Quản trị nhân sự là một trong những công việc quan trọng không chỉ trong các doanh nghiệp mà còn ở bất kỳ tổ chức nào. Vậy quản trị nhân sự là gì và quản trị nhân sự đóng vai trò như thế nào trong các doanh nghiệp? Chúng ta hãy cùng tìm hiểu nhé!

 

Quản trị nhân sự là hoạt động chức năng vô cùng quan trọng có sự tác động lớn tới sự thành công hay thất bại của doanh nghiệp, đặc biệt là những doanh nghiệp giai đoạn khởi nghiệp.Tuy nhiên, các doanh nghiệp trong giai đoạn này với sự hạn chế về các nguồn lực đã chưa thực sự quan tâm về công tác quản trị nhân sự. Trong bài viết này, 123job sẽ đề cập tới một số vấn đề quan trọng nhất cần được các doanh nghiệp chú ý.

Quản trị nhân sựQuản trị nhân sự là hoạt động chức năng vô cùng quan trọng có sự tác động lớn tới sự thành công hay thất bại

I. Quản trị nhân sự cần học hỏi và tham khảo từ chuyên gia

Trong những năm đầu khởi nghiệp, chủ doanh nghiệp luôn chú trọng và phải đồng thời lo toan về các vấn đề chiến lược đến tài chính - kế toán, công nghệ, thị trường, nhân sự… Thực tế này đã đáp ứng yêu cầu xử lý nhanh các vấn đề, chi phí thấp, linh hoạt, phù hợp với cơ cấu tổ chức và đội ngũ nhân sự chưa được hoàn thiện. Tuy nhiên, kết quả khảo sát của Báo cáo chất lượng lãnh đạo doanh nghiệp ngoài quốc doanh Việt Nam (2013) đã cho thấy chủ doanh nghiệp thường yếu về các vấn đề liên quan đến quản trị nhân sự.

Trong giai đoạn khởi nghiệp, các năng lực quản trị nhân sự của chủ doanh nghiệp được ví như chiếc áo quá chật so với mục tiêu, tham vọng phát triển bản thân. Do vậy, rất nhiều vấn đề của doanh nghiệp đã phát sinh và thiếu giải pháp đột phá và tính hệ thống bởi chủ doanh nghiệp gặp khó khăn trong khi ra quyết  định. Điểm đáng nói hơn cả, đó là ít chủ doanh nghiệp nhận ra những hạn chế này và có hành động như huy động mọi sự tham gia của chuyên gia…

Nếu chủ doanh nghiệp vượt qua được chính mình, coi trọng giá trị cốt lõi của doanh nghiệp và có giải pháp phù hợp về quản trị nhân sự thì khả năng để thành công của doanh nghiệp sẽ cao hơn rất nhiều. Bởi xét cho cùng, các nguyên nhân thất bại đa phần đều đến từ việc thiếu nhân sự đủ năng lực để điều hành và chèo lái cùng doanh nghiệp thích ứng với sự biến đổi của thị trường.

II. Cần phân chia vai trò và quản trị xung đột rõ ràng giữa các đồng sáng lập doanh nghiệp

Nhiều người đã lựa chọn khởi nghiệp cùng nhau, khởi nghiệp theo nhóm cũng khá phổ biến. Khởi nghiệp theo nhóm sẽ giúp cho các chủ doanh nghiệp cùng nhau triển khai ý tưởng và cùng phát huy thế mạnh của nhau, huy động nguồn lực để chia sẻ mọi rủi ro. Đa phần các doanh nghiệp tư nhân thành công tại Việt Nam có xuất phát điểm từ việc khởi nghiệp theo nhóm.

Tuy nhiên, rủi ro lại đến từ nhiều mâu thuẫn giữa các nhà đồng sáng lập doanh nghiệp bởi sự khác biệt về quan điểm và tranh chấp về lợi ích, không quản trị được sự thay đổi khi ra quyết định cho từng giai đoạn phát triển của doanh nghiệp. Khi công việc khởi đầu khó khăn thì lúc đó các nhà đồng sáng lập doanh nghiệp khá đoàn kết họ sẽ cùng nhau nếm mật nằm gai nhưng khi doanh nghiệp khởi sắc và có kết quả tài chính tốt thì đây cũng là lúc các mâu thuẫn xuất hiện. Bài toán này dẫn đến từ nguyên nhân cơ bản là quản trị nhân sự theo hệ thống chưa tốt, chưa phân vai đúng và rõ ràng giữa những nhà khởi nghiệp để có thể đảm bảo chủ động quản trị nhân sự thay đổi. Quá trình quản trị nhân sự không chuyển đổi kịp từ thói quen sang “đúng vai thuộc bài”.

Thực tế công việc này đòi hỏi các nhà đồng sáng lập cần phải thỏa thuận với nhau ngay từ những ngày đầu khởi nghiệp về các phương thức quản lý nhân sự của doanh nghiệp trong những giai đoạn tiếp theo. Điều này nên được cụ thể hóa vào mọi điều lệ trong công ty. Khi doanh nghiệp đi vào quỹ đạo, cần phải áp dụng triệt để nguyên tắc quản trị công ty và phân định rõ vai trò của từng cá nhân trên vai trò cổ đông công ty, vai trò thành viên hội đồng quản trị, vai trò giám đốc điều hành, hay vai trò chuyên gia tư vấn… Khi doanh nghiệp đi vào quỹ đạo, họ cần có một nhà lãnh đạo đủ tầm và đủ năng lực để quyết sách.

III. Thu hút và giữ chân được nhân tài là điều vô cùng cần thiết

Lý do phổ biến được đưa ra trong giai đoạn khởi nghiệp đó là vấn đề khó khăn trong việc thu hút nhân tài. Doanh nghiệp khởi nghiệp luôn có xu hướng thuê và quản lý nhân sự có mức lương thấp, năng lực đôi khi chưa đáp ứng được các yêu cầu. Đây có lẽ chính là sai lầm lớn đối với doanh nghiệp khi khởi nghiệp sáng tạo và tham vọng có tốc độ tăng trưởng nhanh chóng.

Việc thu hút nhân tài về chính là chìa khóa chính giúp cho quá trình khởi nghiệp thành công. Nhưng để thu hút được nhân tài, quản trị nhân sự doanh nghiệp phải có hai yếu tố chi phối khả năng thu hút đó là tầm nhìn rộng mở của doanh nghiệp và xây dựng các ý tưởng, dự án khởi nghiệp hiệu quả. 

Giải pháp để thu hút người tài cũng khá đa dạng. Doanh nghiệp khởi nghiệp thường được ưu tiên sử dụng quyền chọn mua cổ phần để thu hút nhân sự giỏi về tham gia quản lý điều hành doanh nghiệp. Đây chính là hình thức cùng nhau cam kết và nỗ lực trở thành chủ sở hữu của doanh nghiệp trong tương lai. Đối với các doanh nghiệp khởi nghiệp sáng tạo thì giá trị của doanh nghiệp sau 5 năm có thể gấp ngàn, triệu lần với quy mô hiện tại. Một cổ phiếu tại thời điểm hiện tại sẽ có giá trị lớn trong tương lai.

Giải pháp khác là thuê và cộng tác với các chuyên gia sẽ giúp doanh nghiệp khởi nghiệp sử dụng được chất xám mà không nhất thiết phải tuyển dụng nhân sự. Sự cầu thị và nhiệt huyết của các nhà khởi nghiệp sẽ luôn nhận được sự ủng hộ và hỗ trợ của các chuyên gia thay vì nhận lại nhiều tiền.

IV. Cần quan tâm đầu tư cho hệ thống và xây dựng văn hóa doanh nghiệp

startupQuản trị nhân sự sẽ đem lại kết quả như mong muốn hay không còn phụ thuộc cách áp dụng của nhà quản trị

Với quy mô doanh nghiệp nhỏ thì nhiều doanh nghiệp không chú trọng tuyển dụng nhân sự chuyên trách làm quản lý nhân sự, cũng như thiếu sự chuẩn hóa các quy trình và hệ thống quản trị nhân sự. Các hoạt động được chú ý nhiều gồm các quy chế tuyển dụng, quy chế tiền lương, phúc lợi và văn hóa doanh nghiệp…

Do thiếu tính hệ thống, nên các công việc sẽ được xử lý nhiều theo sự vụ và cảm tính. Thiếu quan tâm đến xây dựng hệ thống quản trị nhân sự thường kéo theo phân quyền, phân cấp, khó phát triển được đội ngũ cán bộ cấp trung giỏi, tỷ lệ nghỉ việc cao… Đặc biệt, các vấn đề thường phát sinh sẽ liên quan đến hợp đồng lao động, vi phạm sở hữu trí tuệ, nghỉ việc, mất bí quyết kinh doanh do nhân viên nghỉ việc.

Chủ doanh nghiệp nên quan tâm ngay từ đầu đến việc sử dụng ứng dụng công nghệ thông tin, các phần mềm quản trị nhân sự và sử dụng chuyên gia để thiết kế chính sách và quy chế quản trị nhân sự để đảm bảo hệ thống vận hành rõ ràng, thu hút, minh bạch, đúng pháp luật. 

Khi một lãnh đạo bắt đầu xây dựng một doanh nghiệp, có lẽ điều cuối cùng họ suy nghĩ chính là tạo dựng văn hóa bên trong doanh nghiệp mình. Nhưng văn hóa này có lớn mạnh hay không phụ thuộc vào bộ máy điều hành và cách chèo lái của lãnh đạo.

Cốt lõi của văn hoá trong doanh nghiệp đó là tinh thần doanh nghiệp và quan điểm giá trị trong doanh nghiệp. Do đó có thể nói văn hóa như là linh hồn của doanh nghiệp. Nói tóm lại: Nếu doanh nghiệp quản trị nhân sự là máy tính thì văn hóa doanh nghiệp là hệ điều hành. Vì văn hóa doanh nghiệp phản ánh giá trị, tầm nhìn mà chủ sở hữu muốn tạo ra. 

V. Đừng bao giờ để mất quyền kiểm soát doanh nghiệp do không am hiểu quản trị nhân sự

Doanh nghiệp trong giai đoạn khởi nghiệp có nhu cầu tăng trưởng lớn, nhu cầu vốn đầu tư cao. Giải pháp huy động vốn chủ yếu của doanh nghiệp trong giai đoạn khởi nghiệp là tăng vốn và mở rộng chủ sở hữu. Tuy nhiên, nhiều chủ doanh nghiệp sẽ từ chối phát triển và tiếp nhận nhà đầu tư chiến lược bởi nguy cơ mất quyền kiểm soát của doanh nghiệp đến từ việc chi phối vốn. Ngược lại, nhiều chủ doanh nghiệp tiếp nhận nhầm nhà đầu tư nên nhanh chóng phải chuyển quyền quản lý nhân sự cho họ.

Giải pháp tốt nhất là chủ doanh nghiệp cần có tham vấn chuyên gia pháp lý, quản lý nhân sự và cần am hiểu về quản trị công ty. Có rất nhiều giải pháp để khắc phục việc quản trị nhân sự, trước hết là phải lựa chọn nhà đầu tư chiến lược phù hợp. Nhà đầu tư chiến lược phù hợp thường sẽ không  đòi  hỏi  kiểm  soát  quản lý doanh nghiệp bởi họ sẽ tôn trọng người nắm giữ ý tưởng kinh doanh trong doanh nghiệp và tin rằng chỉ có người sáng lập điều hành thì doanh nghiệp mới thành công. Giáp pháp tiếp theo doanh nghiệp có thể tham khảo đó là các hình thức hợp đồng đầu tư cho phép thu hút thêm nhiều cổ đông góp vốn, cổ đông hưởng ưu đãi nhưng vẫn sẽ duy trì được quyền biểu quyết, quyền phủ quyết.

VI. Kết luận 

Quản trị nhân sự trong doanh nghiệp sẽ đem lại kết quả như mong muốn hay không còn phụ thuộc rất nhiều vào thái độ, cách áp dụng của nhà quản trị và lợi ích chính đáng của người lao động. Hi vọng với những chia sẻ của 123job.vn trong bài viết trên đã giúp bạn có được những phương pháp khi bắt đầu khởi nghiệp. Chúc bạn thành công!