4.0 là gì? Xu hướng marketing trong thời đại 4.0 thay đổi ra sao?

Thời đại 4.0 là cụm từ quá quen thuộc với tất cả chúng ta. Cách mạng 4.0 mở ra kỉ nguyên mới cho nhiều lĩnh vực, trong đó có marketing. Cùng 123job tìm hiểu thời đại 4.0 là gì? Marketing 4.0 là gì qua bài viết dưới đây nhé!

Thời đại công nghệ 4.0 - thời đại của sự chuyển đổi số mạnh mẽ diễn ra trên tất cả các ngành nghề, lĩnh vực và trong đó có marketing.. Thuật ngữ marketing 4.0 từ đó cũng ra đời cùng với nhiều thuật ngữ mới khác như digital marketing, marketing online,... Những đổi mới về công nghệ về tiếp thị đòi hỏi các doanh nghiệp cũng cần có những thay đổi kịp thời để có thể tiếp cận với khách hàng mục tiêu trong bối cảnh thị trường mới. Vậy chính xác thì thời đại 4.0 là gì, thời đại công nghệ 4.0 là gì, marketing 4.0 là gì? Hãy theo dõi bài viết dưới đây để có cái nhìn tổng quan về những thuật ngữ trên nhé!

I. Marketing 4.0 là gì?

Trước hết để hiểu marketing 4.0 là gì, hãy hiểu thời đại 4.0 là gì hay thời đại công nghệ 4.0 là gì?

Con người cho đến ngày nay đã trải qua rất nhiều những cuộc cách mạng, cách mạng nông nghiệp, cách mạng công nghiệp, cách mạng 1.0, 2.0, 3.0 và gần đây nhất, cuộc cách mạng mạnh mẽ và có ảnh hưởng to lớn nhất lúc này chính là cuộc cách mạng công nghệ 4.0.

Thời đại 4.0 là thời đại tập trung vào sự phát triển của con người và công nghệ, bao gồm tất cả những gì liên quan đến hệ thống vật lý không gian qua mạng internet. Nhờ có sự lên ngôi của thời đại 4.0, mọi mặt đời sống, sản xuất của chúng ta đã thay đổi, mở ra nhiều cơ hội hơn cho tất cả các lĩnh vực, trong đó có marketing!

Marketing 4.0 là gì? Tiếp thị 4.0 là gì?

Marketing 4.0 là gì? Tiếp thị 4.0 là gì? Marketing 4.0 hay còn gọi là tiếp thị 4.0 là hình thức marketing gắn liền với Internet, từ việc hình thành sản phẩm, phân phối, tiếp thị quảng cáo đều gắn liền với môi trường internet.

Nếu marketing 1.0 lấy sản phẩm làm trung tâm, các doanh nghiệp cạnh tranh về tính năng chất lượng sản phẩm dịch vụ; marketing 2.0 lấy khách hàng làm trung tâm, sự cạnh tranh chủ yếu là về sự khác biệt trong định vị thương hiệu; marketing 3.0 lấy con người làm trung tâm, định vị dựa trên các sứ mệnh, tầm nhìn và giá trị mà doanh nghiệp đóng góp cho xã hội thì marketing 4.0 là hình thức tiếp thị lấy con người trong kỷ nguyên kỹ thuật số làm trung tâm cho mọi hoạt động, tập trung vào sự kết nối, chia sẻ.

II. Xu hướng marketing 4.0 thay đổi ra sao?

Những thay đổi tác động mạnh mẽ tới marketing của thời đại công nghệ 4.0 là gì? Cuộc cách mạng công nghệ 4.0 với sự phát triển của internet, của vạn vật kết nối, của “thế giới phẳng” đã đem đến nhiều sự thay đổi. Khách hàng hiện nay quyền lực hơn,có nhiều sự lựa chọn hơn, nhiều yếu tố chi phối quyết định của họ hơn, đòi hỏi người làm marketing cũng cần có những thay đổi,trong cách tiếp cận.

Philip Kotler - cha đẻ của marketing hiện đại có đề cập đến trong cuốn sách nổi tiếng của mình - Marketing 4.0: Moving from Traditional to Digital về sự chuyển dịch từ marketing 4P sang marketing 4C trong kỷ nguyên marketing 4.0. Xu hướng 4C trong marketing 4.0 là gì?

Xu hướng marketing 4.0 là gì?

Co-creation : Chữ P đầu tiên trong mô hình marketing phiên bản 4.0 là gì? Sản phẩm không chỉ do cá nhân doanh nghiệp tạo ra nữa mà còn dựa vào trải nghiệm, kiến thức và nhu cầu của cộng đồng. Hình thức Co-creation có thể nhận thấy rõ nhất ở các công ty công nghệ, cộng đồng người dùng sử dụng sản phẩm của họ không ngừng phản hồi, giúp doanh nghiệp cải tiến sản phẩm của mình dựa trên trải nghiệm của chính khách hàng của họ. Bộ phận R&D sẽ căn cứ vào những phản hồi góp ý của người dùng, chọn lọc và phân tích để đưa ra những phương án phù hợp nhất để cải tiến hay hình thành lên sản phẩm mới. 

Lego ideas là một cộng đồng trực tuyến tập hợp những fan hâm mộ của trò chơi xếp hình sáng tạo này do chính Lego thành lập nên với mục đích khuyến khích fan đưa ra các ý tưởng mới cho các thiết kế của các sản phẩm lego. Ý tưởng nào nhận được hơn 10.000 lượt yêu thích sẽ cân nhắc đem đi thương mại hóa và tác giả của ý tưởng tất nhiên sẽ được tham gia vào quá trình này.

Currency: Không còn là price - một mức giá cố định cho sản phẩm. Marketing 4.0 định giá sản phẩm dịch vụ dựa trên nhu cầu thị trường, giá cả có thể linh hoạt thay đổi dựa vào nhu cầu của người dùng, khả năng cung ứng của doanh nghiệp, cân bằng giữa cung và cầu để đưa ra những phương án tối ưu nhất cho cả khách hàng và doanh nghiệp. Dễ nhận thấy nhất, ví dụ tiêu biểu cho xu hướng currency này là các hãng dịch vụ vận chuyển công nghệ Grab, Go Việt,... Thông thường, khi sử dụng dịch vụ taxi truyền thống thì dù mưa hay nắng cũng sẽ chỉ có một mức giá cố định. Còn định giá của Grab hay Go việt sẽ linh hoạt theo tình hình như có trong giờ cao điểm hay có đang tắc nghẽn?

Không chỉ định giá dựa vào thị trường mà doanh nghiệp còn định giá dựa trên khách hàng của mình là ai, khách hàng đôi khi còn được giảm giá khi sử dụng dịch vụ nhiều lần, lâu dài. Có thể thấy Currency là cách định giá có thể giữ chân khách hàng. Điều này rất độc đáo và hiệu quả bởi ai cũng biết, chi phí để tìm một khách hàng mới bao giờ cũng cao hơn chi phí để giữ chân một khách hàng mới. Làm được điều này tất nhiên là nhờ có những công nghệ 4.0 hiện đại. 

Communal Activation (Kích hoạt cộng đồng). Từ xu hướng cải tiến chữ C đầu tiên, Co-creation - tạo ra sản phẩm mới, cải tiến mới nhờ thông tin từ cộng đồng, chúng ta có chữ C thứ 3, Communal Activation - quay lại tiếp cận chính cộng đồng đó. Vì mới được tạo ra dựa trên nhu cầu của khách hàng, nên sản phẩm mới chắc chắn sẽ được đón nhận dễ dàng hơn. Chính từ những người dùng đầu tiên trong cộng đồng này sẽ lan tỏa, truyền bá thông tin sản phẩm qua các cộng đồng khác nữa và tiếp tục được đánh giá và cải tiến. Thứ một sản phẩm cần trong thời đại công nghệ 4.0 là gì? không còn là Place nữa mà là Communal Activation - biến cộng đồng trở thành kênh phân phối của doanh nghiệp.

Ví dụ như Tima là sàn kết nối tài chính ngang hàng tại Việt Nam. Tại nền tảng này, khách hàng có vốn sẽ cho khách hàng cần vốn mượn tiền mà không thông qua trung gian như các ngân hàng truyền thống.

Conversation (Thảo luận). Chữ P thứ 4 trong thời đại marketing 4.0 là gì ? Chính là Conversation. Tiếp thị 4.0 là gì trong thời đại vạn vật kết nối, chúng ta hoàn toàn có thể tận dụng chính những cuộc thảo luận của khách hàng về sản phẩm, về thương hiệu để truyền thông cho chính mình một cách miễn phí. Món quà tuyệt vời nhất của thời đại công nghệ 4.0 là gì? chính là Social media - nơi mà khách hàng có thể thảo luận với nhau, chia sẻ trải nghiệm của bản thân. Nếu tận dụng được điều đó, để khách hàng nói về sản phẩm sẽ khiến sản phẩm, thương hiệu nhanh chóng trở nên gần gũi đáng tin cậy hơn với công chúng. Đó chính là một kênh quảng bá tuyệt vời, vô cùng hiệu quả cho doanh nghiệp, tuy nhiên cũng có thể trở thành kênh “giết chết” thương hiệu nhanh nhất nếu doanh nghiệp mắc sai lầm.

Như vậy từ marketing 4P, tiếp thị 4.0 đã có những bước chuyển, bước tiếp cận hợp lý hơn với thời đại đó là marketing 4C như trên.

III. Big Data - theo chân khách hàng để hiểu khách hàng

Big data trong thời đại 4.0 là gì? Một thuật ngữ hết sức quen thuộc ngày nay, Big Data là tập hợp dữ liệu khổng lồ, đa dạng và phức tạp mà hệ thống máy tính thông thường không thể xử lý được. Big Data đòi hỏi có những kỹ thuật khai thác thông tin đặc biệt bao gồm: Phân tích, thu thập, giám sát  dữ liệu, tìm kiếm, chia sẻ, lưu trữ, truyền nhận, trực quan, truy vấn và tính riêng tư.

Big data trong thời đại tiếp thị 4.0 là gì

Quá trình nhận biết và mua hàng của khách hàng trong thời đại tiếp thị 4.0 được mô tả dưới dạng phễu như sau: 

Vai trò của sức mạnh thời đại công nghệ 4.0 là gì trong quá trình trên (phễu)? Nhờ có các nền tảng kỹ thuật số, doanh nghiệp có thể nắm được mọi tài nguyên của khách hàng từ đó biết được khách hàng đang ở giai đoạn nào của phễu marketing 4.0 để có những cách tiếp cận, chiến lược phù hợp đối với đối tượng khách hàng đó.

Nếu không có những tiến bộ tiếp thị 4.0, doanh nghiệp sẽ không thể có các phương án cho những tập khách hàng trong giai đoạn cụ thể, dẫn đến buộc phải sử dụng 1 phương pháp cho tất cả khách hàng - cách làm tốn thời gian công sức nhưng hiệu quả lại không cao. Marketing 4.0 là thời đại tiếp thị đúng người, đúng thời điểm, đúng nội dung tiếp cận.

Doanh nghiệp ngày nay có xu hướng sở hữu Big Data của riêng mình như Ebay, Facebook , Youtube, Google, Tiktok,... Các doanh nghiệp lưu trữ lại các thông tin, thao tác, phản hồi của khách hàng trên các nền tảng của mình để sử dụng cho các mục đích tiếp thị.

Lợi ích mà Bigdata đem lại là vô cùng tuyệt vời: 

• Giúp tiết kiệm thời gian phát triển và tối ưu hóa sản phẩm
• Cắt giảm nhiều chi phí
• Hỗ trợ quá trình ra quyết định
• Nâng cao hiệu quả các chiến dịch marketing

Bên cạnh những lợi ích cho doanh nghiệp, Big Data cũng giúp khách hàng có những trải nghiệm tốt hơn. Khi bạn mua sắm trên Shopee, Tiki hoặc những trang tương tự, các trang này sẽ đưa ra gợi ý cho bạn về những sản phẩm liên quan đến sản phẩm mà bạn đang chủ động tìm kiếm.

IV. Ứng dụng công nghệ VR (Virtual Reality – thực tế ảo) trong Marketing 4.0

Công nghệ VR cho phép người dùng tạo ra một môi trường được giả lập qua các ứng dụng phần mềm chuyên dụng, hiển thị trên màn hình máy tính hoặc thông qua kính thực tế ảo với mục đích đem lại những trải nghiệm thực tế, thật nhất cho người xem.

VR marketing trong tiếp thị 4.0 là gì? 

Tiếp thị 4.0 thông qua công nghệ này có thể đem đến trải nghiệm thực tế sản phẩm cho khách hàng, phục vụ các hoạt động truyền thông quảng bá hình ảnh cũng như thúc đẩy quá trình ra quyết định mua của khách hàng.

Công nghệ VR đặc biệt hữu dụng đối với các doanh nghiệp bán các sản phẩm bất động sản, ngoài ra nhất nhiều marketer đã tạo ra những trải nghiệm từ công nghệ VR cho khách hàng với tiện ích trải nghiệm không gian quán ăn, quán cafe, bảo tàng, triển lãm,...

V. Quảng cáo hiển thị lên ngôi trong thời Marketing 4.0

Quảng cáo phổ biến nhất thời đại 4.0 là gì? Chắc chắn là quảng cáo hiển thị. Quảng cáo hiển thị là một loại hình quảng cáo trực tuyến xuất hiện dưới các hình thức khác nhau như quảng banner, rich media. Quảng cáo hiển thị dựa vào các yếu tố hình ảnh, âm thanh, video để truyền tải một thông điệp quảng cáo nào đó. 

Hãy làm một khảo sát nhỏ với chính những website mà bạn thường ghé thăm, bạn có nhìn thấy các quảng cáo xuất hiện ở các vị trí như sidebar, top, footer hay ngay cả trong bài viết của trang web đó? Đó chính là cách mà quảng cáo hiển thị tiếp cận đối tượng công chúng mục tiêu.

4.0 là gì? Quảng cáo hiển thị ứng dụng công nghệ trong thời đại marketing 4.0

Các quảng cáo hiển thị này còn áp dụng công nghệ retargeting - công nghệ quan trọng giúp tăng hiệu quả nhận diện thương hiệu của quảng cáo. Công nghệ này cho hiển thị quảng cáo của bạn với tần suất cao hơn đối với những đối tượng từng ghé qua website của bạn. Đồng nghĩa với việc tác động vào những đối tượng có hứng thú với sản phẩm, dịch vụ của doanh nghiệp nhằm thúc đẩy quá trình ra quyết định mua.

Lý do doanh nghiệp không thể bỏ qua quảng cáo hiển thị trong thời đại 4.0 là gì? Đó chính là nằm ở những công nghệ hiện đại tiên tiến như retargeting trên môi trường social media giúp doanh nghiệp tối ưu hóa hiệu quả quảng cáo, tiếp cận đúng người, phục vụ nhiều mục đích marketing của doanh nghiệp.

VI. Hướng đi cho doanh nghiệp nếu muốn Marketing thành công trong thời đại 4.0 là gì ?

1. Thay đổi từ “phân khúc và chọn thị trường mục tiêu” đến “sự chấp nhận của cộng đồng”

Trong các bước của một kế hoạch marketing truyền thống không thể thiếu bước phân tích thị trường phân khúc và lựa chọn thị trường mục tiêu dựa trên các yếu tố nhân khẩu học, tâm lý và hành vi. Doanh nghiệp lựa chọn và quyết định phân khúc khách hàng mục tiêu để chinh phục một cách đơn phương mà không cần sự chấp thuận của khách hàng dẫn đến việc đối với nhiều khách hàng, các chiến dịch quảng cáo của doanh nghiệp hướng tới họ là một sự phiền phức, xâm phạm quyền riêng tư.

Mối quan hệ truyền thông này giữa doanh nghiệp và khách hàng là mối quan hệ một chiều: thợ săn và con mồi - doanh nghiệp tự “nhắm” khách hàng và “tấn công” bằng các chương trình truyền thông.

Khác với marketing truyền thống, vậy sự khác biệt của quá trình xác định khách hàng mục tiêu trong thời đại  marketing 4.0 là gì? Đó là tìm kiếm sự chấp nhận của cộng đồng.

4.0 là gì? marketing 4.0 là gì? tiếp thị 4.0 là gì?

Hiện nay, trong thời đại tiếp thị 4.0, khách hàng kết nối với nhau trong các mạng lưới cộng đồng theo chiều ngang (các diễn đàn, các nhóm trên mạng xã hội,...). Các cộng đồng được hình thành theo cơ chế được sự chấp nhận, tự nguyện tham gia của các thành viên, các đặc tính của cộng đồng do chính họ quyết định (Ví dụ như diễn đàn mẹ bầu, diễn đàn yêu nấu ăn,...)

Các cộng đồng đã có sẵn với các đặc tính có sẵn và khách quan, việc của doanh nghiệp là trở thành người đồng hành được chấp thuận của cộng đồng này. Doanh nghiệp không cố nhồi nhét sản phẩm vào đầu khách hàng, mà sản phẩm của doanh nghiệp lúc này giống như một giải pháp cho các thành viên trong cộng đồng, dẫn đến việc sản phẩm sẽ được đón nhận một cách tự nhiên.

2. Thay đổi từ “định vị với sự khác biệt thương hiệu” đến “định vị với nhân cách hóa thương hiệu”

Như đã nó ở trên, thương hiệu muốn phát triển mạnh mẽ cần có sự chấp nhận của cộng đồng. Thương hiệu doanh nghiệp được xây dựng dựa trên sự đồng hành, hợp tác, chia sẻ, sáng tạo… cùng với cộng đồng như một “thực thể sống”. Trong thời đại Marketing 4.0, thương hiệu không còn chỉ xây dựng dựa trên định vị và các yếu tố nhận diện như logo, khẩu hiệu, mà còn cần được“nhân cách hóa” như một con người.

Cho thương hiệu một nhân bản với đặc tính, tính cách, cảm xúc tạo nên chiều sâu cốt lõi bên trong từ đó hình ảnh thương hiệu có hồn và gần gũi hơn với khách hàng. Nhân cách hóa giúp doanh nghiệp dù cho thông điệp và cách thức truyền tải (vẻ bên ngoài) thay đổi linh hoạt nhưng vẫn giữ được bản sắc, màu sắc cốt lõi trong lòng khách hàng.

Logo Google - nhân cách hóa trong thời đại 4.0 là gì?

Ví dụ lớn nhất về việc nhân cách hóa thương hiệu có thể kể đến như Google - với giá trị cốt lõi, hình mẫu là một nhà thông thái hiểu biết và rất đáng tin cậy. Nhân cách đó đã ăn sâu vào tâm trí người dùng thông qua những lần trải nghiệm, sử dụng các sản phẩm, tiện ích của google nên dù google có thay đổi logo liên tục theo các chủ đề trong năm cũng không làm ảnh hưởng tới hình ảnh của google trong công chúng.

3. Thay đổi từ 4P đến 4C

Mô hình marketing truyền thống đã có nhiều sự thay đổi từ mô hình căn bản là marketing 4P Product - Price - Place - Promotion dịch chuyển thành Marketing 4C Customer Solution - Customer Cost - Convenience - Communication và cập nhật gần đây nhất là mô hình 4C cao cấp hơn Co-creation (đồng sáng tạo) - Currency (tiền tệ) - Communal Activation (kích hoạt cộng đồng) - Conversation (trò chuyện).

Mô hình marketing 4C thời đại 4.0 cho phép khách hàng tham gia vào tất cả các khâu từ thiết kế sản phẩm đến định giá, phân phối thậm chí cả truyền thông quảng cáo (bạn đọc có thể theo dõi phần II của bài viết để hiểu rõ thêm về mô hình marketing 4C)

4. Từ mô hình AIDA đến mô hình 5A

Trước đây, mô hình customer journey - hành trình khách hàng được sử dụng phổ biến là mô hình AIDA với hình dạng phễu với 4 chữ cái đại diện cho Attention - Chú ý, Interest - Quan tâm, Desire - Mong muốn và Action - Hành động.

Dần dần, mô hình phổ biến và được vận dụng nhiều hơn là mô hình 4A (vẫn giữ nguyên dạng hình vẽ) bao gồm các giai đoạn: Aware (Nhận biết), Attitude (Thái độ), Act (Hành động) và Act again (Lặp lại hành động).

Giai đoạn marketing 4.0, Philip Kotler đã giới thiệu trong cuốn sách của mình mô hình 5A: Awareness (nhận biết), Appeal (thu hút), Ask (tìm hiểu), Action (hành động), Advocate (ủng hộ).

Những thay đổi của thời đại 4.0 đã làm cho hành trình khách hàng trở nên linh hoạt hơn. Mô hình 5A không bị bó hẹp ở dạng hình phễu mà còn có thể phình ra hay thu hẹp ở bất cứ giai đoạn nào, tùy loại hình kinh doanh hay chu kì sống của sản phẩm.

Mô hình phễu 4.0 là gì? 

5. Từ “quy trình dịch vụ khách hàng” đến “chăm sóc khách hàng cộng tác”.

Với quan điểm chăm sóc khách hàng trước kia, khách hàng được xem là các mục tiêu của doanh nghiệp và chỉ khi họ mua sản phẩm, khách hàng mới được xem như là vua và tất nhiên được đối xử theo cách hoàn toàn khác. Quan điểm này dễ khiến cho các khách hàng của doanh nghiệp cảm thấy không thoải mái, có thể khiến doanh nghiệp mất đi nhiều khách hàng tiềm năng.

Vì vậy mà ngày nay, quan điểm mới trong chăm sóc khách hàng được ứng dụng đó là quan điểm mọi khách hàng đều bình đẳng, đều xứng đáng được tư vấn và chăm sóc tốt nhất trong mọi giai đoạn của quá trình mua hàng, dù họ có ra quyết định mua hay không.

Lắng nghe cộng đồng khách hàng - 4.0 là gì? marketing 4.0 là gì? tiếp thị 4.0 là gì?

Ngoài việc đáp ứng các nhu cầu của khách hàng theo các nguyên tắc và quy trình tiêu chuẩn sẵn có do doanh nghiệp đặt ra, các công ty còn cần nỗ lực lắng nghe và phản hồi khách hàng, tuân thủ những quy tắc được cả công ty và khách hàng chấp thuận.

Việc lắng nghe khách hàng và để khách hàng góp phần xây dựng lên các điều khoản chăm sóc khách hàng còn giúp doanh nghiệp tránh được tình trạng quá tải khi giải quyết các vấn đề cho khách hàng của mình, đồng thời giảm những khiếu nại hay không hài lòng của khách hàng. Biến khách hàng thành cộng sự sẽ đem lại nhiều lợi ích cho doanh nghiệp trong thời đại công nghệ 4.0.

VI. Kết luận

Qua bài viết trên, 123job đã đưa ra những cái nhìn tổng quát cũng như những ví dụ chi tiết để bạn đọc có thể hiểu rõ ràng hơn các khái niệm 4.0 là gì, marketing 4.0 là gì, tiếp thị 4.0 là gì và cách mà thời đại công nghệ 4.0 đã thay đổi và thúc đẩy lĩnh vực marketing phát triển như thế nào. Marketing luôn là yếu tố tiên quyết trong sự thành công của một doanh nghiệp, hiểu rõ về các xu hướng marketing, đặc biệt là marketing 4.0 sẽ giúp ích rất nhiều trong quá trình xây dựng kế hoạch cũng như thực hiện chiến lược marketing cho doanh nghiệp.