Hệ thống sản xuất Mes là gì? Vì sao công ty sản xuất cần hệ thống MES

Để kiểm soát quy trình sản xuất một cách hiệu quả và nghiêm ngặt, nhiều phần mềm quản lý được ra đời như MES. Hệ thống MES là gì trong doanh nghiệp sản xuất và vì sao nó đươc áp dụng phổ biến?

Công nghệ thông tin phát triển phục vụ mọi mục đích của con người trong mọi hoạt động đời sống và công việc. Đứng trước sự phát triển ngày càng mạnh mẽ của công nghệ, nhiều phần mềm cũng như hệ thống được phát triển để hỗ trợ nhà lãnh đạo quản trị doanh nghiệp của mình. Trong số đó, phải kể đến hệ thống MES là gì, dù còn khá mới mẻ nhưng đang được sử dụng khá phổ biến. 

I. Tổng quan về phần mềm Mes là gì trong doanh nghiệp 

Thực tế, thuật ngữ MES là gì chưa được nhiều người biết đến nhưng với doanh nghiệp thì nó được nhắc đến nhiều hơn và cũng phát huy được tác dụng của nó. Là một sản phẩm của công nghệ số, hệ thống MES là gì hỗ trợ bộ phận sản xuất là chủ yếu. 

1. Tìm hiểu khái niệm Mes là gì?

Phần mềm MES là viết tắt của cụm từ Manufacturing Execution System, được hiểu nôm na là hệ thống điều hành sản xuất. Hay hiểu một cách đơn giản hơn là hệ thống máy tính được áp dụng trong quy trình điều hành sản xuất được dùng để theo dõi và chuyển đổi dữ liệu. 

Tìm hiểu khái niệm Mes là gì?

Vậy sơ bộ về hệ thống MES là gì thì MES liên quan trực tiếp đến công nghệ thông tin vì nó được sử dụng chủ yếu tạo những công ty sản xuất kinh doanh. Doanh nghiệp sử dụng phần mềm MES như một hệ thống quản lý sản xuất tích hợp bao gồm nhiều giai đoạn từ khâu giám sát sản xuất, khu vực hậu cần hướng đến mục tiêu kinh doanh của doanh nghiệp.

2. Chức năng trong doanh nghiệp của Mes là gì?

2.1 Phần mềm Mes giúp quản lý sản phẩm 

Như đã tìm hiểu ở trên về hệ thống MES trong sản xuất thì hiện nay, phần mềm MES chính là tập hợp của nhiều thông tin liên quan đến sản phẩm trong đó bao gồm cả những quy tắc để sản xuất ra một sản phẩm hoàn thiện. Mọi định nghĩa về sản phẩm tại bộ phận quản lý được nhập vào và nhận diện trên phần mềm MES. Tiếp đó, thông tin được truyền đi qua nhiều bộ phận khác liên quan đến hoạt động sản xuất sản phẩm. Bên cạnh đó thì đây cũng là một chức năng giúp cho doanh nghiệp có thể truyền đạt những mô tả sản phẩm đến các phòng ban để thực thi yêu cầu.

2.2 Phần mềm MES hỗ trợ giám sát nguồn lực sản xuất

Ngoài chức năng trên, hiểu về hệ thống MES là gì, doanh nghiệp có thể quản lý thông tin sản phẩm và quản lý thông tin của những nguồn lực tham gia vào hoạt động sản xuất như máy móc, thiết bị, nhân công, năng lượng… Mỗi phân đoạn liên quan đến sản xuất đều được quản lý một cách chặt chẽ từ trách nhiệm tạo ra những hiệu quả nhất định trong doanh nghiệp. Doanh nghiệp hoàn toàn có thể quản lý với từng cấp độ như theo vùng hay theo khu vực. Tuy nhiên dù mọi thứ đều do phần mềm MES quản lý nhưng để quy trình được thuận lợi thì cần đến sự can thiệp của con người. 

2.3 Lên kế hoạch bám sát tiến độ sản xuất 

Khi triển khai hệ thống MES trong sản xuất, doanh nghiệp cần đặc biệt chú trọng đến hoạt động lập kế hoạch chi tiết cùng với việc xác định mức sử dụng hiệu quả nhất các nguồn lực hiện có nhằm thu về kết quả tối ưu nhất. Kỹ năng lập kế hoạch chi tiết giúp nhân viên có thể thiết lập được những yêu cầu chi tiết để quản lý và điều hành doanh nghiệp dựa trên nền tảng về những thông tin sản phẩm cụ thể hay chế độ quản lý nhân sự,... 

Chức năng của phần mềm MES là gì

Thực tế, mọi thông tin của doanh nghiệp liên quan đến hoạt động sản xuất đều được cập nhật và quản lý khá chặt chẽ và khi theo dõi hệ thống MES trong sản xuất thì bạn có thể tìm được ngay những thông tin mà mình cần. 

2.4 Phân phối và điều chỉnh các yêu cầu sản xuất của doanh nghiệp 

Theo hệ thống MES là gì thì chức năng này cho phép doanh nghiệp tập hợp nhiều hoạt động quản lý sản xuất bằng cách phân quyền và chuyển yêu cầu cho nhân công. Hoạt động này giúp doanh nghiệp vận hành một cách chặt chẽ dựa trên nền tảng tư duy logic và vận hành cụ thể nhất theo từng yếu tố chi tiết trong sản xuất. 

2.5 Cập nhật và xử lý dữ liệu từ sản xuất thực tế

Hiện tại, có nhiều doanh nghiệp chưa áp dụng phần mềm MES vì chưa biết đến công dụng của nó nên thường rơi vào tình trạng quản lý thông tin không hiệu quả và tồn tại nhiều dữ liệu giấy, phải lưu trữ và theo dõi một cách mất thời gian. 

Với hệ thống MES trong sản xuất thì doanh nghiệp có thể thu thập tất cả những số liệu liên quan đến hoạt động sản xuất như thông tin thiết bị, thông tin vận hành hay những kết quả thực tế,... tất cả đều được tổng hợp và lưu trữ một cách khoa học trên hệ thống MES là gì. 

2.6 Phân tích nguồn dữ liệu có được từ sản xuất 

Với công nghệ phần mềm thì không thể không nhắc đến dữ liệu, vì mọi thông tin nhập vào đều được tổng hợp thành dữ liệu để lưu trữ. Phân tích dữ liệu dần trở nên quan trọng với mỗi doanh nghiệp, tuy nhiên nếu có thể đảm bảo thực hiện tốt phần này thì doanh nghiệp dễ dàng có nhiều điều hướng hiệu quả để đạt được những thành công nhất định. 

Hoạt động phân tích database là một quá trình dài diễn ra liên tục trong doanh nghiệp, một doanh nghiệp không thể ngừng hoạt động phân tích khi chưa có những thay đổi và điều chỉnh để đạt được những thành tựu như mong muốn. Những công việc liên quan khá tốn thời gian và tâm sức nên phần mềm MES là gì có thể giúp doanh nghiệp giải quyết vấn đề này. 

2.7 Liên kết với nhiều phần mềm bên ngoài

Như đã đề cập ở trên về hệ thống MES là gì thì đây cũng là một hệ thống đa năng với nhiều chức năng liên kết nội bộ và bên ngoài. Vì vậy mà doanh nghiệp có thể liên kết với nhiều hệ thống bên ngoài để hỗ trợ hoạt động quản lý được hiệu quả hơn. 

II. Lợi ích với doanh nghiệp của hệ thống Mes là gì?

Khi tìm hiểu về hệ thống MES là gì thì bạn sẽ dễ dàng thấy được những lợi ích của phần mềm này mang lại cho doanh nghiệp sản xuất thay vì doanh nghiệp thương mại. 

Ứng dụng phần mềm MES giúp doanh nghiệp tối ưu thời gian nhập liệu vì không tốn nhiều chi phí cho nhân viên nhập liệu, chi phí nhân công. Trong khi với hệ thống MES trong sản xuất thì doanh nghiệp vừa tiết kiệm thời gian vừa tiết kiệm chi phí dài hạn. 

Lợi ích của phần mềm MES là gì với doanh nghiệp

Bên cạnh đó, với phần mềm MES thì doanh nghiệp hạn chế được việc lưu trữ giấy tờ không cần thiết cho doanh nghiệp. Tất cả giấy tờ, thông tin được lưu trữ và sử dụng ngay trên hệ thống, doanh nghiệp không còn phải tốn không gian cho hàng núi giấy tờ. Thay vào đó, việc lưu trữ thông tin trên hệ thống MES trong sản xuất vừa tiết kiệm thời gian tìm kiếm, vừa tiện lợi để bạn dễ dàng quản trị doanh nghiệp. 

Việc sử dụng phần mềm MES là gì giúp doanh nghiệp giảm thiểu tối đa những sai sót trong sản xuất. Mỗi hoạt động đều được quản lý ngay trên hệ thống giúp giảm thiểu được sai sót với những con số phức tạp, dài dòng. Hầu hết những lợi ích của MES là gì đều đang phát huy tác dụng trong doanh nghiệp sản xuất của áp dụng hệ thống MES trong sản xuất.

III. Vị trí của phần mềm Mes trong doanh nghiệp

Hiện tại, phần mềm MES đang chiếm ưu thế hơn so với những hệ thống quản lý khác khi được nhiều doanh nghiệp lựa chọn làm công cụ quản lý và kiểm soát nội bộ quy trình sản xuất. Đây được nhìn nhận như một hệ thống trung gian giữa ERP và SCADA, ranh giới của những hệ thống này không quá rõ ràng nên không được nhiều người hiểu rõ. 

IV. Cấu trúc của hệ thống điều hành sản xuất trong doanh nghiệp - Mes 

Hệ thống điều hành hoạt động sản xuất của doanh nghiệp gồm 4 phân cấp chính là cổng thông tin dữ liệu, bộ phận quản lý chiến lược, xử lý dữ liệu và điều hành quy trình sản xuất. Thông thường thì những bộ phận này làm việc một cách có hệ thống và tuân theo quy trình nhất định từ lấy dữ liệu từ nguồn, xử lý qua hệ thống để đưa ra quyết định sản xuất phù hợp. Mọi hoạt động đều được thực hiện theo quy trình này thì hiệu suất làm việc giữa các phòng ban sẽ cao hơn. Đây cũng là một lợi ích  to lớn của hệ thống MES là gì. 

Cấu trúc của hệ thống điều hành sản xuất MES là gì

V. Khi nào doanh nghiệp cần ứng dụng phần mềm MES?

Với sự cạnh tranh khốc liệt trong thị trường hiện nay thì quy trình sản xuất cũng được cân nhắc và đối mặt với nhiều thách thức. Nếu bạn hướng đến một quy trình sản xuất có tính cạnh tranh cao, tự động và thông minh thì quy trình cần được kiểm soát một cách chặt chẽ và chính xác theo thời gian và khả năng hiển thị để hoạt động quản lý được thực hiện theo hướng dẫn chính xác, dữ liệu thời gian thực và phần mềm MES chính là những gì bạn cần. 

Một cách cụ thể để một doanh nghiệp sản xuất biết được thời điểm mà họ nên bắt đầu ứng dụng hệ thống MES trong sản xuất: 

• Chậm trễ trong hoạt động tìm kiếm thông tin dẫn đến phân tích thiếu hiệu quả 
• Gặp khó khăn khi truy xuất nguồn gốc sản phẩm 
• Khó kiểm soát được hiệu suất hoạt động sản xuất
• Nhiều rủi ro và lỗi vì tác động của quy trình thủ công 
• Thiếu sự thống nhất khi kiểm soát luồng thông tin nhà máy

VI. Phần mềm MES ở đâu khi xây dựng nhà máy thông minh

Nền cách mạng công nghệ 4.0 đã đưa những phần mềm tự động hóa vào quy trình sản xuất - nơi mà mỗi nhà máy đều có thể sử dụng công nghệ sản xuất tiên tiến với khả năng tùy biến cao. Máy móc thiết bị dần trở thành một thực thể độc lập với khả năng thu thập dữ liệu, phân tích và đưa ra kết quả một cách tự động. Khi đó, hệ thống MES là gì nằm ở tầng thứ 3 và trở thành một yếu tố kết nối hoạt động điều hành sản xuất và hệ thống quản lý doanh nghiệp. 

Phần mềm MES là gì ở đâu trong mô hình nhà máy thông minh

Có thể thấy từ những thông tin về MES là gì, hệ thống này kết nối hoạt động sản xuất tại khu nhà máy với bộ phận quản lý thông qua hoạt động truy cập dữ liệu trực tiếp với hệ thống. Tầng này cũng được triển khai bởi đội ngũ nhân viên quản lý sản xuất, quản lý chất lượng và cả nhân viên vận hành máy móc. Bằng cách này, doanh nghiệp nào cũng có thể cập nhật hoạt động sản xuất ngay lập tức thay vì phải chờ đợi đến khi kết thúc công đoạn sản xuất theo cách thức truyền thống. MES là gì cũng thúc đẩy quá trình kiểm sản phẩm, tối ưu nguồn lực và quản lý chất lượng một cách trực tiếp ngay thời gian thực. từ đó, phần mềm MES cung cấp một quy trình sản xuất tối ưu trong mô hình nhà máy thông tin. 

VII. Doanh nghiệp có nên kết hợp phần mềm ERP và MES không? 

Hiện nay, hầu hết những công ty sản xuất lớn đều ứng dụng hệ thống ERP và cũng có nhiều lo ngại rằng khi ứng dụng hệ thống MES trong sản xuất có thể gây ra khả năng chồng chéo chức năng với hệ thống này. Tuy nhiên, ERP hướng đến xây dựng kế hoạch hợp lý cho nhà máy trong khi phần mềm MES lại quan tâm đến hoạt động vật lý. 

Bản thân phần mềm ERP không chứa những thông tin rõ ràng về quy trình và hoạt động sản xuất của nhiều thành phần riêng lẻ, do đó cần có một quy trình trung gian để chuyển dịch một kế hoạch ERP thành một hoạt động cụ thể có thể thực hiện được. Trước khi phần mềm MES được ứng dụng vào nhà máy, quy trình này thường được thực hiện khá thủ công. Với hệ thống MES là gì, thông tin ERP sẽ liên quan đến những yêu cầu sẽ được sử dụng làm nền tảng để xây dựng quy trình sản xuất cụ thể theo từng lô sản phẩm và theo thời gian thực về hoạt động sản xuất ỏa nhà máy. Từ đó có thể thấy hệ thống ERP cải thiện được khả năng lập kế hoạch cho những đợt tiếp theo. 

Doanh nghiệp có nên kết hợp phần mềm ERP và MES không

Hệ thống MES trong sản xuất tập trung vào những khía cạnh sản xuất của một doanh nghiệp và cho phép doanh nghiệp theo dõi, giám sát và thu thập dữ liệu một cách chính xác về quy trình sản xuất. Những chức năng của hệ thống MES là gì không bao gồm những lĩnh vực như quản lý tài chính hay chăm sóc khách hàng. Vì vậy, để liên kết hoạt động sản xuất với những bộ phận văn phòng như kinh doanh, mua bán hàng hóa, quản lý nhân sự, thì cần đến một hệ thống ERP - một hệ thống dùng để hoạch định nguồn lực doanh nghiệp.

VIII. Kết luận 

Khi doanh nghiệp tận dụng được sức mạnh từ hệ thống MES là gì có thể giúp doanh nghiệp sản xuất có một hệ thống công nghệ linh hoạt có sự liên kết chặt chẽ, liên tục và xử lý dữ liệu từ nhiều hoạt động sản xuất, kinh doanh. Nhờ có sự liên kết này mà những hoạt động sản xuất kinh doanh cũng sẽ hiệu quả hơn, linh hoạt hơn và tăng lợi thế cạnh tranh trên thị trường.