ETF là một trong những sản phẩm quan trọng, tạo ra giá trị cho nhà đầu tư trong những năm gần đây. Đặc biệt, nếu được sử dụng khôn ngoan thì ETF trở thành sản phẩm mang lại giá trị to lớn cho nhà đầu tư. Chúng ta cùng đi tìm hiểu về EFT nhé!

Trên thị trường chứng khoán, có một quỹ đầu tư đại diện cho một nhóm tài sản tài chính khác nhau. Khi giao dịch với quỹ đầu tư này thì ta có thể đầu tư vào một nền kinh tế, 1 lĩnh vực kinh tế cụ thể thay vì một chứng khoán riêng lẻ. Quỹ đầu tư này được gọi là 'Exchange Traded Fund' hay 'ETF'. Vậy thì ETF là gì? Exchange Traded Fund là gì? Làm thế nào để ta đầu tư vào quỹ ETFs? Chúng ta hãy cùng tìm hiểu về quỹ etf ở Việt Nam trong bài viết dưới đây nhé!

I. Tìm hiểu chi tiết về quỹ ETF

1. Quỹ ETF là gì - Lịch sử hình thành ETF 

Trước khi tìm hiểu quỹ ETF là gì thì chúng ta nên hiểu được ETF là gì trước. Quỹ ETF là sản phẩm tài chính được sáng tạo ra vào năm 1993 tại Mỹ khi Nathan Most và Steven Bloom cùng phát triển chỉ số Biên nhận ký thác S&P SPDR. Tuy nhiên, nó lại không gây được nhiều tiếng vang tại thời điểm đó vì người ta nghĩ rằng đó cũng chỉ là một công cụ tài chính mà thôi. 

Nhà kinh tế học Harry Markowitz là một trong những người đầu tiên đã đặt nền móng xây dựng Exchange Traded Fund - Quỹ hoán đổi danh mục.

Ý tưởng ban đầu của ông đó là tạo ra một quỹ đầu tư được niêm yết dựa trên chỉ số chứng khoán phổ biến nhất thế giới là: Chỉ số S&P 500.  Hiện nay, quỹ hoán đổi danh mục SPDRs này đã trở thành chứng chỉ quỹ ETF lớn nhất trong 170 quỹ ETF đang tồn tại ở Mỹ với tổng trị giá hơn 43,3 tỷ đô la. 

Năm 1996, iShares được ra đời và cung cấp danh mục ETF trên nhiều chỉ số chứng khoán châu  u, châu Á và Mỹ. iShares là quỹ đầu tư ETF lớn nhất trên thế giới, với hơn 300 lựa chọn cho trader và cả nhà đầu tư. Sự xuất hiện của nó đã giúp cho các nhà đầu tư nhỏ lẻ cũng có thể giao dịch và truy cập danh mục đầu tư quỹ ETF.

Sự thành công của các quỹ hoán đổi danh mục đã khiến thị trường phải tạo ra một quỹ ETFs dành riêng cho hàng hóa và quỹ ETF vàng được ra đời vào năm 2004 với tên gọi là Gold SPDR (GLD). Trader có thể thấy được biến động giá năm ngoái của quỹ đầu tư ETF này trong hình ảnh dưới đây.

Hiện nay có khoảng gần 3 tỷ đô la được giao dịch trên thị trường ETF mỗi ngày, khiến nó trở thành một trong những thị trường có tính thanh khoản cạnh tranh cao với Forex. Vậy, ETFs hay exchange traded fund là quỹ đầu tư dùng để theo dõi hiệu suất của một tài sản tài chính hay một chỉ số chứng khoán nhất định.

Quỹ SP 500 ETF theo dõi hiệu suất hoạt động của SP500 - chỉ số chứng khoán dựa trên giá trị vốn hóa của 500 công ty niêm yết lớn nhất trên nước Mỹ. Rất nhiều trader giao dịch với chứng chỉ quỹ ETF để giảm thiểu những rủi ro khi tham gia thị trường mới và đa dạng hóa danh mục đầu tư. 

Gần đây, ngành AI (trí tuệ nhân tạo) đang phát triển rất mạnh mẽ và nhiều trader quyết định đầu tư vào ngành này. Thế nhưng, trader nên trở thành nhà đầu tư của công ty nào? Đây vẫn là một ngành công nghiệp mới, làm thế nào để trader có thể tìm được công ty đáng để đầu tư?

Trong trường hợp này, nhà đầu tư có thể đầu tư vào danh mục ETF Global X Robotics & Artificial Intelligence - quỹ đầu tư công nghệ phát triển Robot và trí tuệ nhân tạo. Nhờ đó, trader có thể đầu tư vào thị trường này mà không cần chọn công ty nào hết.

Quỹ ETF là gì?

Quỹ ETF là gì?

2. Các lợi ích khi đầu tư vào quỹ ETF - Quỹ hoán đổi danh mục

Sau khi biết quỹ ETF là gì và ETF là gì thì chúng ta sẽ cùng nhau để tìm hiểu lợi ích đầu tư mà danh mục ETF - Exchange Traded Funds đem lại được:

- Tính đa dạng: Vì quỹ ETF ở Việt Nam mô phỏng khá nhiều loại tài sản tài chính khác nhau, nên Trader có thể truy cập nhiều thị trường tài chính khác nhau với chỉ một công cụ giao dịch duy nhất.

- Ưu đãi thuế: Các nhà đầu tư có thể kiểm soát thời điểm trả thuế trên thặng dư vốn (capital gain tax) một cách tốt hơn.

- Chi phí thấp: Vì trader không phải mất phí gia nhập hay rút vốn. Tuy nhiên, trader vẫn sẽ mất một khoản phí giao dịch chứng khoán nho nhỏ với sàn giao dịch

- Mua bán vào bất kỳ thời điểm nào trong ngày: Với quỹ tương hỗ, trader chỉ có thể kết thúc giao dịch và thanh toán khi thị trường đóng cửa, nhưng quỹ ETF lại cho phép trader thanh toán sau khi thị trường đóng cửa.

- Lệnh giao dịch đa dạng: Chứng chỉ quỹ ETF được giao dịch như là cổ phiếu nên các nhà đầu tư có thể đặt nhiều lệnh khác nhau như lệnh giới hạn, lệnh giao dịch ký quỹ, lệnh cắt lỗ, ... và ta không thể áp dụng điều này với quỹ ETF ở Việt Nam tương hỗ được.

- Rủi ro thấp: Quỹ ETF sẽ có mức độ rủi ro, hệ số beta thấp hơn do việc đầu tư trên nhiều tài sản tài chính khác nhau ít rủi ro hơn so với việc đầu tư vào một công ty duy nhất.

- Phí giao dịch sẽ thấp hơn phí đầu tư rất nhiều.

- Tính linh hoạt cho phép trader tự do tham gia thị trường với lệnh giới hạn (limit order) hoặc lệnh thị trường (market order).

- Không có mức đầu tư tối thiểu: Đây là định mức giới hạn được quy định bởi sàn chứng khoán. 

3. Nhược điểm của quỹ ETF là gì?

Chứng chỉ quỹ ETF có rất nhiều ưu điểm đương nhiên cũng có nhiều nhược điểm:

- Trì hoãn thanh toán: Sau khi bán chứng chỉ quỹ ETF, trader có thể sẽ phải chờ đến 2 ngày mới thấy khoản thanh toán. Điều đó nghĩa rằng người bán sẽ không thể dùng tài khoản giao dịch để tái đầu tư cho đến 2 ngày sau.

- Tính thanh khoản kém: Một số quỹ ETF mỏng (thinly traded ETFs) có bid/ask spread cao, khiến cho chi phí giao dịch cao. Các cổ phiếu của những công ty nhỏ cũng được coi là thị trường mỏng và có tính thanh khoản thấp.

- Chênh lệch giá: Tuy ETF đã rất cố gắng theo sát giá của tài sản cơ sở, tuy nhiên vẫn có lúc chênh lệch giá xảy ra.

- Chi phí giao dịch: Nếu như giá trị đầu tư của quỹ ETF thấp hoặc quỹ ETF đó ít được giao dịch, trader có thể đầu tư trực tiếp vào những lớp tài sản khác có chi phí giao dịch thấp hơn.

- Quỹ ETF chịu tác động trực tiếp đến từ giá trị tài sản ròng (net asset value).

- Spread là chi phí ẩn mà trader phải chịu khi mua hoặc bán một vị thế ETF.

- Khi mở quỹ ETF, trader có thể phải trả chi phí duy trì. Vì thế, điều đầu tiên mà trader cần làm là đánh giá chi phí cần trả khi mở vị thế ETF.

4. Sự khác biệt giữa chứng chỉ quỹ ETF và quỹ đầu tư

Quỹ đầu tư được huy động vốn từ nhiều nhà đầu tư khác nhau và được ủy nhiệm cho các công ty hoặc các nhà quản lý quỹ chuyên nghiệp. Trong khi đó, quỹ ETF ở Việt Nam được mua bán trực tiếp trên thị trường chứng khoán như cổ phiếu.

Quỹ đầu tư phù hợp với cả nhà đầu tư chủ động lẫn thụ động, còn quỹ hoán đổi danh mục ETF thì chỉ phù hợp với nhà đầu tư thụ động.

Quỹ đầu tư thường cố gắng sẽ đem lại lợi nhuận cao hơn chỉ số chứng khoán, còn quỹ ETF thì chỉ muốn đem lại lợi nhuận tương đương với chỉ số chứng khoán mà chúng mô phỏng.

Xem thêm: 100 triệu tiền nhàn rỗi nên đầu tư vào đâu, kinh doanh gì để sinh lời cao?

5. Rủi ro khi giao dịch ETF Trading

Đầu tư luôn đi kèm với những rủi ro và khi giao dịch ETF trading, trader cần lưu ý những rủi ro sau đây:

Rủi ro thị trường: Cơ cấu danh mục quỹ ETF sẽ được thiết kế để theo dõi các cổ phiếu, hàng hóa, chỉ số, thậm chí là cả hợp đồng phái sinh (như hợp đồng tương lai). Nhờ đó, khi thị trường lên, trader sẽ kiếm được lợi nhuận và khi thị trường xuống, trader sẽ thua lỗ. Vì chúng ta không thể thay đổi được cấu trúc của quỹ ETF, nên khi giao dịch trader cần theo dõi hiệu suất hoạt động của ETF để có những chiến lược giao dịch hợp lý. 

Quá nhiều lựa chọn - ETF là gì. Khi quỹ ETF ngày càng phát triển, và lựa chọn đầu tư của chúng cũng vậy. Đầu tư vào quỹ ETF công nghệ sinh học nghe thì có vẻ đơn giản. Thế nhưng, sự chênh lệch giữa quỹ ETF công nghệ sinh học hoạt động tốt nhất và quỹ ETF công nghệ sinh học hoạt động kém nhất lên đến 18% chỉ trong vài năm. Điều này xảy ra vì một quỹ ETF đại diện một công ty đang tìm cách chữa bệnh ung thư, quỹ ETF còn lại thì đại diện cho những công ty chuyên cung cấp công cụ cho các ngành khoa học đời sống.

6. Đòn bẩy quỹ ETF là gì?

Theo Investopedia, đòn bẩy ETF (Leveraged ETF) được hiểu là quỹ hoán đổi danh mục sử dụng các công cụ tài chính phái sinh và nợ để tăng tỷ suất lợi nhuận mà những chỉ số chứng khoán đem về.

Mục tiêu của các quỹ ETF này là duy trì mức đòn bẩy không đổi trong một khung thời gian đầu tư, với tỷ lệ như 2:1, 3:1.

Theo tính chất toán học thì hiệu suất đầu tư vào các quỹ ETF dài hạn không nhất thiết phải khớp với các chỉ số chứng khoán mà nó mô phỏng và theo dõi, đặc biệt là những chứng chỉ quỹ ETF được thiết kế để hoạt động ngược với chỉ số chứng khoán ban đầu. 

Cũng như những công cụ tài chính khác, quản trị rủi ro là vô cùng quan trọng. Trader không nên để thua lỗ quá 5-10% so với vốn.

7. Các loại quỹ ETF phổ biến nhất hiện nay

Mặc dù có nói trước đó, quỹ ETF có thể giao dịch tương tự như 1 loại cổ phiếu riêng lẻ, nhưng do nhu cầu và sự phát triển, quỹ ETF ngày càng được mở rộng, tạo ra thêm thu nhập, đầu cơ, tăng giá và để phòng ngừa hoặc là bù đắp một phần rủi ro trong danh mục đầu tư. Một số loại quỹ ETF điển hình hiện nay gồm:

- ETF trái phiếu: gồm trái phiếu công ty, trái phiếu chính phủ, trái phiếu tiểu bang

- ETF trong ngành: theo dõi một ngành cụ thể như ngành công nghệ, ngân hàng hoặc lĩnh vực dầu khí.

- ETF hàng hóa: Được thiết kế để theo dõi giá của hàng hóa, chẳng hạn như vàng, ngô hoặc dầu, đậu tương, cà phê…

- ETF tiền tệ: đầu tư vào ngoại tệ như đồng Euro hoặc đô la Canada.

- ETF thị trường: Được thiết kế để theo dõi một chỉ số cụ thể như NASDAQ hoặc S&P 500

- ETF thị trường nước ngoài: dùng để theo dõi các thị trường ở ngoài Hoa Kỳ, chẳng hạn như chỉ số Hang Seng của Hồng Kông hoặc chỉ số Nikkei của Nhật Bản

- ETF nghịch đảo: dùng để tìm kiếm những lợi nhuận từ sự sụt giảm của thị trường cơ sở hoặc chỉ số

- ETF đầu tư thay thế: đây là dạng ETF sáng tạo, cho phép các nhà giao dịch tiếp cận được với một chiến lược đầu tư cụ thể

II. Có nên đầu tư vào các quỹ ETF không? 

Có thể thấy ETF rằng thực sự hấp dẫn với nhiều người, so với quỹ tương hỗ (mutual fund) thì quỹ ETF có tỷ lệ chi phí khá thấp – có giá vài USD cho mỗi 10.000 đô la đầu tư.

Vì quỹ ETF chủ yếu là các khoản đầu tư thụ động, có nghĩa là quỹ ETF sử dụng các chỉ số có từ trước để xác định những gì mà ETF sở hữu, thay vì trả tiền cho các nhà quản lý để tìm những danh mục tốt nhất. Nhờ vậy, mục tiêu của quỹ ETF thụ động xác định được hiệu suất của chỉ số mà nó theo dõi, chứ không phải đánh bại nó.

Một lợi ích khác không thể không nói tới đó chính là nhiều sàn forex lớn sẽ miễn phí hoa hồng khi giao dịch ETF. Như vậy bạn sẽ tiết kiệm được một khoản chi phí không nhỏ nếu so với việc mua các loại cổ phiếu riêng lẻ, nhờ vậy ETF đôi khi sẽ là lựa chọn tốt cho những nhà đầu tư đang cần tính toán về mặt chi phí.

Có lẽ cũng vì so với cổ phiếu ETF không những chỉ linh hoạt mà còn rẻ hơn nên trong suốt 20 năm phát triển ETF ngày càng trở nên lớn mạnh hơn rất nhiều. Hãy nhìn vào biểu đồ dưới đây để hiểu rõ sự phát triển của ETF trong từng năm.

Kể từ năm 2003 đến năm 2019 quỹ ETF đã tăng từ 204 tỷ USD lên tới 6.181 tỷ USD. Tính đến tháng 6/2019 đã có khoảng 7850 quỹ ETF trên toàn thế giới, được niêm yết hơn 71 sàn giao dịch trực thuộc 58 quốc gia, theo số liệu thống kê từ etfgi.

Nhờ việc thu hút 33,87 tỷ đô la khối lượng vốn ròng đã nâng tổng vốn lên 113,26 tỷ đô la, cao gấp 3 lần so với cùng kỳ năm 2018.

Từ đây có thể thấy ETF thực sự là 1 sản phẩm sẽ cực kỳ phát triển trong thời gian tới. Tuy nhiên, do số lượng quỹ ETF toàn thế giới đạt gần 8000 loại quỹ giao dịch khác nhau, gây khó khăn cho trader, vì sẽ không biết nên đầu tư vào quỹ ETF nào để dễ tìm được lợi nhuận tốt, và như chúng tôi có nói trước đó thì ETF cũng có loại thanh khoản kém và thanh khoản tốt. Vì thế, tìm kiếm những quỹ ETF chất lượng sẽ giúp cho trader rất nhiều trong việc đầu tư.

Xem thêm: Hướng dẫn phân tích chứng khoán cơ bản nhất cho nhà đầu tư mới chơi

III. Top 10 quỹ ETF lớn nhất hiện nay 

Không ngạc nhiên khi khối lượng giao dịch quỹ ETF lớn nhất hiện nay trực thuộc SPDR, iShares, Vanguard. Ba quỹ này tập trung đầu tư vào một số danh mục khác nhau, nếu iShares là các cổ phiếu công nghệ thì Vanguard là quỹ theo dõi chỉ số S&P 500. Hay như SPDR trở thành quỹ tín thác lớn nhất và 1 trong những sản phẩm giao dịch đình đám mà quỹ này đang đầu tư đó chính là vàng.

Trader nào hay giao dịch vàng đều sẽ phải theo dõi lượng vàng được mua vào và bán ra tại SPDR. Bởi chúng có tác động không nhỏ tới thị trường không chỉ dài hạn mà ngay cả ngắn hạn, bởi khối lượng mà SPDR Gold Trust mua hoặc bán mỗi lần đều được tính theo khối lượng đơn vị là tấn.

Xét về tổng thể thì Vanguard có thể được xem là quỹ đầu tư lớn nhất. Thậm chí, Vanguard còn được chính tỷ phú Warren Buffett gợi ý là một trong những quỹ đáng để được đầu tư nhất hiện nay.

Cụ thể trong lá thư gửi cổ đông năm 2014, ông có nói rằng 10% số tiền để lại cho vợ để đầu tư vào trái phiếu chính phủ ngắn hạn và 90% dành cho quỹ Vanguard, bởi đây là quỹ theo dõi S&P 500 với tỷ lệ chi phí chỉ 0,03%! Đây là một con số cực kỳ thấp! Có lẽ vì thế mà Vanguard luôn trở thành cái tên được khá nhiều người quan tâm khi muốn tham gia đầu tư vào quỹ hoán đổi danh mục ETF.

Trong khi đó, iShares chỉ nhờ sử dụng danh sách của 1.000 cổ phiếu lớn nhất Hoa Kỳ, rồi sàng lọc bằng các chỉ số định lượng như đo lường tốc độ tăng trưởng thu nhập, để tìm những loại cổ phiếu có giá trị nhất. Nhờ vậy mà các danh mục đầu tư của iShares chủ yếu là các cổ phiếu chuyên về công nghệ. Chiến lược này đã giúp cho iShares tăng khoảng 8% trong nửa đầu năm 2020.

Xem thêm: Những khó khăn trong nghề mà một nhà môi giới chứng khoán phải vượt qua

Quỹ ETF ở Việt Nam

 Quỹ ETF ở Việt Nam

IV. Làm sao để mua ETF? 

Như chúng tôi đã nói phía trên ETF hoạt động tương tự như cổ phiếu riêng lẻ, ở chỗ chúng có thể mua và bán cả ngày giao dịch trên các sàn môi giới. Chính vì thế bạn có thể mua trực tiếp quỹ ETF từ những tổ chức quỹ ETF ở Việt Nam phát hành.

Ví dụ như Vanguard bán ETF công khai trên website của quỹ này. Tuy nhiên, điều này có thể sẽ không dễ dàng với nhiều người vì các khía cạnh liên quan tới vấn đề pháp lý và các danh mục sản phẩm muốn mua.

Chính vì thế, với các trader Việt Nam thì cách dễ dàng nhất để mua các loại quỹ ETF ở Việt Nam là thông qua những sàn forex có cho phép giao dịch sản phẩm này. Lúc này việc giao dịch quỹ ETF sẽ theo dạng CFD, và về cơ bản, bạn cũng không hề sở hữu chúng, cách thức hoạt động của chúng hoàn toàn tương tự như giao dịch các cặp tiền tệ forex, hay vàng khác.

Xem thêm: IPO là gì? Những kiến thức cần phải nắm rõ về cổ phiếu IPO

V. Kết luận

Qua bài viết trên của 123job.vn có lẽ chúng ta đã hiểu được phần nào về quỹ ETF, quỹ ETF là gì, ETF là gì, quỹ ETF ở Việt Nam là như thế nào, những ưu- nhược điểm mà các nhà đầu tư khi đầu tư vào quỹ ETF. Và nếu bạn muốn chia sẻ thêm nhiều thông tin về quỹ ETF thì hãy đọc và nêu ý kiến ở dưới bình luận cho mọi người cùng tìm hiểu ý kiến của bạn.