Với sự hội nhập kinh tế quốc tế mạnh mẽ như hiện nay thì công việc phiên dịch tiếng anh càng trở nên phổ biến. Nhưng ít ai hiểu rõ công việc của phiên dịch viên hàng ngày là gì, vậy hãy để 123job cung cấp cho bạn đọc thông tin hữu ích sau đây.
Bạn đang muốn tìm hiểu về nghề dịch thuật vì công việc mang lại mức lương đáng mơ ước mà chưa rõ phải bắt đầu từ đâu thì đây chính là bài viết giúp bạn đọc hiểu rõ nghề phiên dịch tiếng anh là gì, công việc của họ và có nên chọn nghề phiên dịch tiếng anh hay không.
I. Nghề phiên dịch viên tiếng Anh là gì?
Chúng ta thường hay thắc mắc: “Biên dịch tiếng anh là gì?” hoặc “Phiên dịch tiếng anh là gì?”. Vậy theo từ điển Việt - Anh, nghề phiên dịch viên (PDV) trong tiếng Anh là Interpreter, nghĩa là người dịch miệng từ ngôn ngữ này sang ngôn ngữ khác mà không làm thay đổi ý nghĩa ngôn ngữ nguồn.
II. Công việc của một phiên dịch viên tiếng Anh
Việc làm phiên dịch viên được chia thành hai loại cơ bản là dịch và đọc tiếng anh. Một thông dịch viên tiếng Anh dịch và đọc tiếng anh yêu cầu phải thông thạo cả hai ngôn ngữ tiếng Việt và tiếng Anh, nắm bắt rõ những từ ngữ chuyên ngành tùy thuộc lĩnh vực biên dịch cùng phản ứng nhanh và linh hoạt.
Thông thường trước mỗi buổi dịch, thông dịch viên tiếng anh được báo trước chủ đề, đề tài cần dịch trong hội thảo, hội nghị, cuộc họp sắp tới… Ngoài ra ban tổ chức cũng có thể gửi trước cho phiên dịch tiếng anh nội dung của bài báo cáo, tham luận của các đại biểu. Hãy chuẩn bị tốt nhất các điều cần thiết để giúp buổi phiên dịch được diễn ra thuận lợi, giúp có thể nhanh nhạy xử lý kịp thời trong những tình huống bất ngờ, hoàn thành tốt công việc của mỗi phiên dịch tiếng anh cũng như đạt hiệu quả cho buổi hội thảo, hội nghị đó.
Sẽ thật tuyệt vời khi các phiên dịch viên tiếng anh được dịch những thông tin thuộc lĩnh vực am hiểu nhất của họ, nhưng ngay cả đối với những chủ đề phổ biến cũng luôn có những thuật ngữ, định nghĩa mới, yêu cầu các nhà biên phiên dịch luôn học hỏi những kinh nghiệm từ các chuyên gia. Hoặc cũng có những chủ đề phiên dịch khó như năng lượng nguyên tử, vật lý hóa học, hàng không vũ trụ, những từ ngữ thuộc chuyên ngành... nên người phiên dịch tiếng anh luôn phải cập nhật thông tin và nâng cao chuyên môn.
Việc làm biên phiên dịch được chia thành hai loại cơ bản là dịch và đọc tiếng anh
1. Công việc của người dịch nói
Công việc của phiên dịch viên nói được chia thành hai loại là kiểu phiên dịch đồng thời và phiên dịch đuổi.
Phiên dịch đuổi là phiên dịch sang ngôn ngữ khác ngay sau khi nhân vật chính nói xong một hoặc một số câu. Những người phiên dịch này phải vừa nghe vừa ghi chép lại những nội dung, yêu cầu quan trọng nhất chính là tốc độ, đòi hỏi có kỹ năng lắng nghe tốt. Cách dịch này thường dịch khi hai người đang nói chuyện hay nhóm hai người. Trong quá trình dịch, người phiên dịch tiếng anh dịch đuổi phải chú ý quan sát biểu hiện sắc mặt, các cử chỉ hành động hay tâm trạng của cả hai bên. Qua nét mặt, thái độ của người nghe, người phiên dịch sẽ đoán được những thông tin mình dịch có rõ ràng, dễ hiểu không, từ đó có những điều chỉnh thích hợp.
Với kiểu dịch đồng thời này yêu cầu người phiên dịch tiếng anh dịch ngay khi người nói bắt đầu nói, nghĩa là nói song song cùng người nói, công việc dịch và đọc tiếng anh phải cùng được thực hiện. Kiểu công việc này đòi hỏi sự tập trung cao độ, thông thường những người phiên dịch này sẽ làm việc theo cặp, mỗi người luân phiên nhau dịch từ 20 - 30 phút. Trong lúc một phiên dịch viên nghỉ, người còn lại sẽ vẫn chú ý theo dõi nội dung được dịch để chuẩn bị tâm thái chủ động để tới lượt dịch của mình.
2. Công việc của người dịch viết
Công việc của người phiên dịch viết không đòi hỏi thời gian khắt khe như phiên dịch nói nhưng lại có những yêu cầu riêng như giọng văn phải truyền tải được hết nghĩa ý của câu chuyện, lối viết sinh động, hấp dẫn người dịch và đọc tiếng anh…
Việc đọc kỹ và tra từ điển là yêu cầu cần thiết nhất đối với thông dịch viên tiếng anh, dù là dịch ngược hay dịch xuôi cũng cần đọc kỹ lại văn bản nhiều lần để hiểu hết ý nghĩa nội dung đồng thời ghi chép các từ mới để tiến hành tra từ điển.
Từ ngữ luôn phát triển phong phú, có những từ tưởng chừng như quen thuộc, được sử dụng thường xuyên nhưng trong ngữ cảnh khác lại mang ý nghĩa khác nhau và còn tùy thuộc vào từng quốc gia mà ý nghĩa của các từ có thể khác nhau.
Đối với bất kể ngành nào, khi thảo luận vào vấn đề chuyên sâu thì xuất hiện vô vàn từ ngữ mới thuộc chuyên ngành. Do vậy yêu cầu thông dịch viên tiếng anh phải chủ động học và nếu vẫn chưa tìm được từ ngữ sát nghĩa, hay chưa hiểu hết ý nghĩa từ có thể hỏi chính người viết hoặc xin ý kiến của các chuyên gia, những người đồng nghiệp để nâng cao kinh nghiệm dịch thuật
Dịch viết không phải là dịch từng chữ từ ngôn ngữ này sang ngôn ngữ khác, hay dịch theo nghĩa đen mà yêu cầu phải dịch trôi chảy các cây các đoạn làm truyền tải cảm xúc chân thật nhất. Là người phiên dịch tiếng anh giỏi cần phải biết sử dụng các thông ngữ, có phần chú giải cho các từ lóng, các từ nghĩa đen để tránh sự hiểu lầm không đáng có khi người đọc tiếp xúc với phần dịch.
Trước khi bản dịch đến tay người thuê viết phải đảm bảo nội dung được người biên dịch tiếng anh kiểm kỹ lưỡng tuyệt đối. Việc kiểm tra lại đó thể hiện tinh thần trách nhiệm khi phiên dịch. Trong nhiều trường hợp cùng một văn bản gốc nhưng mỗi người lại phiên dịch ra một nghĩa khác nhau. Đây thực sự là một “cái bẫy” lớn đối với những người biên dịch tiếng anh. Bởi vậy, cẩn trọng kiểm tra kỹ lưỡng là nguyên tắc hàng đầu với người làm công tác biên dịch tiếng anh.
III. Nên hay không chọn ngành phiên dịch viên tiếng Anh?
1. Lợi ích khi làm nghề phiên dịch tiếng anh
Đất nước đang trong giai đoạn đẩy mạnh hội nhập kinh tế quốc tế, mở rộng quan hệ ngoại giao, hợp tác đầu tư với các nước trên thế giới hay quan hệ hợp tác với nhiều doanh nghiệp nước ngoài mở ra nhiều cơ hội việc làm phiên dịch viên tiếng Anh tại Hà Nội, việc làm phiên dịch viên tiếng Anh tại Hồ Chí Minh và nhiều thành phố lớn khác.
Thu nhập của phiên dịch viên tiếng anh nhìn chung cao hơn mặt bằng lương của những ngành nghề khác. Tiền lương cao hay thấp phụ thuộc vào trình độ chuyên môn của mỗi người biên dịch tiếng anh và tần suất tham gia dịch của từng phiên dịch viên, nghĩa là tiền lương sẽ được tính theo giờ làm của phiên dịch viên, hay mức độ quan trọng của buổi dịch, đối tượng khách hàng và sự thỏa thuận giữa hai bên.
Vấn đề về tiền lương của nghề phiên dịch luôn là ưu thế so với ngành nghề khác
Dù ở độ tuổi nào cũng có thể tham gia phiên dịch, vì buổi phiên dịch chỉ yêu cầu về trình độ chuyên môn cũng như các kỹ năng liên quan chứ không phụ thuộc vào độ tuổi của người phiên dịch. Hơn nữa, tuổi nghề của phiên dịch viên càng cao thì kinh nghiệm làm việc càng nhiều.
Không như những ngành nghề khác khi họ làm việc sẽ chuyên sâu kiến thức về ngành đấy. Nghề phiên dịch tiếng anh được khám phá nhiều kiến thức mới vì mỗi buổi dịch là một chủ đề khác nhau trong nhiều lĩnh vực nên việc tham khảo tài liệu cho buổi dịch khiến người phiên dịch có nhiều kiến thức mới.
Một trong những điều thú vị nhất mà nghề phiên dịch tiếng anh mang lại là có cơ hội đi khắp nơi, được tiếp xúc gặp gỡ với rất nhiều người từ doanh nhân, người nổi tiếng đến cả những lãnh tụ quốc gia, hay những người quyền lực nhất...
2. Khó khăn khi làm nghề phiên dịch tiếng anh
Các buổi phiên dịch thường là các buổi gặp gỡ trao đổi thông tin quan trọng do vậy mọi lời bình, hành động, thái độ, thời gian của phiên dịch viên tiếng anh chuyên nghiệp phải cần chuẩn chỉnh, khả năng phản xạ, xử lý thông tin, xử lý tình huống nhạy bén.
Do những ưu điểm của nghề nghiệp mà nhiều người muốn theo đuổi, do vậy tính cạnh tranh trong công việc rất lớn. Có thể chỉ sai sót trong một lần dịch mà làm sai kết quả của buổi phiên dịch thì người phiên dịch đó sẽ bị đào thải ngay.
Một trong những tiêu chí đầu tiên khi tuyển phiên dịch viên là khả năng thông thạo ngoại ngữ. Phiên dịch tiếng anh không đơn thuần là công việc đọc nói mà còn đòi hỏi rất nhiều kỹ năng giao tiếp và vốn hiểu biết sâu rộng về thuần phong mỹ tục của ngôn ngữ cần dịch và cần được dịch, sử dụng thành thạo các từ, cụm từ vựng chuyên ngành vào đúng ngữ cảnh, bối cảnh văn hóa của các quốc gia khi dịch…
- Hiểu tâm lý cảm xúc của người dịch
Người phiên dịch tiếng anh phải đoán được nội dung câu định nói của người đang nói. Để làm được điều này, phiên dịch viên phải nắm bắt được tâm lý, cảm xúc thông qua cử chỉ cơ thể, nét mặt và thái độ để lựa chọn giọng điệu phiên dịch thích hợp.
IV. Kết luận
Bài viết trên đã cung cấp cho bạn đọc những thông tin về nghề phiên dịch tiếng anh. Nếu bạn đang ấp ủ ước mơ trở thành phiên dịch viên tiếng anh chuyên nghiệp, hãy bắt đầu xây dựng cho mình kế hoạch thực hiện ngay từ hôm nay, bằng sự đam mê, nhiệt huyết với nghề chắc chắn thành công sẽ sớm đến với bạn!