GDP là gì? Ý nghĩa, vai trò và cách tính chỉ số GDP chuẩn nhất

Bạn đã từng biết về khái niệm GDP là gì khi học trên trường, nhưng chưa hiểu rõ và sâu về vai trò của nó trong kinh tế? Cùng tìm hiểu thông tin về GDP với 123job.vn trong bài viết dưới đây nhé!

Trong kinh tế có rất nhiều thuật ngữ chuyên ngành mà không phải ai cũng biết. GDP cũng vậy, bạn cũng không hiểu rõ khái niệm, vai trò hay công thức của gdp là gì, hay gdp đầu người là gì, gdp ppp là gì, gdp per capital là gì... Để hiểu rõ hơn về các thông tin này thì bạn hãy tham khảo ngay bài viết dưới đây nhé!

I. GDP là gì?

GDP là gì?

1. GDP là gì?

GDP là một thuật ngữ kinh tế được viết tắt của cụm từ tiếng Anh Gross Domestic Product. Thuật ngữ này có nghĩa là tổng sản phẩm nội địa (hay còn gọi là tổng sản phẩm quốc nội). Bản chất của gdp là gì, gdp ppp là gì? Đây là chỉ số được đưa ra để đánh giá tổng quan, khái quát về tốc độ tăng trưởng của nền kinh tế từng quốc gia, đánh giá về mức độ phát triển của một vùng/ quốc gia đó.

GDP là giá trị được tính theo số lượng tất cả các loại hàng hóa, tất cả các loại dịch vụ hình thành trên một vùng lãnh thổ trong một khoảng thời gian nhất định. Thời gian để tính giá trị của GDP trong mỗi một loại hình hàng hóa/dịch vụ thường từ 3 tháng, 6 tháng, 9 tháng, 1 năm tùy thuộc theo từng lĩnh vực cụ thể. GDP là chỉ số để tính giá trị tất cả những sản phẩm, dịch vụ trong nền kinh tế nước nhà, kể cả công ty nước ngoài nhưng có trụ sở tại Việt Nam.

Trong GDP thì chỉ số gdp đầu người là gì phổ biến hơn cả bởi vì đây là một “thước đo” phản ánh mức thu nhập cá nhân hay mức sống của người dân trong một nước/ vùng/ lãnh thổ/ quốc gia. Tất nhiên, gdp per capital là gì chỉ ở mức tương đối chính xác, không đại diện hết cho các tầng lớp trong xã hội hay chia chính xác trong 365 ngày. Đây là 1 trong những chỉ số quan trọng, cần thiết và luôn được Nhà nước quan tâm. GDP phản ánh kết quả sản xuất, năng suất bình quân trên đầu người trong thời gian nhất định. Hiểu được chỉ số gdp per capital là gì, ta phân thích được khi gdp per capital cao tỷ lệ thuận với mức thu nhập cũng như đời sống người dân ở quốc gia đó.

2. GDP đầu người là gì?

GDP đầu người là gì? gdp per capital là gì? Đây là thuật ngữ chỉ tiêu thống kê kinh tế cho kết quả sản xuất kinh doanh tính trung bình trên đầu người của một quốc gia trong một năm. Muốn tính được chỉ số GDP bình quân đầu người của một quốc gia tại một thời điểm cụ thể, ta sẽ chia tổng GDP của quốc gia đó cho tổng số dân của quốc gia cùng 1 thời gian nhất định.

3. Các yếu tố ảnh hưởng đến GDP là gì?

GDP chịu ảnh hưởng của nhiều yếu tố khác nhau thuộc phạm vi lãnh thổ của quốc gia đó. Tuy nhiên có 3 yếu tố ảnh hưởng nhất định đến chỉ số GDP là gì. Cụ thể:

Dân số

Dân số là nguồn cung cấp lao động cho xã hội để tạo ra của cải vật chất và tinh thần, nhưng đồng thời là đối tượng tiêu thụ các sản phẩm, loại hình dịch vụ do chính con người tạo ra. Bởi vậy, dân số và GDP có mối quan hệ tác động qua lại và không thể tách rời. Dân số chính là yếu tố quan trọng giúp bạn dễ dàng tính toán GDP bình quân đầu người của một quốc gia tại một thời điểm nhất định. 

FDI

FDI (tiếng Anh là Foreign Direct Investment) là chỉ số đầu tư trực tiếp nước ngoài, một hình thức đầu tư dài hạn của cá nhân hoặc tổ chức nước này vào nước khác bằng cách thiết lập nhà xưởng sản xuất, cơ sở kinh doanh. Đây là một nhân tố quan trọng trong quá trình sản xuất vì FDI sẽ bao gồm tiền bạc, vật chất, phương tiện sản xuất, cơ sở hạ tầng và các hoạt động xã hội liên quan. Như vậy FDI sẽ có những mặt tác động đến việc tính toán chỉ số GDP.

Lạm phát

Lạm phát là sự tăng mức giá chung một cách liên tục của hàng hóa và dịch vụ theo thời gian và sự mất giá trị của một loại tiền tệ nào đó. Đây là một chỉ số rất được quan tâm trong lĩnh vực kinh tế. Quá trình kinh tế của một quốc gia muốn tăng trưởng ở mức độ cao thì phải chấp nhận lạm phát với một mức độ nhất định. Tuy nhiên, khi lạm phát tăng cao quá mức cho phép, nó sẽ gây ra sự ngộ nhận cho sự tăng trưởng GDP là gì và dẫn đến khủng hoảng kinh tế. Có rất nhiều nguyên nhân dẫn đến lạm phát và nhà nước luôn phải có các chính sách nhằm kiểm soát lạm phát.

II. Cách tính GDP là gì?

1. Phương pháp chi tiêu

Đây là phương pháp thực hiện chính xác nhất để tính tổng sản phẩm quốc nội (GDP là gì) của một quốc gia. Với công thức cộng tất cả số tiền mà các hộ gia đình trong quốc gia đó dùng để mua sắm và sử dụng dịch vụ.

GDP = C + G + I + NX

Trong đó:

• C (Chi tiêu của hộ gia đình): Bao gồm tất cả các chi tiêu cho sản phẩm và dịch vụ của hộ gia đình.
• G (Chi tiêu của chính phủ): Là tổng chi tiêu cho giáo dục, y tế, an ninh, giao thông, dịch vụ, chính sách…
• I (Tổng đầu tư): Là tiêu dùng của các nhà đầu tư, bao gồm các khoản chi tiêu của doanh nghiệp về trang thiết bị, nhà xưởng…
• NX: NX là cán cân thương mại, là “xuất khẩu ròng” của nền kinh tế. 
• NX = X(xuất khẩu [export]) – M (nhập khẩu [import]).

Cách tính công thức về GDP là gì?

2. Phương pháp chi phí

Để tính chi phí tổng sản phẩm quốc nội (GDP là gì) chúng ta tính tổng tiền lương, tiền lãi, lợi nhuận và tiền thuê sinh ra trong nền kinh tế của quốc gia đó.

GDP = W + I + Pr + R + Ti + De

Trong đó:

• W (Wage): tiền lương
• I (Interest): tiền lãi
• Pr (Profit): lợi nhuận
• R (Rent): tiền thuê
• Ti (Indirect tax): thuế gián thu ròng
• De (Depreciation): phần hao mòn (khấu hao) tài sản cố định

3. Phương pháp giá trị gia tăng

Đây là công thức tính tổng tất cả giá trị gia tăng của nền kinh tế trong một thời gian nhất định.

Công thức: Tổng sản phẩm quốc nội = Giá trị tăng thêm + thuế nhập khẩu

Hoặc GDP = Giá trị sản xuất – chi phí trung gian + thuế nhập khẩu

Giá trị tăng thêm của từng ngành kinh tế gồm có:

• Thu nhập của người sản xuất như tiền lương, tiền công, tiền hiện vật, tiền bảo hiểm, tiền công đoàn,…
• Thuế sản xuất gồm có thuế hàng hóa và các chi phí khác.
• Khấu hao tài sản cố định
• Giá trị thặng dư
• Thu nhập khác

III. Ý nghĩa của GDP là gì?

1. Ý nghĩa chỉ số GDP là gì?

• Để thành lập các chiến lược phát triển kinh tế ngắn hạn và dài hạn chúng ta phải dựa trên cơ sở, dữ liệu từ việc phân tích, tính toán GDP. 
• Chỉ số gdp là gì là thước đo để đánh giá tốc độ phát triển, tăng trưởng kinh tế của một quốc gia, đồng thời thể hiện sự biến động của sản phẩm hay dịch vụ theo thời gian.
• Nếu chỉ GDP có dấu hiệu suy giảm thì sẽ có tác động xấu đến nền kinh tế của quốc gia đó; như nguy cơ suy thoái, lạm phát, thất nghiệp, mất giá đồng tiền... Các tác động xấu đang gây ảnh hưởng trực tiếp đến năng suất sản xuất kinh doanh của các doanh nghiệp và đời sống của người dân.
• Thông qua gdp đầu người là gì, ta biết được mức thu nhập tương đối cũng như chất lượng sống của người dân ở mỗi quốc gia.

2. Những hạn chế của chỉ số GDP là gì?

• GDP không phản ánh đầy đủ các hoạt động sản xuất (tự cung, tự cấp, không kiểm soát được chất lượng của hàng hóa). 
• GDP là gì bỏ qua chất lượng môi trường (tiếng ồn, khói bụi, giao thông…) và thời gian nghỉ ngơi chưa được tính đến. Cụ thể như, trong quá trình phát triển nền kinh tế của một quốc gia, vẫn còn tồn tại nhiều vấn đề xoay quanh chỉ số GDP. Ví dụ như GDP không thể tính được các chi phí về tổn hại tới môi trường, cũng không đo lường được mức độ hạnh phúc của xã hội, những lần trao đổi hàng hóa không được ghi lại, không được đánh thuế và cũng có mặt trong báo cáo hồ sơ của quốc gia, ngoài ra còn cả những dịch vụ chưa thanh toán đều chưa được tính. 
• Gdp ppp là gì cũng chưa tính được nền kinh tế đen, nơi mà tất cả các quốc gia đều tồn tại. Mặc dù chúng ta có công thức tính riêng, nhưng đằng sau đó vẫn tồn đọng những mặt tối chưa được giải quyết triệt để.

IV. So sánh GDP và GNP

gdp ppp là gì?

1. Giống nhau

• GDP và GNP đều là khái niệm thuộc lĩnh vực kinh tế vĩ mô, dùng để đánh giá tốc độ phát triển kinh tế quốc gia.
• Con số cuối cùng của một quốc gia/năm.
• Tính toán dựa trên công thức xác định.
• Đánh giá sự phát triển kinh tế quốc gia.
• Lĩnh vực kinh tế vĩ mô.
• Khái niệm chung được sử dụng trên toàn thế giới.

2. Khác nhau

• GNP là Tổng sản lượng quốc gia (trong & ngoài nước).
• GDP là Tổng sản phẩm nội địa (trong nước) hay Tổng sản phẩm quốc nội hay.
• GNP mang nghĩa rộng hơn so với GDP, bởi nó bao gồm luôn cả Tổng sản lượng quốc gia, có nghĩa là tính luôn cả các nguồn thu từ ngoài lãnh thủ của quốc gia đó.

V.  Top 10 quốc gia có GDP cao nhất 2020

Chú ý:

Do sự trỗi dậy của dịch Covid-19 đã làm cho GDP trong năm 2020 của thế giới giảm mạnh so với những năm qua. Cụ thể đến giữa tháng 12, GDP thế giới giảm 4,2% trong năm 2020. (Theo thông tin từ Quỹ Tiền tệ Quốc tế (IMF) và Tổ chức xếp hạng tín dụng quốc tế Fitch Rating (FR)).​

Năm 2020 vừa qua, GDP Việt Nam đạt 340,602 triệu USD, xếp hạng ví trí 36 với tổng GDP trên thế giới.

VI. Kết luận

Trên đây là những thông tin liên quan đến gdp là gì, gdp đầu người là gì, gdp ppp là gì, gdp per capital là gì,... Mong rằng với những thông tin trên sẽ giúp cho các bạn hiểu rõ hơn về thuật ngữ GDP trong kinh tế và áp dụng nó trong cuộc sống này nhé! Chúc bạn thành công.