Công nghệ Servlet được sử dụng để tạo ra các ứng dụng trong web (được nằm ở phía máy chủ và tạo ra trong trang web động). Sử dụng nó thì bạn có thể thu thập thông tin đầu vào từ người sử dụng thông qua web và hiển thị các bản ghi từ một cơ sở dữ liệu

Công nghệ servlet là mạnh mẽ và chúng có khả năng mở rộng. Trước khi có Servlet, ngôn ngữ kịch bản CGI (Common Gateway Interface) đã được sử dụng phổ biến như là một ngôn ngữ lập trình viên phía máy chủ. Tuy nhiên công nghệ này còn tồn tại rất nhiều nhược điểm. Sau đây là những thông tin bổ ích về Servlet là gì và cách để phân biệt giữa JSP và Servlet nhé

I. Servlet là gì? 

Servlet có thể được mô tả thông qua nhiều cách và tùy thuộc vào các ngữ cảnh:

  • Servlet là một công nghệ được dùng để tạo ra các ứng dụng website.
  • Servlet là một API cung cấp những interface và lớp bao gồm những tài liệu.
  • Servlet là một thành phần website được triển khai ở trên máy chủ để tạo ra các trang web động.

Có nhiều interface và các lớp trong API servlet như là: Servlet, GenericServlet, HttpServlet, ServletRequest và ServletResponse...

II. Công dụng Servlet là gì? 

Nhận request từ client và lấy những thông tin từ request đã nhận: Nó sẽ thực hiện các chức năng trong đọc dữ liệu đã nhận được từ việc trình duyệt khách hàng truy cập gửi. Truy cập database để xử lý những nghiệp vụ và phát sinh: Thông qua việc yêu cầu tương tác đối với cơ sở dữ liệu, thực hiện các cuộc gọi RMI hay CORBA, gọi dịch vụ website hoặc thậm chí là các phản hồi trực tiếp để xử lý dữ liệu, tiếp đến tạo ra nhiều kết quả tương ứng.

Thực hiện việc tạo, sau đó sẽ gửi request đến client hoặc tạo một request mới đến Servlet và JSP mới: Nó sẽ đóng vai trò gửi dữ liệu rõ ràng đến người sử sử dụng (trình duyệt) thể hiện dưới nhiều hình thức như là văn bản dạng HTMLL hoặc XML, hình ảnh Gif, excel… Đồng thời, nó còn gửi cả phản hồi HTTP ẩn chứa cho trình duyệt. Hoạt động này được hiểu chính là nó trao đổi với trình duyệt và các trình khác nhau về định dạng các tài liệu được trả về, thiết lập cookie cũng như là các tham số cho bộ nhớ đệm, ngoài ra còn có thêm nhiều tác vụ khác nhau.

Xem thêm: Backend là gì? Điều kiện cần và đủ để trở thành một Backend Developer

III. Kiến trúc và nhiệm vụ của Servlet 

1. Kiến trúc

Sơ đồ dưới đây cho thấy các vị trí của nó trong một Ứng dụng Web là:

Kiến trúc của Servlet là gì?

Kiến trúc của Servlet là gì?

2. Nhiệm vụ 

Servlet thực hiện những nhiệm vụ chính sau đây:

  • Đọc dữ liệu rõ ràng do các khách hàng (trình duyệt) gửi. Điều này bao gồm một số mẫu HTML trên một trang Web hay nó cũng có thể đến từ một applet hay một số chương trình khách hàng HTTP tùy chỉnh.
  • Đọc dữ liệu yêu cầu HTTP ẩn được gửi bởi các khách hàng (trình duyệt). Điều này còn bao gồm các cookie, loại phương tiện truyền thông và những chương trình nén mà trình duyệt hiểu được…
  • Xử lý dữ liệu và tạo ra vô số kết quả. Quá trình này có thể yêu cầu nói chuyện đối với một cơ sở dữ liệu, thực hiện một cuộc gọi RMI hay CORBA, gọi một dịch vụ Web, hoặc tính trực tiếp phản hồi.
  • Gửi dữ liệu rõ ràng ( hay là tài liệu) tới khách hàng (trình duyệt). Tài liệu này có thể được gửi thông qua nhiều định dạng, bao gồm các văn bản (HTML hay XML), nhị phân (hình ảnh GIF), Excel ...
  • Gửi phản hồi HTTP ẩn cho khách hàng (trình duyệt). Điều này cũng bao gồm nói với trình duyệt hay các trình khách khác về loại tài liệu đang được trả về (ví dụ như là HTML), thiết lập cookie và các tham số bộ nhớ đệm, và các tác vụ khác nhau.

Xem thêm: Tìm hiểu về prototype và tầm quan trọng của prototype trong Javascript

IV. Môi trường làm việc của Servlet 

Một Servlet chính là một lớp Java vậy nên nó cần được thực thi ở trên máy ảo Java (gọi là JVM) thông qua một số dịch vụ có tên là Servlet engine. Theo đó, engine sẽ thực hiện việc tải lớp đầu tiên mà nó được yêu cầu hay tại thời điểm khi servlet engine bắt đầu. Tiếp đến, nó sẽ ngừng trong việc tải để tập trung nguồn lực xử lý những yêu cầu khi nó bị dừng hay tắt.

Nói tóm lại, về lý thuyết, JSP chính là phần mở rộng trong Servlet. Nhưng thực tế chúng được dùng đồng thời nhằm mục đích phục vụ cho việc phát triển các ứng dụng website. Cụ thể, JSP chính là đại diện của trang web, còn nó chính là đại diện cho thành phần của Java.

Servlet viết code Java dễ dàng vậy nên người mới làm quen đối với Java web sẽ thấy dễ dàng và không gặp nhiều trở ngại. Bù lại viết code HTML bằng Servlet sẽ rất khó khăn. Còn JSP thì ngược lại, nó viết code HTML dễ tuy nhiên code Java cực kỳ khó. Do đó, khi sử dụng cả hai để bổ trợ và tạo ra sự thuận tiện cho các lập trình viên.

V. Tìm hiểu vòng đời của Servlet 

Web container còn có nhiệm vụ các quản lý vòng đời của một Servlet. Nó sẽ tạo ra một phiên bản về Servlet, rồi gọi ra init () method. Khi init () method được hoàn thành thì nó sẽ ở trạng thái sẵn sàng cho bất kỳ các yêu cầu dịch vụ nào đã nhận được từ clients. 

Còn Container được thực hiện xử lý yêu cầu thông qua việc tạo ra một số thread mới cho từng yêu cầu mà nó đang được nhận từ thread pool trong Web Container, và sau khi nó tiến hành gọi là service () method của chúng. Trước khi tiến hành việc phá hủy instance, Container sẽ thực hiện lệnh gọi destroy () method. Sau khi phá hủy, nó sẽ bị chuyển thành rác chờ thu gom. 

Tương tự như những chương trình Java khác nhau, nó được chạy trong JVM. Trong khi đó, Servlet Container cũng tham gia để giải quyết những vấn đề phức tạp của HTTP rerquest. Nó cũng chịu trách nhiệm trong việc tạo, thực hiện cũng như là hủy Servlet.

Xem thêm: SQL là gì? Ai nên theo học SQL? Có nên theo học SQL hay không?

VI. Gói Servlet 

Java Servlets chính là các lớp Java chạy bởi một máy chủ website có một trình thông dịch hỗ trợ đặc tả là Java. Servlets có thể được tạo ra bằng cách dùng những gói javax.servlet và javax.servlet.http , đây chính là một phần chuẩn của phiên bản Enterprise của Java, một phiên bản được mở rộng của thư viện lớp Java hỗ trợ nhiều dự án phát triển với quy mô lớn.

Gói Servlet

Gói Servlet

Các lớp này thực hiện những đặc tả Java và JSP. Các servlet Java đã được tạo ra và biên dịch giống như là các lớp Java khác nhau. Sau khi cài đặt gói  và thêm chúng vào Classpath trong máy tính, bạn có thể biên dịch những servlet bằng trình dịch Java của JDK hay bất kỳ trình biên dịch hiện tại nào khác nhau.

VII. JSP Servlet là gì?

JSP tag đặc biệt ở phần lớn đều được bắt đầu bằng ký tự  . Trong những ứng dụng mvc pattern, JSP được sử dụng làm view. Thực tế, JSP hoàn toàn có thể được đáp ứng được các yêu cầu khác nhau. Nhưng để thuận tiện trong công tác debug và việc tái sử dụng những đoạn mã thì hầu hết lập trình viên sử dụng JSP làm view, nó làm controller.

Xem thêm: Proxy là gì? Cách thiết lập kết nối Internet an toàn nhất

VIII. Ưu và nhược điểm của JSP Servlet

1. Ưu điểm

  • Nhờ có một phần mở rộng cho Java vậy nên JSP dễ dàng sử dụng những tính năng của Java Servlet là gì. Bên cạnh đó, với các thẻ tùy chỉnh cũng được sử dụng cùng với chúng. 
  • Khi có sự thay đổi thì người dùng không cần phải biên dịch lại JSP. Bởi khi JSP chạy, thì những thay đổi này sẽ tự động xuất hiện.
  • Các thẻ dễ hiểu và dễ dàng viết.
  • Có khả năng hỗ trợ Java API vậy nên lập trình viên sẽ dễ dàng sử dụng và thuận tiện trong việc tích hợp cùng với nhiều mã HTML.
  • Tất cả kết quả trả về đều có định dạng HTML vậy nên dễ dàng mở được trên mọi lúc trình duyệt. 
  • Thẻ JSP tùy chỉnh dễ sử dụng và điển hình như là thẻ có XML.
  • Dễ dàng thêm thay đổi vào business logic page, đem đến sự thuận tiện cho người sử dụng hơn. Bởi nó đã loại bỏ được nhiều thao tác thay đổi trong từng trang.

2. Nhược điểm 

  • Theo lý thuyết, người sử dụng có thể truy cập cơ sở dữ liệu bằng JSP tuy nhiên trong thực tế khó thực hiện vì phần nó không hỗ trợ.
  • JSP thực chất cũng chính là ở trong trường hợp code có vấn đề thì khá khó để theo dõi.
  • Thời gian biên dịch JSP là lâu.

IX. Phân biệt giữa JSP và Servlet

Dù JSP có bản chất là một Servlet tuy nhiên nó cũng có nhiều điểm khác biệt so với Servlet. Vậy điểm khác biệt đối với Servlet là gì? Đó chính là những điểm như sau:

  • JSP đó là mã dựa trên HTML, còn Servlet là là mã Java.
  • Mã của JSP là Java trong HTML vậy nên viết khá dễ dàng, còn Servlet là HTML trong Java vậy nên viết mã khó khăn hơn.
  • JSP tiếp cận MVC và hiển thị trong đầu ra, còn Servlet được điều khiển cách tiếp cận MVC.
  • Bước đầu tiên của JSP chính là dịch mã Java sau đó biên dịch nên JSP làm việc chậm hơn so với Servlet. 
  • JSP chỉ chấp nhận duy nhất yêu cầu trong giao thức HTTP. Trong khi đó, nó chấp nhận được tất cả yêu cầu của các giao thức.
  • JSP không cho phép người sử dụng ghi đè lên phương thức service (), còn Servlet thì sẽ cho phép.
  • JSP được bật tự động quản lý phiên. Đối với Servlet thì người sử dụng phải thực hiện thao tác bật quản lý phiên.
  • Bằng cách dùng JavaBeans ở trong logic nghiệp vụ, người sử dụng có thể tách JSP khỏi logic trình bày. Còn với Servlet thì người dùng phải thực hiện cả logic nghiệp vụ lẫn các logic trình bày.
  • JSP có khả năng sửa lỗi một cách nhanh thông qua việc người dùng chỉ cần nhấn vào nút làm mới. Ngược lại, thì nó sẽ khiến các lập trình viên tiêu tốn với nhiều thời gian, vì nó phải trải qua những hoạt động như tải lại, tái biên dịch và tái khởi động trong máy chủ.

Xem thêm: Ngôn ngữ lập trình là gì? Top 10 ngôn ngữ lập trình phổ biến nhất hiện nay

X. Kết luận 

Vậy trên đây là bài viết về Servlet là gì? Mong qua bài viết này các bạn sẽ hiểu rõ về khái niệm cũng như cách để phân biệt giữa JSP và Servlet nhé. Chúc các bạn thành công!