Bộ môn “xác suất thống kê” có lẽ là một môn khó cùng với đại đa số sinh viên trong khi học tập. Vậy mà có một ngành học để đào tạo ra các cử nhân chuyên sâu về thống kê và những chuyên viên đối với khả năng ghi chép đầy đủ và vô cùng tỉ mỉ những con số.

Thống kê chính là ngành học hiện không nhiều trường đang đào tạo, tuy nhiên đây lại là một ngành nghề đang thu hút nhiều sinh viên trong những năm gần đây. Tuy nhiên không phải là ai cũng hiểu rõ về ngành nghề này cũng như chưa nhận định rõ về các công việc cụ thể của những cử nhân thống kê ngay sau khi ra trường sẽ thực hiện những công việc gì? Hãy cùng 123job theo dõi bài viết dưới đây về ngành thống kê nhé!

I. Bạn đã biết ngành thống kê là gì?   

Thống kê là quá trình được kiểm soát về số lượng lẫn cả chất lượng sản phẩm, những chi phí với nguồn thu ngân sách,… của doanh nghiệp hay của nhiều cơ quan nhà nước. Ngành thống kê còn có tên tiếng Anh là Statistics đây chính là chuyên ngành đặc thù mà chuyên đào tạo những cử nhân thống kê trong tương lai để có đủ năng lực chuyên môn, trình độ hay đạo đức, … để thực hiện những công tác nghiệp vụ thống kê trong cơ quan nhà nước hay trong các doanh nghiệp tư nhân. 

Với đặc điểm chuyên ngành riêng biệt này, những cử nhân thống kê ngay sau khi ra trường sẽ được nghiên cứu tất cả những vấn đề có liên quan đến hệ thống các dữ liệu mà họ đã thu thập được. Bằng việc sử dụng nhiều kỹ năng nghiên cứu và phân tích chuyên sâu, khả năng giải thích các con số, khả năng biểu diễn về số lượng thống kê bằng biểu đồ hoặc đồ thị, và tổ chức hệ thống những dữ liệu thu thập được một cách khoa học nhất. 

Để từ số liệu này mà các cơ quan, doanh nghiệp còn có thể xác định số lượng và đưa ra các đánh giá, những quyết định cụ thể của bản thân. Cử nhân ngành thống kê nói chung cũng có thể ứng dụng về chuyên ngành của mình vào hầu hết những lĩnh vực khác nhau như là thống kê khoa học, thống kê trong ngành y học, ngành sinh học hoặc đặc biệt là thống kê kinh tế. Quá trình làm việc của những nhân viên thống kê thường xuyên tiếp xúc với những con số và các phương pháp sử dụng những công nghệ thông tin trong quá trình làm việc, bởi vì kết quả của quá trình làm việc cần phải là chuẩn xác, không thể có những nhầm lẫn hay sai sót xảy ra, bởi vậy mà việc thành thạo công nghệ thông tin nói chung cũng như ứng dụng thành quả của cách mạng công nghiệp 4.0 nói riêng vào quá trình làm việc rất là quan trọng.

Ngành thống kê là gì?

Ngành thống kê là gì?

Economic Statistics - Thống kê Kinh Tế, đây là một chuyên ngành vô cùng đặc biệt trong ngành thống kê, họ chuyên đào tạo các cử nhân đang có trình độ chuyên môn, phẩm chất về đạo đức thực hiện công tác thống kê trong doanh nghiệp hoặc có kiến thức về kinh doanh, nghiên cứu thị trường để có thể ứng dụng trong quá trình làm việc và phát triển doanh nghiệp. 

II. Mã ngành, trường đào tạo và tổ hợp môn thi THPT QG ngành thống kê 

Ngành học này có số hiệu mã của ngành là: 7460201. Thống kê chính là ngành học thiên về toán và các con số, chính vì vậy để có thể ứng tuyển vào ngành học này các bạn sẽ cần phải học rất tốt bộ môn toán. Hệ thống khối những môn xét tuyển trung học phổ thông quốc gia trong ngành thống kê cũng chủ yếu xoay quanh tổ hợp những khối có liên quan đến toán, lý và hóa.

Cụ thể để xét tuyển trong trung học phổ thông quốc gia ngành thống kê bạn sẽ cần phải thi những khối sau:
- Khối A0: khối học sẽ bao gồm tổ hợp môn chính là toán học, vật lý, và hóa học
- Khối A1: đây là khối học bao gồm tổ hợp các môn là toán học, vật lý, tiếng Anh. 
- Khối D00: đây là khối học bao gồm tổ hợp những môn là toán học, ngữ văn và tiếng Anh
- Khối D07: tổ hợp xét tuyển của khối học này sẽ bao gồm những môn là toán - hóa học và môn tiếng Anh.

Hiện nay, tại nước ta chưa có nhiều trường đào tạo hay chuyên sâu cử nhân thống kê nói chung. Duy chỉ có hai trường đó là Đại học Tôn Đức Thắng và Đại học Quy Nhơn được đào tạo sinh viên chuyên ngành này. Ngoài ra, cả Đại học Tôn Đức Thắng và Đại học Quy Nhơn đểu sử dụng các kết quả thi trung học phổ thông quốc gia của thí sinh để có thể xét tuyển với mức điểm chuẩn giao động trong khoảng từ 17 đến 18 điểm. 

Ngành thống kê nói chung đã tương đối hạn chế về trường đào tạo, tuy nhiên ngành thống kê kinh tế lại khác nhau, ngành học này đa dạng về khối tuyển sinh và nhiều trường tuyển sinh hơn. Ngoài những khối cơ bản thì việc thống kê kinh tế còn tuyển sinh khối D09 chính là khối thi bao gồm các tổ hợp về môn toán học, môn khoa học tự nhiên và hóa học. Bên cạnh đó, hệ thống những trường đào tạo cũng đa dạng hơn bao gồm nhiều trường liên quan đến kinh tế là: 
- Đại học Kinh tế thành phố Hồ Chí Minh, Đại học Kinh tế Quốc Dân hay Đại học Kinh tế - ĐHQGHN
- Đại học Đà Nẵng 
- Đại học Huế. Mức điểm chuyên ngành về thống kê kinh tế cũng cao hơn, giao động khoảng từ 18 đến 21 điểm. 

III. Mục tiêu và chương trình đào tạo cử nhân thống kê 

Cụ thể về chương trình đào tạo, với mục tiêu đào tạo và yêu cầu cần phải đạt của những sinh viên chuyên ngành về thống kê trong quá trình học tập như sau:

1. Mục tiêu đào tạo 

Mục tiêu chung trong chương trình đào tạo cử nhân thống kê đó là trang bị các kiến thức cơ bản về thống kê cũng như là các kiến thức chuyên sâu về các hệ thống thông tin thống kê, khả năng khi điều tra thống kê, cách xây dựng và sử dụng những mô hình thống kê, các công cụ để có thể phân tích và dự đoán các thống kê được dùng trong tổ chức doanh nghiệp hay các cơ quan nhà nước.

2. Chương trình đào tạo 

Để đáp ứng với mục tiêu này, cử nhân thống kê sẽ đang được trang bị khối kiến thức sau, đây cũng chính là chương trình đào tạo về chuyên ngành thống kê của 2 trường đại học khá chuyên sâu chuyên ngành này. Cụ thể:

Khối kiến thức cơ sở bao gồm các môn chung: Khối kiến thức này sẽ bao gồm các môn chung như là môn triết học, tư tưởng, đường lối hay hệ thống kiến thức lý luận chính trị và khoa học xã hội. Kiến thức về quốc phòng và an ninh, … 

Những môn học này nhằm mục đích trang bị cho sinh viên có nhiều hiểu biết, những kiến thức cơ bản về thế giới quan, về việc nhân sinh quan cũng như là về chủ nghĩa Cộng sản từ đó là nền tảng để có thể nắm vững tư tưởng, đường lối cũng như là chủ trương chính sách của Đảng Cộng sản Việt Nam. Cùng với những kiến thức chính trị là kiến thức về quốc phòng an ninh, từ đó mà sinh viên sẽ vận dụng vào nền quốc phòng toàn dân, cũng như là vào an ninh nhân dân. Tất cả những kiến thức nền tảng này sẽ là nền tảng cơ bản về khoa học hay xã hội, là cơ sở đầu tiên cho việc học tập, nghiên cứu những môn chuyên ngành sau. Ngoài ra quốc phòng chính là môn học chứng chỉ - điều kiện xét tốt nghiệp thì các môn còn lại sinh viên đều cần phải thực hiện các bài kiểm tra, đánh giá mức độ đạt hoặc không đạt các yêu cầu. 

- Khối kiến thức chuyên môn: Khối này sẽ còn bao gồm hệ thống những môn học đầu tiên là môn cơ sở ngành, môn học về các phương pháp nghiên cứu, cuối cùng đó là môn học về ứng dụng trong ngành thống kê làm việc. Đầu tiên là cơ sở ngành, đây chính là hệ thống các môn học nhằm mục đích có thể nắm vững hệ thống các kiến thức cơ sở của chuyên ngành thống kê hiện đại ví dụ như là: những phép tính vi phân, tích phân, những phép tính về đại số tuyến tính, hệ thống kiến thức về xác suất rời rạc hay phép toán ma trận, thống kê mô tả,… Cùng với đó chính là phần mềm thống kê thông dụng cùng với cách sử dụng cũng như là ứng dụng nó vào thực tiễn trong quá trình làm việc. 

Thứ hai là hệ thống những môn học về phương pháp nghiên cứu. Mục tiêu của khối kiến thực này đó là giúp sinh viên có thể nắm vững hay vận dụng các kiến thức cơ bản đã được học được trong hệ thống môn cơ sở ngành vào trong quá trình nghiên cứu khoa học hoặc thực hiện nhiều nghiên cứu nói chung trong lĩnh vực thống kê. 

Cuối cùng đó là những hiểu biết và ứng dụng kiến thức thống kê vào quá trình làm việc. Những môn học thống kê này sẽ giúp cho sinh viên có các kiến thức thống kê cơ bản như là kiến thức về thống kê tính toán, các phương pháp hoặc cách thức chọn mẫu, cách phân tích dữ liệu, các dự báo từ những dữ liệu phân tích đó. Một trong những điểm quan trọng trong hệ thống môn học khối này đó là để sinh viên có thể nắm vững, thành thạo tin học cùng khả năng để sử dụng các phần mềm về thống kê như là SPSS hay R, … trong quá trình làm việc.

Xem thêm: Nhân viên Thống kê là gì? Mô tả công việc của Nhân viên Thống kê

IV. Ngành thống kê và các kỹ năng nghề nghiệp sinh viên cần có

Sau khi tốt nghiệp với chuyên ngành thống kê, sinh viên không chỉ phải đáp ứng được những yêu cầu chuyên môn mà còn phải đáp ứng những kỹ năng nghề nghiệp như là các yêu cầu về chuyên môn, khả năng ngoại ngữ hay kỹ năng mềm khi thực tập nghề nghiệp cho mình. 

- Kỹ năng chuyên môn đó là yêu cầu đầu tiên và quan trọng nhất mà nhiều sinh viên thống kê cần phải sẵn sàng sau khi ra trường. Kỹ năng chuyên môn sẽ được sử dụng và ứng dụng vào quá trình làm việc để có thể giải quyết các bài toán thống kê được đặt ra ở trong thực tế. Sinh viên sẽ cần phải hiểu rõ những mối quan hệ liên ngành giữa nhiều ngành khoa học nói chung đối với ngành khoa học thống kê. Ngoài ra cũng cần phải nắm vững các phương pháp phân tích cần có ở trong thống kê cơ bản. Cuối cùng chính là khả năng vận dụng kiến thức để giải quyết các vấn đề sẽ phát sinh trong quá trình làm việc thực tế. 

- Những kỹ năng mềm: hệ thống kỹ năng mềm giúp cho sinh viên học tập tốt hơn và hoàn thiện hơn trong quá trình làm việc của mình. Những kỹ năng mềm này sẽ còn bao gồm khả năng tự học, tự tìm kiếm hay cập nhật liên tục những kiến thức mới trong lĩnh vực thống kê; Khả năng phân tích và xác định những yêu cầu và xử lý nó; Khả năng bảo vệ thành quả nghiên cứu; khả năng trình bày, viết cũng như đàm phán và thương lượng; cuối cùng chính là sức khỏe để chịu được tần suất làm việc cũng như là áp lực công việc cao. 

- Khả năng ngoại ngữ: sinh viên thống kê sẽ cần phải đáp ứng yêu cầu TOEIC 500 trở lên hay cần phải đáp ứng các chỉ số IELTS là 5.0 trở lên  hoặc các chứng chỉ tiếng Anh quốc tế khác nhau. Để đáp ứng kỹ năng này bạn cần cung cấp những chứng chỉ còn thời hạn cho nhà trường. 

- Kỹ năng tin học và sử dụng những phần mềm chuyên ngành như là Stata, Sas, R, SPSS, … Kỹ năng này phải được rèn luyện và xác định thông qua điểm thi các môn học.

 - Cuối cùng đó là thực tập nghề nghiệp, là quá trình thực tập làm việc trong những doanh nghiệp thống kê. 

V. Ngành thống kê ra làm gì? - Ngành học có cơ hội việc làm tiềm năng

1. Thực hiện công tác giảng dạy chuyên ngành

Các sinh viên thống kê có tài năng sẽ có cơ hội làm công tác về giảng dạy môn thống kê hay môn xác suất thống kê tại những trường cao đẳng đại học trên cả nước. Chuyên ngành thống kê hiện tại chỉ có 2 trường đào tạo chính là thống kê kinh tế nhiều hơn tuy nhiên môn xác suất thống kê là môn học của rất nhiều sinh viên tại hầu hết những trường cao đẳng và đại học ở trên cả nước. 

Nhưng để thực hiện tốt công tác này các bạn sẽ phải học chuyên sâu, nâng cao bằng cách học chuyên sâu để lên thạc sĩ, tiến sĩ, phó giáo sư hay giáo sư. Trở thành một giảng viên xác suất thống kê mà bạn có thể làm việc tại một hay công tác với nhiều trường đại học cùng một lúc. Ngoài ra các bạn cũng có thể làm việc nghiên cứu song song cùng với quá trình giảng dạy của mình. 

2. Nhân viên thống kê đã làm việc trong phòng - cục thống kê

Cơ hội việc làm trong ngành nghề thống kê

Cơ hội việc làm trong ngành nghề thống kê

Nước ta hiện đang có hơn 7 trăm cơ quan nhà nước đang làm việc trong lĩnh vực thống kê từ cấp trung ước cho đến cấp địa phương. Bạn có thể ứng tuyển vị trí nhân viên thống kê trong nhiều cơ quan doanh nghiệp này theo từng đợt tuyển dụng nhân sự của họ. Một trong các điểm cộng được rất nhiều cử nhân thống kê yêu thích chính là làm việc đúng chuyên ngành và học có thể được vận dụng một cách tối đa nhất mà những gì được học, nhiều kỹ năng của bản thân trong quá trình làm việc. 

Nhân viên thống kê thường xuyên thực hiện công tác tổng hợp các báo cáo, điều tra về số lượng, điều tra kinh tế hay điều tra dân số, … sau đó nghiên cứu, thẩm định và về đánh giá kết quả đạt được. Họ cũng có thể dùng những thẩm định và đánh giá bản thân để đưa ra các ý kiến, những hoạch định cho các sở ban ngành hay cho cơ quan, tổ chức mình đang làm việc. 

3. Nhân viên thống kê làm trong doanh nghiệp

Nhân viên thống kê cũng được tuyển dụng tại nhiều doanh nghiệp tư nhân trong đó bao gồm cả doanh nghiệp làm trong ngành nghề thống kê và doanh nghiệp nói chung. Với những doanh nghiệp thống kê, họ thực hiện các công việc theo chỉ đạo của cấp trên và làm theo những dự án nghiên cứu, các kế hoạch đề ra. 

Trong khi đó, nhân viên thống kê nói chung của các doanh nghiệp sẽ thực hiện việc thống kê tài sản, thống kinh doanh, thống kê tài chính, … từ những báo cáo thường niên của các phòng hay của chính doanh nghiệp đó để đưa ra các nhận định, giải thích cho ban lãnh đạo thông qua các biểu đồ thống kê của mình. 

Để từ đó, lãnh đạo có những quyết định tiếp theo ở trong hoạch định chính sách doanh nghiệp. Một trong các vai trò quan trọng nhất của những nhân viên thống kê trong doanh nghiệp đó là điều tra và thu thập dữ liệu sau đó có cơ sở họ nghiên cứu, phân tích và đánh giá thị trường. Họ có thể đưa ra trực tiếp lời khuyên từ nhân định của mình cho ban lãnh đạo doanh nghiệp hay có thể cụ thể hóa các con số thống kê đó để có thể lãnh đạo đưa ra được những quyết định đúng đắn nhất cho vấn đề đầu tư và phát triển. 

VI. Một số câu hỏi thường gặp về ngành thống kê

1. Liệu bạn có phù hợp với ngành Thống kê? 

Để làm việc tốt hơn, các bạn cần có sự chuẩn bị tốt về mặt kiến thức lẫn cả tinh thần. Do đó, bạn cần phải tìm hiểu thật kỹ càng đối với các ngành này từ kiến thức cơ bản tới nâng cao. Một số tố chất cần phải có để có thể theo học ngành Thống kê đó là:

  • Có niềm đam mê và yêu thích bộ môn Toán, những môn học tính toán có liên quan;

  • Có sự cẩn thận trong khi phân tích các số liệu và tỉ mỉ trong công việc;

  • Có tính trung thực, năng động và tính ham học hỏi;

  • Có khả năng tính toán chính xác ở trong công việc;

  • Có tinh thần làm việc nhóm các hoạt động tổ chức, làm công việc độc lập;

  • Có khả năng về ngoại ngữ và tin học.

2. Học ngành này cần giỏi môn gì?

Thống kê là ngành học thiên về Toán và số liệu. Chính vì vậy, để học được ngành nghề này, các bạn phải học khá tốt bộ môn Toán. Hệ thống khối xét tuyển THPT QG cũng chủ yếu là xoay quanh tổ hợp những khối liên quan: Toán, Lý và Hóa. Ngoài ra, nếu bạn đam mê ngành này, chắc hẳn  bạn sẽ không thể bỏ bê những tiết tin học ở trường. Bởi việc thành thạo về office, pascal, network… sẽ hỗ trợ đắc lực cho các bạn khi mới làm quen cùng với Thống kê. 

Bên cạnh đó, giỏi ngoại ngữ cũng là một ưu thế đối với người học ngành thống kê. Lý do chính là vì các bạn sẽ phải thường xuyên đọc nhiều tài liệu bằng tiếng Anh. Một số trường thậm chí còn áp dụng việc giảng dạy Thống kê 100% bằng tiếng Anh. Để chinh phục ngành này ở trong tương lai, các bạn hãy trang bị những kiến thức vững chắc bên trên và kỹ năng cần phải có giúp phục vụ cho công tác về Thống kê sau này.

3. Mức lương dành cho người làm việc về ngành này là bao nhiêu? 

Đối với mỗi doanh nghiệp ở những ngành nghề sản xuất và khu vực khác nhau, cùng với mức lương của nhân viên Thống kê là điều các bạn nên chú ý. Mức lương dao động ở trong ngành thống kê cũng là khá cao và hấp dẫn. Những bạn sinh viên mới ra trường và chưa có kinh nghiệm thì mức lương nhận được trong khoảng 7 – 9 triệu. Còn với những bạn đã có kinh nghiệm làm việc trên dưới 1 năm, thì mức lương sẽ dao động trong khoảng 8 – 10 triệu.

VII. Kết luận

Thống kê chính là ngành học được đánh giá là có cơ hội việc làm vô cùng tiềm năng trong tương lai. Hy vọng rằng thông qua bài viết này các bạn đã nắm rõ về ngành nghề thống kê cũng như là các công việc sau khi tốt nghiệp của cử nhân thống kê cho mình. Chúc các bạn theo đuổi ngành này sẽ thành công!