Hiệu ứng hào quang là gì? Những cách để có thể ứng dụng Halo Effect trong kinh doanh? Hãy theo dõi bài viết mà chúng tôi chia sẻ dưới đây để có thêm những thông tin bổ ích về hiệu ứng hào quang nhé
Đã bao giờ chính bản thân bạn trông thấy một người mà có vẻ ngoài hấp dẫn và nghĩ rằng người đó chắc hẳn cũng rất thông minh, rất tốt bụng? Lối tư duy này có vẻ như rất vô lý ấy chính là biểu hiện rõ nét mà hiệu ứng hào quang (Halo Effect) mang lại, khi chúng ta có xu hướng đã cho phép một phẩm chất hấp dẫn của một người nào đó ảnh hưởng đến những đánh giá của chúng ta đối với những khía cạnh không liên quan khác. Từ những kết quả của một nghiên cứu tâm lý cho rằng, hiệu ứng hào quang đã nhanh chóng được trở thành một trong những hiệu ứng mà được ứng dụng nhiều nhất ở trong kinh doanh, đặc biệt chính là trong truyền thông tiếp thị hay quảng cáo.
I. Hiệu ứng hào quang là gì?
Vào năm 1920, nhà tâm lý học có tên là Edward Thorndike đã công bố một thí nghiệm đặc biệt của bản thân mình trong bài báo có tiêu đề chính là: “The Constant Error in Psychological Ratings” (tạm dịch là: Sai lầm kinh điển về mặt tâm lý trong đánh giá). Thí nghiệm này đã yêu cầu các cán bộ chỉ huy ở trong một quân đội đánh giá những phẩm chất của cấp dưới mình, bao gồm cả ngoại hình và khả năng lãnh đạo, lòng trung thành hay trí thông minh và mức độ tin cậy. Kết quả cho thấy là, những người mà có một phẩm chất sẽ được đánh giá cao, từ đó dẫn đến sự xếp hạng cao cho những phẩm chất khác, trong khi đó những người lính mà có một số điều đã bị đánh giá tiêu cực thì còn kéo theo những phẩm chất khác mà cũng bị xếp hạng thấp hơn. Qua đó, hiệu ứng hào quang nhà tâm lý học người Mỹ đã đưa ra kết luận: “Những xếp hạng này rõ ràng sẽ bị ảnh hưởng rất nhiều bởi những cách mà chúng ta tạo ra cảm nhận chung đối với một người, hoặc khá tốt hay khá tệ; từ đó đưa ra được các đánh giá về hiệu ứng hào quang từng mỗi phẩm chất mà dựa theo cảm nhận chung này.” Từ đó, thuật ngữ “Halo Effect” (hay là: Hiệu ứng hào quang) đã chính thức được ra đời.
Hiệu ứng hào quang là gì?
Theo đó, ta có thể thấy hiệu ứng hào quang chính là một loại thiên vị nhận thức, nó ẩn chứa trong đó ấn tượng tổng thể của bản thân mỗi chúng ta đối với một người hay sự vật, hiện tượng hiệu ứng hào quang sẽ ảnh hưởng đến những cách mà chúng ta đánh giá được những đặc điểm khác của người và sự vật, hiện tượng ấy ngay cả khi chúng ta vẫn chưa hề hiểu rõ về nó. Điều này đã được lý giải rằng trong khi não bộ hình thành những ấn tượng hiệu ứng hào quangban đầu về ai đó hoặc về một cái gì đó, bản thân chúng ta sẽ thường cố gắng để chứng minh rằng những ấn tượng đó chính là đúng. Tương phản đối với hiệu ứng hào quang chính là hiệu ứng ác quỷ (tên tiếng Anh chính là: Devil Effect hoặc Horn Effect), tức chính là một ấn tượng hiệu ứng hào quang xấu đối với một phẩm chất nào đó của một người hay sự vật, từ đó sẽ làm cho chúng ta có những thành kiến không tốt đối với các phẩm chất khác của người hay sự vật khác.
Một ví dụ điển hình của hiệu ứng hào quang chính là những người mà có bề ngoài ưa nhìn thường sẽ khiến chúng ta tin rằng họ chính là người thông minh hay giỏi giang và tốt bụng. Một nghiên cứu hiệu ứng hào quang của những nhà khoa học khác cũng đã chỉ ra rằng, hiệu ứng hào quang nhiều nhà quản lý sẽ có thể đánh giá hiệu quả làm việc của những nhân viên của mình dựa trên những cảm giác mà sự nhiệt tình của các nhân nhân viên đó đem lại trước khi mà phân tích kỹ lưỡng về kiến thức hay năng lực làm việc thực thụ. Chính lúc này, hiệu ứng hào quang sẽ từ sự nhiệt tình đã tỏa ra và từ đó làm các phẩm chất khác như kiến thức và năng lực làm việc cũng sẽ trở nên “tỏa sáng” hơn mặc dù chúng đã không liên quan gì đến nhau.
Xem thêm: Hiệu ứng Dunning Kruger là gì? Liệu bạn có mắc hiệu ứng này?
II. Quá trình hoạt động của hiệu ứng hào quang
Các công ty đã tạo ra được Halo effect bằng việc định vị thương hiệu tận dụng được những thế mạnh hiện có của họ. Đối với việc sự tập trung của các nỗ lực tiếp thị vào những chạy quảng cáo sản phẩm và chạy quảng cáo dịch vụ mà có hiệu suất cao, thành công, từ đó khả năng hiển thị của công ty cũng đã tăng lên và uy tín hay tài sản thương hiệu tăng cường.
Khi những người tiêu dùng mà có trải nghiệm tích cực đối với các sản phẩm của các thương hiệu sẽ có khả năng hiển thị cao, từ đó họ nhận thức hiệu ứng hào quang hình thành xu hướng trung thành đối với thương hiệu có lợi cho thương hiệu, những dịch vụ của nó. Niềm tin kế hoạch truyền thông này mặc dù đã không có kinh nghiệm chạy quảng cáo tích cực đối với các dịch vụ khác. Lý do chính là nếu một công ty đặc biệt giỏi một thứ nhuwnng chắc chắn họ sẽ giỏi một thứ khác.
Hiệu ứng hào quang là gì?
Các công ty, doanh nghiệp tạo ra Halo effect bằng cách tận dụng được các thế mạnh hiệu ứng hào quang hiện có của họ. Halo effect đã làm tăng lòng trung thành của những định vị thương hiệu, từ đó đã củng cố hình ảnh và uy tín thương hiệu, qua đó chuyển thành tài sản thương hiệu cao. Những công ty sử dụng Halo effect để có thể thiết lập được mình chính là người dẫn đầu ở trong các ngành công nghiệp của họ. Khi những sản phẩm định vị thương hiệu in dấu tích cực ở trong tâm trí người tiêu dùng, từ đó sự thành công của những sản phẩm đó sẽ ảnh hưởng vô cùng lớn đến chạy quảng cáo những sản phẩm khác. Cuối cùng, có thể nói các doanh nghiệp có thể giành được những thị phần và tăng lợi nhuận.
Xem thêm: Top 10 hiệu ứng tâm lý thú vị để quản trị doanh nghiệp hiệu quả
III. Ví dụ về hiệu ứng hào quang tác động đến tâm lý khách hàng
Halo effect đã áp dụng cho một loạt những danh mục, bao gồm cả con người, trong tổ chức, ý tưởng hay cả thương hiệu. Ví dụ, công ty Apple đã được hưởng lợi đáng kể từ việc áp dụng chạy quảng cáo Halo effect . Với việc phát hành iPod, hiệu ứng hào quang từ đó đã có sự suy đoán thị trường và doanh số của các dòng máy tính xách tay Mac của Apple cũng đã tăng lên do sự thành công của iPod.
Theo nghĩa bóng có thể nói một vầng hiệu ứng hào quang đã được hình thành và trải rộng ở trên thương hiệu. Nó còn có hiệu quả cho phép mở rộng được các dịch vụ sản phẩm. Ví dụ, iPod chính là thành công của Apple, từ đó cho phép phát triển chạy quảng cáo được các sản phẩm tiêu dùng khác có thể kể đến như Apple Watch hay iPhone và iPad. Nếu sản phẩm sau mà mờ nhạt so với những sản phẩm hàng đầu thì sự thành công của những sản phẩm định vị thương hiệu hàng hiệu ứng hào quang đầu sẽ có teher giúp bù đắp cho sự thất bại.
Hiệu ứng hào quang là gì?
Hiện tượng một sản phẩm này còn có tác động tốt đến cho một sản phẩm khác có teher kể đến như trường hợp Apple đã được coi là một ví dụ gần như hoàn hảo về áp dụng Halo effect. Người mua iPod đã hiệu ứng hào quang chỉ tiếp tục quay trở lại và qua đó doanh số iPhone đã ổn định và tiếp tục chu kỳ.
Halo effect thực chất chính là hiệu ứng lan tỏa đến những khách hàng. Một khi khách hàng có được ấn tượng tốt đẹp về những sản phẩm đầu tiên của bạn thì chắc chắn họ sẽ đi theo ấn tượng đó rất lâu. Ở trong tâm lý của khách hàng, khi những sản phẩm đầu tiên kế hoạch truyền thông tốt thì chắc hẳn họ sẽ cho rằng các sản phẩm sau sẽ tốt. Nếu sản phẩm chạy quảng cáosau của những doanh nghiệp không tốt, ấn tượng ban đầu của họ sẽ bù đắp cho nó. Ngược lại, nếu những khách hàng có ấn tượng không tốt đôi với sản phẩm của doanh nghiệp, qua đó nó sẽ kéo dài ở trong tâm lý khách hàng. Điều này còn gây khó khăn vô cùng lớn cho những doanh nghiệp.
Xem thêm: TOP 13 hiệu ứng tâm lý phổ biến trong marketing - bán hàng
IV. Ứng dụng thuật tâm lý halo effect để kinh doanh hiệu quả
1. Dựa hơi” của các thương hiệu nổi tiếng để PR và phát triển
Đây chính là hiện tượng khá phổ biến ở trong đời sống của chúng ta đã và đang gặp phải, nó được biểu hiện bởi sự nổi lên hay ra đời đằng sau sự thành công của những nhãn hàng nào đó về kế hoạch truyền thông, từ đó đã kéo theo sự lên đời của hàng loạt những sản phẩm được ăn theo đó.
2. Thương hiệu có tên tuổi tiết kiệm chi phí Marketing sản phẩm ra sau nhờ Halo effect
Hiệu quả của việc quảng cáo không những mang lại cho người anh em sinh sau để muộn có được những thành công sau đó, nó đóng góp một vai trò quan trọng kế hoạch truyền thông để những sản phẩm cùng hãng đạt được độ hot nhất định. Trong đó có một ví dụ tiêu biểu mà chúng ta có thể kể đến như Mac – từ Apple.6
3. Tạo ấn tượng tốt với các trang tin điện tử
Bên cạnh việc tự PR cho thương hiệu của mình bằng những sản phẩm chất lượng ngay từ ban đầu, nhiều công ty, doanh nghiệp đã có một xu hướng chính là nhờ sự phủ song chạy quảng cáo của những trang báo hay trang điện tử để thông qua đó truyền tải được những thông điệp bao trùn ở trong cả chiến dịch.
Xem thêm: Hiệu ứng chim mồi và những mánh khóe trong chiến lược của doanh nghiệp
V. Cẩn trọng với Halo effect vì sếp có thể mất nhân viên xuất sắc chỉ vì những nguyên nhân này!
Từ phát minh của Edward về những trạng thái tâm lý của con người vào thời điểm những năm 20 của thế kỉ XX của chính ông đã giúp Apple xây dựng được thành công . Song hành với đó, Halo effect còn có thể mang lại do doanh nghiệp, đặc biệt chính là những người lãnh đạo, nếu mà không cẩn trọng để Halo effect chi phối, nhà quản lý sẽ có thể mất di những nhân viên xuất sắc của mình
VI. Ứng dụng hiệu ứng hào quang trong quảng cáo
1. Hiệu ứng người nổi tiếng
Đã bao giờ bản thân bạn thắc mắc, liệu Roger Federer có phải là rất am hiểu về xe hơi, còn về Cristiano Ronaldo thì đặc biệt hiểu biết sẽ về dầu gội như cách mà các những siêu sao này xuất hiện trên những quảng cáo của Mercedes-Benz hay Clear Men? Chúng ta đều đã biết những người đàn ông này chính là chuyên gia trong lĩnh vực của họ, nhưng không có một bằng chứng nào cho thấy họ chính là chuyên gia về xe hơi hay những loại dầu gội dành cho nam giới. Tuy nhiên, chính sự xuất hiện của những gương mặt nổi tiếng chạy quảng cáo này lại làm cho những sản phẩm có vẻ đáng tin cậy hơn, và hiệu quả hơn trong mắt công chúng. Hiệu ứng hào quang ở đây đã xuất hiện.
Chỉ cần nhìn vào những số lượng người nổi tiếng mỉm cười đối với chúng ta trên các kênh quảng cáo từ truyền hình cho đến các loại mạng xã hội mỗi ngày, có thể thấy được hiệu ứng định vị thương hiệu đến từ những người nổi tiếng này đã được các nhãn hàng ưa chuộng đến mức nào. Danh tiếng của những ngôi sao sẽ chính là vầng hào quang thuyết phục mạnh mẽ công chúng về uy tín và chất lượng của các nhãn hàng, còn nhãn hàng thì sẽ sẵn sàng chi trả những con số tiền khủng chỉ để một ngôi sao xuất hiện ở trong quảng cáo của mình.
2. Sản phẩm tiên phong
Nếu như việc bạn sử dụng một người nổi tiếng để làm đại diện khiến nhãn hàng có khả năng phải đối mặt đối với những rủi ro nằm ngoài tầm kiểm soát của mình thì việc lựa chọn một sản phẩm tốt nhất của thương hiệu của chúng ta làm đại diện cho chính thương hiệu có vẻ chính là một cách khôn ngoan hơn. Hãy phát triển được thật tốt một sản phẩm nào đó, từ đó tập trung quảng cáo sao cho nó hiện lên được trước mắt công chúng định vị thương hiệu trong một cách cực kỳ xuất sắc, và từ đó các sản phẩm còn lại của thương hiệu sẽ tự động được hưởng những tiếng thơm theo. Đó chính là cách mà hiệu ứng hào quang hoạt động như sau: khi một công ty mà có một sản phẩm tốt, tâm lý khách hàng sẽ có thể nảy sinh được giả định rằng những sản phẩm khác của công ty đó cũng tốt như vậy. Bản thân bạn chỉ cần giỏi nhất một thứ gì đó, qua đó hiệu ứng Halo kế hoạch truyền thông sẽ có thể giúp kéo phần còn lại của dịch vụ của bạn về phía trước.
3. Hình thức và sản phẩm quảng cáo
Trong lĩnh vực hành vi của những người tiêu dùng, hiệu ứng hào quang cũng qua đó đã được chứng minh rằng: khi không có những thông tin cụ thể về sản phẩm, hay đánh giá của người tiêu dùng về những công dụng của sản phẩm có thể bị ảnh hưởng bởi các ấn tượng chung của họ về sản phẩm (dựa theo nghiên cứu của Beckwith và Lehmann vào năm 1975; Boatwright, Kalra và Zhang vào năm 2008). Đó chính là lý do mà mọi sản phẩm định vị thương hiệu đều hiện lên trong quảng cáo đều lung linh, rất đẹp đẽ để có thể tạo được hiệu ứng, kế hoạch truyền thông thiện cảm với những công chúng ngay từ cái nhìn đầu tiên
Xem thêm: Những nguyên tắc để thành công trong xây dựng chiến lược kinh doanh
VII. Kết luận
Không thể phủ nhận rằng, về việc vận dụng được một cách khôn khéo hiệu ứng hào quang sẽ có thể giúp các nhà quảng cáo tiếp cận được công chúng kế hoạch truyền thông một cách dễ dàng và từ đó đạt được hiệu quả nhanh chóng hơn. Tuy nhiên, rõ ràng những công chúng cũng đang trở nên thông thái, tỉnh táo hơn để có thể hiểu rằng không phải thứ gì lấp lánh cũng chính là kim cương và trong quảng cáo cũng vậy. Bởi vậy, công chúng sẽ có quyền lựa chọn tiếp nhận những loại hào quang nào thay vào đó để quyền chủ động rơi vào tay những nhà quảng cáo.