Nhân khẩu học không còn là yếu tố xa lạ với bất cứ marketer nào, đây được xem là kim chỉ nam cho doanh nghiệp tiếp cận đối tượng khách hàng mục tiêu. Tìm hiểu ngay nhân khẩu học là gì để hiểu về marketing!

Khi một thương hiệu nghiên cứu chiến lược định vị thương hiệu, một trong những yếu tố được thương hiệu quan tâm nhất là nhân khẩu học. Hiểu về nhân khẩu học là gì và những yếu tố xung quanh giúp cho thương hiệu tiếp cận đối tượng khách hàng mục tiêu dễ dàng hơn. Vậy nhân khẩu học là gì và tầm quan trọng của nhân khẩu học trong truyền thông tiếp thị?

I. Nhân khẩu học là gì?

Nhân khẩu học là một quá trình thu thập và nghiên cứu dữ liệu liên quan đến những đặc điểm về tuổi tác, giới tính và chủng tộc của con người. Phân tích dữ liệu nhân khẩu học dựa theo những yếu tố trên được áp dụng cho một nhóm đối tượng nào đó hoặc toàn bộ xã hội. Trong lĩnh vực kinh doanh thì dữ liệu về nhân khẩu học được xem là một công cụ đo lường và xác định đối tượng khách hàng mục tiêu của hầu hết doanh nghiệp trong bất cứ ngành nghề hay lĩnh vực nào. Nhờ nhân khẩu học mà bạn được hiểu cụ thể hơn về đối tượng mà mình hướng đến, cách tiếp thị sản phẩm, kênh truyền thông hiệu quả. Từ đây, bạn có thể đánh giá hành vi khách hàng tương tác trên các kênh truyền thông của doanh nghiệp và dự đoán nhu cầu mua hàng, đồng thời lên kế hoạch cho chiến lược kinh doanh. 

1

Nhân khẩu học là gì?

II. Tầm quan trọng của nhân khẩu học trong tiếp thị

Nhân khẩu học được xem là cơ sở để doanh nghiệp tìm hiểu về nhu cầu của khách hàng hay người tiêu dùng. Nhờ vào những hoạt động nghiên cứu về nhân khẩu học mà bạn có thể dễ dàng hiểu được khách hàng đang tìm kiếm điều gì ở doanh nghiệp của bạn. Song song đó, doanh nghiệp cũng có thể vận dụng nhân khẩu học như một bước đánh giá mức độ hiệu quả của chất lượng sản phẩm, dịch vụ của doanh nghiệp có đủ điều kiện để đáp ứng mong đợi của khách hàng hay không?

Người tiêu dùng hiện đại - những người được tiếp xúc trực tiếp với thông tin đại chúng và công nghệ thông tin hàng ngày, mỗi tương tác của họ cũng đem đến vô số dữ liệu khác nhau, những dạng thông tin này được doanh nghiệp thu thập để lên chiến lược quảng cáo phù hợp. Đôi khi những thông tin này cũng được thu thập thì việc theo dõi cuộc sống qua những nền tảng mạng xã hội, người thu thập dữ liệu hay bên thứ ba, nhà bán lẻ bộ xử lý dữ liệu. Song song đó, khi hoạt động trí tuệ nhân tạo ngày càng phát triển, dữ liệu có thể được dùng để dự đoán lựa chọn của người tiêu dùng dựa trên những đặc điểm đã thu thập về nhân khẩu học và hành vi khách hàng. Dựa trên sự cải tiến và phát triển của công nghệ, giờ đây doanh nghiệp hoàn toàn có thể cải thiện doanh số, xây dựng và phát triển thương hiệu khi áp dụng công nghệ vào nhân khẩu học. 

Nhân khẩu học là tiêu chí có tính đo lường được ví dụ như xác định số lượng người tiêu dùng ở độ tuổi 18 đến 24 tuổi và mức thu nhập bình quân của họ. Từ đó, nâng cao độ chính xác về chất lượng sản phẩm, dịch vụ phù hợp với thị trường. Sự kết hợp của nhân khẩu học cùng trí tuệ nhân tạo là nhóm công cụ hữu ích phục vụ nhu cầu xác định quy mô thị trường tiềm năng và hỗ trợ xây dựng chiến lược thương hiệu hiệu quả và thành công.

III. Yếu tố nhân khẩu học bao gồm những gì?

1. Độ tuổi

Tuổi tác là yếu tố đầu tiên ảnh hưởng đến nhu cầu cũng như hành vi mua sắm của con người ở bất cứ giới tính nào. Thực tế, một cô gái trẻ yêu thích những thiết kế sexy, trẻ trung, quyến rũ nhưng ngược lại những quý bà có tuổi lại hướng tới những thiết kế thanh lịch, kín đáo và trang trọng. Vì vậy, mong muốn của khách hàng ở từng độ tuổi có sự thay đổi rõ rệt và đây cũng là lý do mà nhóm tuổi được tính vào phân khúc thị trường của nhân khẩu học.

2

Các yếu tố trong nhân khẩu học là gì

2. Giới tính

Theo như một số nghiên cứu của nhân khẩu học thì tâm lý người tiêu dùng của nam và nữ có sự khác biệt rõ ràng. Đặc điểm của phụ nữ là tính hoàn thiện cao và mua hàng theo cảm tính, đặc biệt họ quan tâm đến những đánh giá của khách hàng đã sử dụng sản phẩm và định vị thương hiệu có tác động lớn đến quyết định mua hàng của chị em. Ngược lại, nam giới lại có quyết định mua hàng kỹ lưỡng hơn và họ quan tâm đến những thông tin khách quan như chất liệu sản phẩm, thiết kế thay vì cảm nhận cá nhân. 

3. Nghề nghiệp

Nghề nghiệp là tiêu chí đặc biệt quan trọng trong phân tích nhân khẩu học. Ví dụ giáo viên, học sinh thì thường sử dụng phấn, bút, giấy,... còn kế toán thì không thể thiếu máy tính và một công nhân làm vườn thì luôn cần được trang bị máy cắt, máy tỉa cây,... Mỗi nghề nghiệp khác nhau với những tính chất riêng biệt thì họ cũng sử dụng những loại vật dụng và thiết bị khác nhau hay còn được gọi là hàng hóa. Dựa trên những đặc điểm này của nhân khẩu học, bạn rút ngắn được thời gian xác định nhu cầu của thị trường tiềm năng cho sản phẩm, dịch vụ mà công ty mình đang cung cấp. 

4. Mức thu nhập

Mức thu nhập luôn luôn là yếu tố quan trọng trong phân tích nhân khẩu học. Nếu không hiểu về nhân khẩu học là gì, thì những thương hiệu xe sang như Audi, BMW,... lại hướng tới đối tượng khách hàng có nguồn thu nhập cao, giàu có. Một lý do hiển nhiên là vì giá trị của mỗi mẫu xã cao hơn nhiều so với mặt bằng chung. Tương tự, trong giới bình dân với những chiếc xe có giá bình dân thì không thể không nhắc đến một số mẫu xe của Toyota. Mức thu nhập giúp thương hiệu dễ dàng khoanh vùng được tập khách hàng một cách nhanh chóng.

5. Quốc gia, dân tộc

Những thương hiệu lớn trong ngành fast - food như KFC, Pepsi đều có những chiến lược quảng cáo nội địa phù hợp với văn hóa của từng quốc gia. Thông điệp quảng cáo cũng được xây dựng dựa trên tôn giáo, phong tục tập quán của mỗi địa phương. Sự phát triển mạnh mẽ của thương mại quốc tế và việc sử dụng nhân khẩu học dựa trên yếu tố dân tộc, quốc gia đang ngày càng phổ biến. 

6. Một số thông tin khác

Tùy vào đặc thù của từng loại sản phẩm, từng lĩnh vực mà doanh nghiệp đang kinh doanh mà có thể bổ sung thêm những tiêu chí khác liên quan đến nhân khẩu học như tình trạng hôn nhân, trình độ học vấn, sở thích,... Từ đó, xác định segmentation và phân chia đối tượng cho từng loại sản phẩm cụ thể và tăng tỷ lệ bán hàng. 

IV. Các phương pháp nghiên cứu nhân khẩu học

1. Phương pháp định lượng

Dựa vào khoa học tự nhiên và xã hội mà có  thể hiểu khái niệm về phương pháp định lượng là một phương pháp khoa học hỗ trợ nghiên cứu dựa trên những điều tra thực nghiệm qua hoạt động quan sát con số thống kê và tính toán theo tư duy logic, có hệ thống dựa trên kỹ thuật máy tính. 

3

Phương pháp địng lượng nghiên cứu nhân khẩu học

Theo phương pháp định lượng bao gồm các phương pháp khoa học chi tiết hơn trong việc thống kê nhân khẩu học:

  • Dựa theo mô hình, giả thuyết, lý thuyết
  • Các công cụ và phương pháp đo lường
  • Kiểm nghiệm thu thập và số liệu thực nghiệm
  • Xây dựng mô hình, kết hợp với số liệu dựa trên mô hình
  • Sử dụng số liệu thống kê

Xem thêm: Nghệ thuật viết bài mô tả sản phẩm để thu hút khách hàng

2. Phương pháp định tính

Khác với mục đích của phương  pháp định lượng là có được những con số cụ thể chính xác về số lượng thì định tính là phương pháp được thực hiện để có một lượng thông tin về tính cách và hành vi con người như nghiên cứu nguyên nhân dẫn đến hành vi. Nếu phương pháp định lượng trả lời cho câu hỏi bao nhiêu thì phương pháp định tính trả lời cho câu hỏi vì sao, thế nào? Điều này dựa vào tính chất hay đặc điểm của con người, sau đó dựa vào số lượng có được từ phương pháp định lượng để lên kế hoạch cụ thể để đưa ra phương pháp cụ thể để giải quyết vấn đề một cách triệt để. 

Những phương pháp có thể dùng cho phương pháp định tính: 

  • Sử dụng bộ câu hỏi phù hợp với sự kiểm soát với từng đối tượng cần điều tra nhân khẩu học
  • Nghiên cứu về lượt tương tác xã hội với môi trường sống của đối tượng nhân khẩu học người mà sống trong nền văn hóa để xem hiểu biết của họ về nơi họ sinh sống.
  • Phương pháp chọn lọc thông tin dựa trên hồ sơ, sơ yếu lý lịch,...
  • Lựa chọn phạm vi nghiên cứu thông qua nghề nghiệp, đạo đức,... đưa đến các giá trị mà họ cống hiến cho một lĩnh vực nào đó. Đây cũng là cách định tính qua cách làm việc với con người.
  • Định tính thông qua giao tiếp và lấy ý kiến của đối tượng nhân khẩu học
  • Nghiên cứu về các vấn đề đạo đức, từ đó suy ra tính trách nhiệm, thực hiện nghĩa vụ và quyền được sử dụng. 
  • Xác định tôn giáo tín ngưỡng và quan điểm khác liên quan.
  • Nghiên cứu lịch sử hình thành, nền tảng, điều kiện phát triển từ quá khứ đến hiện tại.
  • Thu thập dữ liệu cá nhân liên quan hình ảnh, âm thành giúp tiếp cận quan điểm của họ khi thực hiện hành động trên.
  • Sử dụng kinh nghiệm cá nhân để áp dụng cho môi trường hay tình huống hiện tại một cách tốt nhất.

4

Phương pháp định tính nghiên cứu nhân khẩu học

3. Phương pháp dân tộc ký 

Đây được xem là một phương pháp nghiên cứu truyền thống để thu thập thông tin về đối tượng mục tiêu với các thông tin như văn hóa xã hội bằng nhiều phương pháp khác nhau như hỏi đáp, phỏng vấn, quan sát để có đánh giá định tính về đối tượng. 

Từ 3 phương pháp cơ bản trên ta có thể đánh giá được bao quát quá trình nghiên cứu nhân khẩu học từ thống kê số liệu đến định hình tính cách thông qua những phương pháp nhánh nhỏ khác nhau. Kết quả giúp đưa ra kết luận về đặc điểm tính cách, nguyên nhân hình thành của đa số dân số. 

Xem thêm: Làm sao để insight khách hàng đúng nhất? Các bước xác định khách hàng

V. Ứng dụng đối với Marketing của nhân khẩu học là gì?

1. Phân khúc khách hàng tiềm năng dựa trên dữ liệu về nhân khẩu học

Khi nói đến hoạt động xác định đối tượng khách hàng tiềm năng của một doanh nghiệp thì điều quan trọng nhất là biết rằng liệu thị trường có nhu cầu cho những sản phẩm, dịch vụ hay không. Điều này có thể dựa vào hồ sơ khách hàng hiện tại hoặc có thể mở rộng thị trường thành tập mới và xác định rõ đối tượng mà bạn nhắm tới. 

Điều quan trọng là cần hiểu rõ đâu là đối tượng khách hàng mục tiêu mà bạn đang hướng tới. Nếu có hai dạng khách hàng tiềm năng khác nhau thì bạn có thể thấy rằng họ sẽ có nhu cầu, giá trị hay luồng ý kiến khác nhau. Từ đó cách trả lời cũng khác nhau tùy thuộc vào chiến dịch marketing mà thương hiệu sử dụng. 

Ví dụ về phân khúc khách hàng và nhân khẩu học trong marketing và lý do mà doanh nghiệp cần nhắm mục tiêu chính xác với các thông điệp. Khi thương hiệu phân tích cơ sở khách hàng của mình thì nó sẽ sớm trở nên rõ ràng với một số nhóm riêng biệt đính kèm yêu cầu cụ thể. Sau đó chia khách hàng thành từng phân khúc tương ứng. 

5

Nhân khẩu học trong marketing

2. Chia nhỏ nhóm đối tượng khách hàng mục tiêu theo nhân khẩu học để đạt được mục tiêu Marketing nhân khẩu học là gì

Phân khúc khách hàng bằng tiêu chí nhân khẩu học khá dễ dàng. Đối với một mô hình kinh doanh nhỏ, việc bạn cần làm là nhận ra đối tượng khách hàng riêng biệt với từng nhu cầu khác nhau khi sử dụng sản phẩm của bạn. Đầu tiên, bạn có thể bắt đầu với câu hỏi đơn giản như: Thông điệp truyền tải tới ai? Sau đó, dựa vào dữ liệu nhân khẩu học để phân loại dựa vào một số yếu tố chính như:

  • Hành vi mua hàng
  • Giới tính
  • Nơi họ sinh sống
  • Tuổi tác

Điều quan trọng không hẳn là sự khác biệt về đặc điểm của họ mà là những tiêu chí khác biệt ảnh hưởng trực tiếp đến hành vi mua hàng của họ. 

3. Truyền tải thông điệp bán hàng theo phân khúc khách hàng

Bằng cách tăng sự hiểu biết về những gì khách hàng đang mua, bạn có thể đối ta hóa cơ hội bán hàng với những sản phẩm đi kèm. Khi nhóm các đối tượng thường xuyên mua hàng với một số sản phẩm nhất định, từ đó nhắm đến mục tiêu với các ưu đãi có liên quan để khuyến khích họ tăng sử dụng sản phẩm. 

Xem thêm: Mindset là gì? Cách nắm bắt tư duy khách hàng hiệu quả trong kinh doanh

VI. Nhân khẩu học đối với mạng xã hội

Mạng xã hội là một kênh truyền thông thu thập thông tin, dữ liệu người dùng với tất cả những thông tin cần thiết như tên, tuổi, quê quán,... và từ những trang mạng xã hội này cũng giúp chúng ta hiểu được không chỉ là các con số thống kê về nhân khẩu học mà còn là những đặc điểm tính cách và xu hướng tiêu dùng của mỗi đối tượng.

6

Nhân khẩu học trên mạng xã hội

Thương hiệu hoàn toàn có thể dựa vào dữ liệu đó để quản lý, kiểm soát nhân viên bằng nhiều cách. Hay thậm chí là doanh nghiệp phân tích nhân khẩu học dựa vào dữ liệu mạng xã hội của khách hàng mục tiêu. 

VII. Kết luận  

Nhân khẩu học không còn là yếu tố quá xa lạ với doanh nghiệp trong quá trình xây dựng thương hiệu. Để biết tượng sản phẩm và dịch vụ mà doanh nghiệp đang cung cấp có phù hợp với đối tượng khách hàng mục tiêu hay không, nếu phù hợp thì có những cách nào để tiếp cận đối tượng khách hàng tiềm năng này, đây là lợi ích khi doanh nghiệp phân tích nhân khẩu học