Phần 3: Thực trạng về hoạt động kế toán tiền lương và các khoản trích theo lương tại công ty.

  • Phần 4: Phương hướng và đề xuất một số giải pháp nhằm hoàn thiện hoạt động kế toán tiền lương tại công ty.

2. Báo cáo thực tập kế toán bán hàng 

Đối với báo cáo thực tập kế toán bán hàng thì vấn đề được tập trung chủ yếu chính là quy trình tiêu thụ hàng hóa và kế toán xác định kết quả bán hàng của doanh nghiệp. Mỗi một cơ chế quản lý và công tác tiêu thụ hàng hóa khác nhau sẽ cho kết quả bán hàng tương ứng khác nhau. Việc quản lý và tiêu thụ sản phẩm cũng như xác định kết quả bán hàng thông qua hệ thống kế toán bán hàng sẽ giúp cho các nhà quản lý doanh nghiệp thấy được điểm mạnh, điểm yếu trong từng bộ phận và đưa ra chính sách phát triển phù hợp. Do đó kế toán bán hàng được xem là một công cụ quản lý kinh tế hiệu quả để tối ưu hóa nghiệp vụ tiêu thụ và kinh doanh sản phẩm, đồng thời giúp doanh nghiệp có thể tồn tại và phát triển trong tình hình mới.

Một bản báo cáo thực tập kế toán bán hàng sẽ có cấu trúc chính gồm 3 phần:

  • Phần 1: Những vấn đề lý luận cơ bản trong kế toán bán hàng và quy trình xác định kết quả kinh doanh tại các doanh nghiệp thương mại.

  • Phần 2: Phân tích đặc điểm và thực trạng của công tác kế toán bán hàng và xác định kết quả kinh doanh tại công ty.

  • Phần 3: Giải pháp đề xuất nhằm hoàn thiện công tác kế toán bán hàng tại công ty.

3. Báo cáo thực tập kế toán tổng hợp 

Báo cáo thực tập kế toán tổng hợp được xem là đề tài báo cáo thực tập kế toán phổ biến nhất cho sinh viên hiện nay. Với ưu điểm là nguồn thông tin tìm kiếm và các tài liệu tham khảo rất phong phú, đa dạng thì sinh viên có thể chủ động tiếp cận nguồn tài liệu phục vụ cho báo cáo của mình ở hầu hết các mô hình doanh nghiệp. Tuy nhiên nhược điểm của đề tài này lại chính là sự quen thuộc, muốn tạo được ấn tượng và phát huy dấu ấn cá nhân mà không bị trùng lặp ý tưởng so với các bản báo cáo khác là điều không hề dễ dàng. 

Từ trước tới nay thì công tác kế toán tổng hợp vẫn luôn được coi là công cụ quản lý kinh tế vô cùng quan trọng trong hoạt động quản lý và điều hành doanh nghiệp. Nó giúp các nhà quản lý có thể hiểu rõ hơn tình hình tài chính và quản lý các nguồn lực của mình, từ đó đánh giá được ưu, nhược điểm của từng bộ phận để đưa ra phương án giải quyết tốt nhất, vừa tiết kiệm nguồn lực sẵn có và giảm thiểu chi phí sản xuất kinh doanh lại vừa có thể nâng cao chất lượng quy trình tiêu thụ sản phẩm và tăng doanh thu qua từng kỳ. 

Một bản báo cáo thực tập kế toán tổng hợp sẽ bao gồm 4 nội dung cơ bản là:

  • Phần 1: Cơ sở lý luận và ý nghĩa thực tiễn của đề tài báo cáo thực tập kế toán tổng hợp.

  • Phần 2: Giới thiệu khái quát về công ty và sơ đồ bộ máy kế toán 

  • Phần 3: Thực hành ghi sổ kế toán và đánh giá hiệu quả công tác kế toán tại công ty.

  • Phần 4: Đề xuất giải pháp nhằm hoàn thiện công tác kế toán tổng hợp.

4. Báo cáo thực tập kế toán doanh thu

Báo cáo thực tập kế toán doanh thu tập trung chủ yếu vào khâu tiêu thụ hàng hóa và xác định kết quả kinh doanh của doanh nghiệp. Giải quyết tốt khâu tiêu thụ sản phẩm với chức năng làm cầu nối giữa sản xuất và tiêu dùng mới là biện pháp giúp doanh nghiệp phát triển ổn định và lâu dài. Do vậy việc làm tốt công tác kế toán doanh thu sẽ giúp các nhà quản lý đưa ra những nhận định và đánh giá tình hình cũng như kết quả hoạt động để kịp thời có giải pháp giải quyết tốt nhất.

Báo cáo thực tập kế toán doanh thu sẽ bao gồm 4 nội dung cơ bản sau đây:

  • Phần 1: Tổng quan về công ty

  • Phần 2: Cơ sở lý luận và ý nghĩa thực tiễn của công tác kế toán doanh thu đối với sự phát triển của doanh nghiệp.

  • Phần 3: Đánh giá thực tế công tác kế toán doanh thu tại công ty

  • Phần 4: Đề xuất phương hướng giải quyết và biện pháp nhằm cải thiện công tác kế toán doanh thu tại công ty.

III. Những lưu ý khi làm báo cáo thực tập kế toán 

kế toánNhững lưu ý khi làm báo cáo thực tập kế toán

1. Kinh nghiệm lựa chọn công ty

Như đã trình bày ở trên thì việc lựa chọn công ty thực tập tốt sẽ tạo điều kiện tối đa cho bạn trong quá trình làm báo cáo. Một công ty thực tập lý tưởng sẽ thỏa mãn các yêu cầu sau:

  • Lĩnh vực hoạt động có liên quan tới đề tài báo cáo thực tập kế toán của bạn.

  • Công ty kinh doanh các mặt hàng phổ biến hoặc có nhiều tài liệu để nghiên cứu, đặc biệt đối với báo cáo thực tập kế toán công ty thương mại.

  • Quy mô công ty đủ lớn để bạn có thể thực hiện khảo sát và tìm hiểu về bộ máy kế toán đang hoạt động.

  • Công ty có bộ phận mà bạn cần nghiên cứu hay không, sơ đồ hoạt động và chức năng nhiệm vụ của từng thành viên trong bộ phận như thế nào.

2. Kinh nghiệm thực hiện đủ các quy định nhà trường

Khi đi thực tập tại các công ty, tổ chức hoặc doanh nghiệp, bên cạnh việc tuân thủ nghiêm ngặt theo quy chế của tổ chức thì bạn cũng cần phải thực hiện đúng theo quy định của nhà trường, của khoa và của giáo viên hướng dẫn thực tập. Nên nhớ điểm của báo cáo thực tập kế toán nói riêng và báo cáo thực tập nói chung đều dựa trên 2 yếu tố là điểm đánh giá của giáo viên hướng dẫn và điểm tích lũy trong quá trình thực tập. Thời khóa biểu, lịch nộp đề cương và những sự kiện quan trọng đều cần phải được ghi nhớ và thực hiện đầy đủ để tránh bị trừ điểm về ý thức.

3. Gặp giáo viên hướng dẫn đều đặn

Trong quá trình làm báo cáo thực tập thì chắc chắn bạn sẽ gặp phải không ít khó khăn, vướng mắc. Tất nhiên bạn có thể tham khảo ý kiến của sếp, của đồng nghiệp, của các anh chị đi trước nhưng ý kiến của giáo viên hướng dẫn luôn rõ ràng và chi tiết nhất. Chính vì vậy, hãy thường xuyên gặp giáo viên hướng dẫn của mình không chỉ bởi vì quy định của nhà trường mà bạn cũng có thể tận dụng các cơ hội này để tháo gỡ vướng mắc và xin ý kiến về những khó khăn mà bạn gặp phải.

4. Kinh nghiệm tại đơn vị thực tập

Trong quá trình đi thực tập thì chắc chắn bạn sẽ không tránh khỏi bị bỡ ngỡ. Trong những trường hợp như vậy thì đừng ngại đặt câu hỏi với quản lý, với các anh chị đồng nghiệp để giải quyết vấn đề của mình. Đôi lúc sẽ có những khoảng thời gian mà quản lý chưa kịp phân công nhiệm vụ cho bạn thì hãy tận dụng cơ hội để tìm hiểu và học hỏi mọi thứ xung quanh, lấy đó làm tư liệu viết báo cáo chứ đừng nên làm việc riêng như nghịch điện thoại, lướt web hay nhắn tin… Điều đó không chỉ ảnh hưởng tới hiệu quả công việc của chính bạn mà còn gây tác động tiêu cực cho những người xung quanh.

5. Tham khảo từ nhiều nguồn tài liệu khác nhau

Để có một bản báo cáo thực tập kế toán vừa chuyên nghiệp lại vừa mang dấu ấn cá nhân thì bạn cần tham khảo rất nhiều nguồn tài liệu khác nhau, có thể là tài liệu tại cơ quan hay tài liệu của trường và các mẫu báo cáo của anh chị đi trước như 260 mẫu báo cáo thực tập kế toán, báo cáo thực tập kế toán 2017, 2018… Có thể trong quá trình đọc và tham khảo những nguồn tài liệu này, bạn sẽ rút ra nhiều kinh nghiệm và biết đâu sẽ có những ý tưởng hay cho riêng mình.

6. Kinh nghiệm trình bày báo cáo thực tập

Hình thức trình bày cũng đóng vai trò rất quan trọng và có ảnh hưởng không hề nhỏ đối với kết quả báo cáo thực tập kế toán của bạn. Sự chuyên nghiệp trong báo cáo thực tập không chỉ đến từ nội dung, cách tư duy và các phương hướng giải quyết mà nó còn được thể hiện rất rõ trong bố cục và hình thức trình bày. Tất nhiên trước khi làm báo cáo thì sẽ có những quy định chung của bộ môn đối với cách thức trình bày văn bản, bên cạnh đó thì bạn cũng nên tuân thủ theo các quy chuẩn chung của các loại báo cáo để có hình thức đẹp mắt.

7. Một số đề tài nên chọn để làm báo cáo thực tập kế toán 

Kế toán là một lĩnh vực tương đối rộng nên sẽ có rất nhiều các đề tài báo cáo thực tập kế toán khác nhau cho bạn lựa chọn, một trong số chúng có thể là báo cáo thực tập kế toán tổng hợp, kế toán bán hàng, kế toán xác định kết quả kinh doanh, kế toán quản trị, kế toán thuế, kế toán tiền lương, kế toán ngân hàng, kế toán chi phí… Tùy thuộc vào tầm hiểu biết và điểm mạnh của bản thân cũng như điều kiện thực tập của các công ty hiện nay mà bạn hãy lựa chọn cho mình một đề tài thích hợp nhất.

IV. Những điều cần chuẩn bị trước khi viết báo cáo thực tập kế toán 

kế toánNhững điều cẩn chuẩn bị trước khi viết báo cáo thực tập kế toán

1. Chuẩn bị đề tài

Trong bài viết này chúng tôi đã nhấn mạnh rất nhiều về vai trò và tầm quan trọng của việc lựa chọn đề tài cũng như công ty thực tập để viết báo cáo. Bạn có thể lựa chọn bất cứ đề tài nào trong ngành kế toán mà bạn cho rằng mình có thể làm tốt, tuy nhiên bạn cũng cần xem xét về tính thực tế và điều kiện thực tập cũng như các nguồn tài liệu phục vụ cho việc viết báo cáo đủ đảm bảo không gây quá nhiều khó khăn cho bản thân. 

2. Lên đề cương cụ thể

Sau khi đã lựa chọn được đề tài báo cáo thực tập kế toán cho riêng mình thì bước tiếp theo bạn cần quan tâm đó chính là lên đề cương cụ thể. Một bản đề cương hoàn chỉnh và chi tiết sẽ giúp bạn có định hướng tốt trong quá trình thực tập và tham khảo các nguồn tài liệu chính xác. Hãy tham khảo ý kiến của giáo viên hướng dẫn và những người có kinh nghiệm để đưa ra đề cương đầy đủ và hợp lý nhất. Một lưu ý nữa đó chính là đề cương cần phải được hoàn thiện trước khi thực tập chính thức và phải được sự phê duyệt của giáo viên hướng dẫn mới hợp lệ. Trong quá trình làm báo cáo, bạn cũng có thể sửa đổi hoặc bổ sung thêm các nội dung mà bạn cảm thấy là phù hợp và cần thiết.

3. Lên kế hoạch thời gian làm báo cáo

Việc lên kế hoạch thời gian làm báo cáo thực tập kế toán là việc làm hết sức quan trọng giúp bạn có thể quản lý thời gian một cách hiệu quả. Bạn cần chia thời gian thực tập (thông thường khoảng 1 - 2 tháng) tương ứng với các nội dung trong đề cương. Với những nội dung đòi hỏi sự phân tích và kỹ năng giải quyết vấn đề của bản thân thì bạn cần dành nhiều thời gian hơn so với những nội dung về lý thuyết và nhận định chung, tránh tình trạng “nước đến chân mới nhảy” bởi bạn sẽ rất dễ bị căng thẳng và gặp áp lực trong giai đoạn cuối cùng, dẫn tới kết quả không được như mong đợi.

Trên đây là toàn bộ thông tin về báo cáo thực tập kế toán và một số lưu ý trong quá trình thực tập mà chúng tôi muốn gửi tới bạn. Hy vọng rằng bài viết đã mang tới những thông tin có ích cho quý độc giả. Cảm ơn bạn đã dành thời gian theo dõi bài viết này của 123job và chúc bạn có một kỳ thực tập thành công tốt đẹp!