Technical debt là gì? Hướng dẫn xử lý nợ kỹ thuật Technical debt

Technical debt thì nó được hiểu như là một món nợ kỹ thuật mà trong đó phần lớn các lập trình viên đều có thể đã, đang và sẽ gặp phải. Tuy vậy thì không ít người vẫn chưa hiểu rõ về Technical debt là gì?

Technical debt là gì, chúng có thật sự nghiêm trọng hay là không khi nó như là một “món nợ”. Bài viết sau đây sẽ lý giải toàn bộ các thắc mắc của bạn về Technical debt là gì? 

I. Technical debt là gì? 

Giải thích Technical debt là gì, nó là nợ kỹ thuật. Hiểu một cách đơn giản thì Technical debt sẽ là khối lượng công việc mà cần được giải quyết tại một dự án về mảng công nghệ thông tin. Khối lượng công việc này sẽ gây ra bởi ngay từ đầu lựa chọn về một giải pháp dễ dàng thay vì việc sử dụng một cách tiếp cận mà tốt hơn nhưng cũng sẽ tốn nhiều thời gian hơn.

Technical debt là gì

II. Những nguyên nhân mà dẫn tới “khoản” nợ kỹ thuật?

1. Deadline gấp và yêu cầu công việc cao

Một trong các nguyên nhân hàng đầu dẫn tới khoản nợ kỹ thuật Technical debt đó là do deadline gấp, trong yêu cầu công việc. Thực tế rằng đôi khi chúng ta cần đối mặt với các tình huống “khó nhằn” bởi vì công việc quá nhiều mà khi đó deadline lại được đặt ra lại không phù hợp so với khối lượng thời gian phải bỏ để có thể hoàn thành công việc đó. 

Vì vậy, đôi khi những lập trình viên buộc phải dùng giải pháp cho ra các sản phẩm trước và dùng thời gian để cải tiến và nâng cấp sau. Thậm chí các giải pháp chắp vá được xuất hiện ở trong code để che đi các phần chưa hoàn thiện xong của mỗi dự án gây nên nợ kỹ thuật Technical debt.

2. Thiếu quy trình và kiến thức

Để có thể hoàn thành một dự án, những lập trình viên cần phải được train kỹ lưỡng về lượng kiến thức, thông tin về dự án và thảo luận kỹ lưỡng quy trình hoàn thiện. Cùng với đó, trong quá trình thực hiện cần phải liên tục check lỗi để có thể cải thiện kịp thời. Nếu như lập trình viên thiếu mặt kiến thức và quá trình thực hiện dự án sẽ không có quy trình rõ ràng, điều đó rất dễ phát sinh ra lỗi Technical debt.

3. Công nghệ không phù hợp

Với những gì liên quan tới công nghệ đó là một quá trình và sẽ phát triển không ngừng, do vậy thì có thể các cải tiến trước đó của dự án dựa theo thời gian trở thành kém tối ưu hơn. Điều này sẽ buộc phải thay đổi hay là cải tiến lại dẫn tới Technical debt.

Công nghệ không phù hợp

4. Thiếu sự hợp tác đội nhóm

Việc chia sẻ và phối hợp giữa những thành viên sẽ làm cho tiến độ càng hiệu quả. Cùng với đó, mỗi người trong nhóm cũng đều có thể học hỏi và bù đắp cho các kỹ năng của nhau. Vì vậy, nếu thiếu sự hợp tác đội nhóm sẽ gây ra việc quy trình có lỗ hổng ảnh hưởng tới toàn bộ dự án.

III. Lý do khiến cho Technical debt ngày càng nhiều 

Một số lý do cụ thể làm cho Technical debt càng ngày càng nhiều đó là: 

– Lập trình viên đã tái sử dụng code từng viết một cách dày đặc. Một số tình huống khi chỉnh sửa không đúng cách dẫn tới  trùng lặp 

– Lạm dụng hàm if mỗi lần khi có requirement mới, mở rộng code liên tục sẽ  có thể xảy ra tình trạng mà có quá nhiều if

– Không fix bug triệt để hoặc là chỉ fix tạm phần ngọn

Technical debt chính là món nợ kỹ thuật mà lập trình viên nào sẽ cũng có thể gặp phải. Nợ kỹ thuật sẽ tăng dần trong quá trình code, tuy vậy không gây nguy hiểm quá nhiều trừ khi là Technical debt chồng chất quá nhiều mà chúng không được xử lý. 

IV. Những hậu quả của technical debt là gì? 

Nợ kỹ thuật ở một vài trường hợp không phải là điều xấu. Vì ở một số trường hợp nó buộc cần phải thực hiện để hoàn thành và cần thúc đẩy dự án. Tuy vậy, chúng cũng giống như các khoản nợ thông thường, nếu khi nợ kỹ thuật không được hoàn trả, chúng có thể tích lũy ‘lãi suất’ dẫn tới việc thực hiện những cải tiến càng khó khăn.

Những hậu quả của technical debt là gì

Vậy thử đặt chúng ta khi nếu tình huống nợ và việc phải trả nợ liên tục, nếu không kịp thời để có giải pháp sẽ tạo thành  vòng luẩn quẩn nợ – chạy tiến độ để có thể trả nợ – tiếp tục nợ. Chúng không chỉ làm chậm tốc độ phát triển mà còn tạo nên các ảnh hưởng rất lớn tới tinh thần làm việc của những thành viên ở trong nhóm.

Khi mà Technical debt quá nhiều và chồng chất đến mức không thể cải tiến hoặc là bảo trì, điều này đòi hỏi bạn cần phải viết lại từ đầu. Đó cũng chính là nguyên nhân dẫn tới sự thất bại và “phá sản” của rất nhiều dự án chỉ vì không giải quyết kịp thời Technical debt, không hiểu về hậu quả Technical debt là gì .

V. Các loại nợ kỹ thuật

Các loại Technical debt là gì? Nợ kỹ thuật thường có hai loại nợ khác nhau chính  là nợ chủ ý và vô ý. Cụ thể là :

Nợ công nghệ có chủ ý nghĩa đó là tổ chức hoặc là cá nhân muốn đặt mục tiêu hoàn thành dự án, kịp thời để đưa các sản phẩm ra thị trường. Tuy vậy, trong quá trình đó, họ sẽ cố tình “chừa chỗ” để sau đó còn thực hiện những cải tiến hoặc thay đổi mã.

Nợ công nghệ không chủ ý nghĩa chính là sau một khoảng thời gian nhất định, bạn buộc cần phải cải thiện hoặc là sửa đổi mã. Điều này xuất phát bởi hai lý do, hoặc là do khi bạn sản xuất kém và cẩu thả dẫn tới sai sót, hoặc là do mã trở nên lỗi thời nên buộc cần phải cải tiến lại.

Mặc dù sẽ có khá nhiều cách phân loại khác nhau về Technical debt là gì. Trong một bài báo học thuật có tựa đề sau “Hướng đến một bản thần học về Nợ kỹ thuật” đã chỉ ra rằng 13 loại nợ kỹ thuật khác nhau. Tuy vậy, hiện nay khi nói tới nợ kỹ thuật, người ta vẫn hướng về cách phân loại nợ bởi  Hệ số phần tư Nợ kỹ thuật của Martin fowler.

VI. Làm sao để trả nợ kỹ thuật?

Việc trả nợ kỹ thuật Technical debt đó là trách nhiệm và nhiệm vụ của bất kỳ một lập trình viên nào. Tuy vậy, lập trình viên cần phải dọn code thường xuyên để có thể đảm bảo Technical debt nợ kỹ thuật không bị tồn đọng và bị chồng chất quá nhiều. Mỗi người chắc hẳn rằng sẽ có những bí quyết khác nhau để có thể trả nợ kỹ thuật Technical debt theo cách của mình. 

Làm sao để trả nợ kỹ thuật

Tuy nhiên, cách cơ bản để có thể trả nợ kỹ thuật Technical debt bao gồm cải tiến code ở trong trường hợp cần phải nâng cấp. Một số trường hợp buộc những lập trình viên phải viết lại code mới hoàn toàn, trong khi nếu không thể cải thiện hoặc là cải thiện nhưng vẫn không mang hiệu quả. Một cách khác để có thể hạn chế các khoản nợ kỹ thuật Technical debt chính là loại bỏ thường xuyên các đoạn code không dùng tới.

Vì vậy, xử lý Technical debt một cách kịp thời sẽ giúp cá nhân, doanh nghiệp sẽ có thể tránh được các hậu quả khôn lường về sau.

VII. Cách để giải quyết Technical debt đơn giản nhất 

Trả nợ khi mà nợ chưa trở nên quá lớn đó là điều bạn cần làm. Xử lý Technical debt một cách kịp thời sẽ tránh các hậu quả khôn lường về sau. Tốt nhất đó là bạn nên dọn code thường xuyên để có thể đảm bảo không tồn đọng quá nhiều Technical debt. Dọn code sẽ thường bao gồm những công việc:

– Cải tiến code hay refractor code: Lập trình viên cần phải cải tiến code, không nên để code xấu ở trong mã nguồn ứng dụng. 

– Viết lại code hay rewrite code: Khi đã tiến hành cải tiến code khi mà tình hình vẫn không được cải thiện thì hãy viết lại code. 

Cách để giải quyết Technical debt đơn giản nhất 

– Xóa đoạn code mà không dùng tới: Technical debt chính là món nợ rất khó tránh ở trong quá trình code. Tuy nhiên bạn sẽ hoàn toàn có thể hạn chế điều này qua cách thường xuyên loại bỏ các đoạn code không dùng đến để tránh hiện tượng duplicate 

VIII. Kết luận

Trên đây đó là toàn bộ các chia sẻ về nợ kỹ thuật – Technical debt, Technical debt là gì. Người lập trình viên không cần phải quá lo lắng. Chỉ cần bạn hãy nhớ xử lý các món nợ kỹ thuật Technical debt càng sớm càng tốt ngay trước khi món nợ ấy lớn mà vượt ngoài tầm kiểm soát.